Geri Dön

Dilsel odaklı konuşma stratejilerinin diyalog botu üzerine uygulanımı

Application of linguistic-focused conversation strategies on the chat bot

  1. Tez No: 491368
  2. Yazar: SİBEL EKDİ KOÇ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. TURGAY SEBZECİOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 103

Özet

Diyalog (sohbet) botları günümüz teknolojisinin etkileşimsel yönünü ön plana çıkarma gibi önemli bir işlevi yerine getirmektedir. Bu bilinçle, diyalog botlarının insanlarla etkileşim içerisindeyken, diyaloğu sürdürebilme amacıyla uygulayabileceği konuşma stratejileri üzerine odaklanılan bu çalışma Araştırmanın Kuramsal Temeli ve Kavramlar, Araştırma ve Çözümleme Yöntemi, Bulgular ve Değerlendirme ile Sonuç bölümlerinden oluşmaktadır. Araştırmanın Kuramsal Temeli ve Kavramlar başlığı altında, Söylem Çözümlemesi (Discourse Analysis) ve onun alt alanlarından ya da yöntemlerinden biri olarak adlandırılan Karşılıklı Konuşma Çözümlemesi (Conversation Analysis) ele alınmıştır. Ardından bu çalışmanın asıl kuramsal çerçevesini şekillendirecek olan Karşılıklı Konuşma Stratejileri (Conversation Strategies) açıklanmıştır. Bu bağlamda karşılıklı konuşma stratejileri, temelde etkileşimsel niyet stratejileri (interaction intention strategies) ve dilsel kodlama stratejileri (linguistical coding strategies) şeklinde bölümlenerek incelenmiştir. Bu çalışmada, karşılıklı konuşmadaki stratejileri biçimlendiren kategorik dilbilgisel kodlamalar ve hatta daha özelde dilbilgisel birimleri belirgin olan Dilsel Kodlama Stratejileri üzerinde odaklanıldığından bu tür stratejiler daha ayrıntılı bir biçimde açıklanmış ve örneklenmiştir. İkinci bölüm olan Araştırma ve Çözümleme Yöntemi bölümünde, çevrimiçi etkileşimli Türkçe diyalog botu Gökbilge'nin arayüzüne, kodların işlenişine, veri toplama sürecine değinilmiştir. Ayrıca diyalog botu Gökbilge'ye uygulanan diyaloglar (Bulgular ve Değerlendirme bölümünde) dilsel kodlama stratejileri kip, zaman, görünüş, çatı gibi dilbilgisel kategoriler temelinde incelendiğinden, bu bölümde Dilbilgisel Kategoriler açımlanmıştır. Üçüncü bölüm olan, Bulgular ve Değerlendirmede, dilsel odaklı stratejilerin diyalog botu Gökbilge'ye uygulanması sonucu ortaya çıkan diyaloglardan örnekler verilmiş, söz konusu örnekler çözümleme değiştirgenleri (kategorik dilbilgisel kodlama, kategorik olmayanişlevle, niyet odaklı stratejiler) bağlamında tablolaştırılıp değerlendirmelerde ve saptamalarda bulunulmuştur. Sonuç bölümünde ise, karşılıklı konuşma stratejileri ve bu stratejilerin Gökbilge'ye uygulanımı sonucunda elde edilen bulgular ve çıkarımlar kısaca ele alınmıştır. Konuşma stratejileri ile donatılan diyalog botunun, diyalog içerisinde, etkileşimi sürdürebilme, yerinde ve tutarlı cevap verebilme gibi birçok açıdan insansı konuşma özelliklerini yansıtabildiği görülmüştür.

Özet (Çeviri)

Dialogue (chat) bots fulfill the significant task of emphasizing the interactive aspect of modern technology. Taking this into consideration, this study, focusing on the conversational strategies incorporated by chat bots while conversing with people with the goal of maintaining the dialogue, consists of sections: Theoretical Basis of the Research and Terms, Research and Analysis, Findings and Evaluation, Conclusion. In the section of Theoretical Basis of the Research and Terms, Discourse Analysis as well as one of its subdomains or submethods, Conversation Analysis, have been analyzed. Subsequently, the Conventional Strategies, which (will) shape the core framework of this study, have been disclosed. In this regard, conversation strategies, interaction intention strategies and linguistic coding strategies have each been separately analyzed. In this study, such strategies have been explained and exemplified in a more elaborate way thanks to the focus on categorical grammatical codes that shape the Conversation Strategies, along with Linguistic Coding Strategies that include even more specific sets of grammar units. In the second section, Research and Analysis, the interface of the online interactive chat bot Gökbilge, data processing, data collection have been clarified. Also in this section, Grammar Categories have been specified since the dialogues carried out with the dialogue bot Gökbilge (in the findings and evaluation section) have been analyzed in terms of lingusictic coding strategies such as modality, verb tense, aspect and voice. In the third section, Findings and Evaluation, conversations derived from the application of linguistic strategies to the dialogue bot Gökbilge have been demonstrated, and the aforementioned examples have been tabulated in conjunction with the analysis variables (categorical grammar coding, non-categorical functions, intent-based strategies) for evaluation and determination. In the conclusion, conversation strategies and the findings and inferences derived from the application of these strategies to Gökbilge have been shortly outlined. It has been observed that the chat bot equipped with conversation strategies has been able to imitate humanlike speech qualities, in many ways, such as maintaining interaction, providing prompt and consistent responses within the dialogue.

Benzer Tezler

  1. The relation between vocabulary learning strategies and foreign language reading anxiety among Turkish EFL learners

    Türkiye'de İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenenlerin kelime öğrenme stratejileri ile yabancı dilde okuma kaygıları arasındaki ilişki

    AYSU BEGÜM KARAGÖL ÖZKUL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FERDANE DENKCİ AKKAŞ

  2. A comparative and descriptive analysis of the Turkish translations of Mark Twain's the adventures of Tom Sawyer within the context of children's literature

    Mark Twain'in Tom Sawyer'ın Maceraları adlı eserinin Türkçe çevirilerinin çocuk edebiyatı bağlamında karşılaştırmalı ve betimleyici bir incelemesi

    GİZEM TEZYÜREK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ASALET ERTEN

  3. A conversation analytic study on the development of interactional competence in English in an online task-oriented environment

    Görev-temelli çevrimiçi bir ortamda İngilizce'de etkileşimsel yeti gelişimi üzerine bir konuşma çözümlemesi çalışması

    UFUK BALAMAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OLCAY SERT

  4. Sprechangst und die förderung der sprechkompetenz Durch dramapädagogik im handlungsorientierten unterricht

    Konuşma korkusu ve eylem odaklı derslerde drama pedagojisi yoluyla yabancı dil Almanca'da konuşma becerilerinin geliştirilmesi

    FİLİZ ŞENTÜRK

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    2024

    Alman Dili ve EdebiyatıTürk-Alman Üniversitesi

    Yabancı Dil Olarak Almanca Öğretimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYSEL UZUNTAŞ

  5. Digital synchronous code-switching patterns of learners in online efl classrooms

    Yabancı dil sınıflarında öğrencilerin dijital eşzamanlı dilsel kod değiştirme kalıpları

    HARUN ÇİFTCİ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EDA ÜSTÜNEL