İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukunda kısmi süreli çalışma
Part-time working in Labor Law and Social Security Law
- Tez No: 498883
- Danışmanlar: PROF. DR. AZİZ CAN TUNCAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Law, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Esnek Çalışma Zamanı, İş Sözleşmesi Türleri, Kısmi Süreli Çalışma, Tam Süreli Çalışma, Çalışma Süreleri, Flexible Working Time, Types of Employment Contracts, Part-Time Working, Full-Time Working, Working Hours
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
XIX. yy'ın başlarında Sanayi Devrimi ve klasik liberal ekonomik anlayışın yarattığı olumsuz çalışma koşullarından işçileri korumak için devlet katı kurallar içeren bir iş mevzuatını ortaya çıkarmıştır. Katı kurallar içeren iş mevzuatı yıllar içerisinde küreselleşme ve rekabetin uluslararası boyuta taşınması ile değişen ve gelişen işçi-işveren ilişkisine cevap vermekte zorlanır hale gelmiştir. Bu nedenle özellikle II. Dünya Savaşı sonrasındaki yıllarda iş hukukunun esnekleştirilmesi talepleri ortaya çıkmıştır. Klasik çalışma ve iş sözleşmesi biçimlerinden uzaklaşılarak atipik çalışma türleri ve esnek çalışma süreleri üzerine yoğunlaşılmıştır. Atipik çalışma türleri arasında sayılan kısmi süreli çalışma da bu sürecin sonucunda ortaya çıkmıştır. Kısmi süreli çalışma ilk defa 4857 sayılı İş Kanunu'nda düzenlenmiştir. 4857 sayılı Kanun'un 13. maddesinde kısmi süreli iş sözleşmesinin tanımına, salt iş sözleşmesi nedeniyle tam süreli iş sözleşmesiyle çalışanlara göre farklı işleme tabi tutulamayacağına, ücret ve bölünebilir menfaatleri çalıştığı süreye orantılı olarak ödeneceğine yer verilmiştir. Maddedeki düzenleme AB ve ILO'nun düzenlemelerine uyumludur. Ancak Kanunda kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçilere hafta tatili, yıllık ücretli izin hakkı, fazla çalışma ücreti gibi konularda uygulanacak ayrı hükümler mevcut değildir. Bu konularda tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçiler düşünülerek hazırlanmış olan hükümler uygulanılmaya çalışılmaktadır. Yine kısmi süreli iş sözleşmesiyle ilgili Kanunda yer almayan bazı hususlara Yönetmeliklerde yer verilmiştir. Dolayısıyla uygulamada tartışmalar ortaya çıkmaktadır. Çıkan tartışmalar doktrin ve yüksek mahkemenin içtihatları ile giderilmeye çalışılmaktadır. Kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanların sendikaya üye olmaları önünde bir engel söz konusu değildir. Hatta sendika üyeliğinin tekliği ilkesine getirilen istisna ile kısmi süreli çalışanlar birden fazla sendikaya üye olabilmektedirler. Kısmi süreli çalışanlar toplu iş sözleşmelerini hükümlerinden aksine bir düzenleme yoksa yararlanabilmektedirler. Kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanlar da sosyal sigorta hukuku açısından sigortalı sayılmaktadır. Tam süreli çalışan ile kısmi süreli çalışan arasında bu hususta bir ayrım söz konusu değildir. Ancak sosyal güvenlik mevzuatı da tam süreli iş sözleşmesiyle esas alınarak hazırlandığı için kısmi süreli çalışan işçilerin yükümlülükleri yerine getirerek öngörülen haklara kavuşması uzun sürmekte ya da imkânsız olmaktadır. Bu olumsuz durumu gidermek için son dönemlerde sosyal güvenlik mevzuatında değişiklikler yapılarak kısmi süreli çalışanlara isteğe bağlı sigorta ya da borçlanma gibi imkânlar getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
At the beginning of the 19th century, state introducted a labor legislation that contains strict norms to protect the labour from negative conditions created by the Industrial Revolution and classical liberal economic conception. The labor legislation that contains strict norms has difficulty in responding the changing and developing employee-employer relations with the move of globalization and competition to the international dimension over the years. Therefore, especially after the Second World War, demands for the flexibility of the labor legislation emerged. Flexible work and working hours has been focused rather than typical working and labor contract. At the end of this process, part time working has emerged as a type of flexible working. Part time working was first regulated in Labor Act No. 4857. The definition of the part time labour contract has been given in the article 13. According to this article, part-time workers can not be subject to different processings compared to those workers who work full-time due to the employment contract. Moreover, wage and dividable benefits are to be paid proportionately The regulation in this article complies with EU and ILO regulations. However, weekend holiday, paid annual leave right and overtime wage for workers are not available in the article. Provisions have been implemented same as the workers with full-time employment contract. In addition, while some issues are not available in Labor Act, they are available in some regulations. For this reason, controversies have been arising in practice.The controversies are tried to be solved by doctrine and the awards of the cassation court. There is no barrier for the part time employees to join an union. Moreover, it is possible for them to join more than one union at the same time with a newly brought exception to the principle of the one union membership. At the same time part-time employees can benefit from collective agreements if there is no regulation contrary to their provisions. Workers with part-time employment contract are considered insured in terms of social security law. There is no particular distinction between full-time workers and part-time workers with regard to this issue. However, since social security legislation has been prepared on the basis of full-time labour contract, it takes a long time for the workers who work part-time to fullfill their foreseen obligations and meet their rights. In order to eliminate this situation, part-time workers have been provided some opportunities such as voluntary insurance or borrowing by the latest regulations in social security legislation.
Benzer Tezler
- İş ve sosyal güvenlik hukukunda kısmi süreli çalışma
Part-time working in the Turkish labour and social security law
TUĞÇE ÖLMEZ ÇAVUŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukKTO Karatay ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YALÇIN BOSTANCI
- Avrupa Birliği iş hukukunda kısmi süreli iş sözleşmeleri
Part-time contracts in European Union employment law
ZEYNEP HOCAOĞLU ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
HukukGazi ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMDİ MOLLAMAHMUTOĞLU
- Türk Hukukunda esnek çalışma
Flexible working in Turkish Law
MURAT İKİZLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
HukukAtatürk ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAHRETTİN KORKMAZ
- Türk hukukunda kısmi süreli iş sözleşmesi
Part time employment contract in a Turkish law system
ESRA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
HukukBahçeşehir ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİZ CAN TUNCAY