Domestication and foreignization in the Turkish translation of video games
Video oyunlarının Türkçe çevirilerinde yerlileştirme ve yabancılaştırma
- Tez No: 505339
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Video oyunlarının en önemli özelliklerinden biri, oyunu oynayan kişiye oyun dünyasının içinde olduğunu hissettirmesidir. Oyun geliştiricileri, bu hissi sağlamak için görsel ve işitsel öğelerin yanı sıra hikâye anlatımını da kullanırlar. Bu hikâyelerin oyuncuya aktarılması için oluşturulan oyun evreni, genellikle kendi tarihini, kültürünü ve bu kültüre ait unsurları da içinde barındırır. Bir video oyununda, oyun için özel olarak oluşturulmuş evrene ait kültürel unsurların yanı sıra, oyunu geliştiren kişilerin mensup olduğu, yani oyunun içinde geliştiği kültüre ait unsurlar da bulunur. Bu durum sonucunda ortaya çıkan oyunda, oyunu orijinal dilinde oynayan oyuncular, hem yabancı (oyun evrenine ait) hem de tanıdık (kendi kültürlerine ait) kültürel unsurlarla karşılaşırlar. Bu çalışmanın amacı, Venuti'nin (1995) yerlileştirme ve yabancılaştırma, ve Aixela'nın (1996) değiştirme ve koruma kavramları çerçevesinde, video oyunlarında karşılaşılan kültürel unsurların Türkçeye nasıl çevrildiğini incelemektir. Bu amaçla, İngilizceden Türkçeye çevrilmiş on adet video oyunu analiz edilmiş; bu oyunlardaki kültürel unsurlar tespit edilmiş; bu unsurların hangi kültüre ait oldukları belirlenmiş ve Türkçe çevirilerinde kullanılan stratejiler incelenmiştir. Ayrıca, çevirmenin hangi stratejiyi neden kullandığı, ve çeviride kullanılan stratejiler sonucunda bu kültürel unsurların kaynak dil oyuncusunda oluşturduğu etkinin hedef dil oyuncusunda da oluşup oluşmadığı tartışılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda, oyun evrenine ait kültürel unsurların hedef metinde genellikle yabancılaştırıldığı, kaynak metin kültürüne ait unsurların ise yerlileştirildiği tespit edilmiştir. Bu yöntemin, incelenen tüm çeviri oyunlarda genel bir eğilim olarak gözlemlenmiş olması dikkat çekicidir. Bu tutumun sergilenmiş olmasının sebebinin, kaynak dil oyuncusuna hâlihazırda yabancı olan kavramların yabancılığının hedef dil oyuncusu için korunması, kaynak dil oyuncusunun aşina olduğu kültürel unsurların ise hedef dil oyuncusu için de tanıdık hale getirilmeye çalışılması olduğu düşünülebilir. Bu yöntem ile hedef dil oyuncusu, hem oyun evrenine özgü yabancı kavramlarla karşılaşmış, hem de oyun evrenine ait olmayan bağlamlarda kendisinin aşina olduğu kültürel öğelerin bulunduğu bir çevrede olduğunu hissetmiştir. Bu iki durumun da oyunun yaratmaya çalıştığı oyun evreninin içinde bulunma duygusunu oluşturmaya yardımcı olduğu düşünülebilir. Anahtar Sözcükler video oyunu çevirisi, kültürel unsurlar, yerlileştirme, yabancılaştırma, değiştirme ve koruma
Özet (Çeviri)
One of the most important features of video games is their ability to immerse the player into the game universe. Video game developers use storytelling, along with visual and auditory elements, in order to create this immersion. The game universe that is created to convey the story to the player usually includes its own history, culture, and cultural elements. A video game also includes culture-specific items that belong to the culture that the video game is created in, i.e. the culture of the video game developers. As a result, players who play the game in its original language encounter both unfamiliar (game-universe specific) and familiar (their domestic culture) CSIs. This study aims to research the Turkish translation of the CSIs that are encountered in video games in light of Venuti's (1995) domestication and foreignization, and Aixela's (1996) substitution and conservation concepts. To this end, ten video games that are translated from English into Turkish have been analyzed; the CSIs in these games have been located; the cultures that these CSIs belong to have been identified; and the strategies that are used in their Turkish translations have been studied. Furthermore, the translator's choices regarding these strategies and whether the translated CSIs can invoke the same feeling on the target player as the source player have also been discussed. This study has revealed that the CSIs that belong to the game universe are generally foreignized in the target text, while the CSIs that belong to the culture of the source text are domesticated. It must be noted that this method can be observed as a general tendency in all of the analyzed translated games. It can be argued that the reason for the high prevalence of this approach may be the translators' effort to preserve the foreignness of the items that are already foreign for the source player, and to familiarize the items that are already familiar for the source player. This method enables the target language player to both encounter unfamiliar game-universe specific concepts, and to feel in an environment laden with familiar cultural items in contexts that do not belong to the game universe. Hence, it is reasonable to argue that both of these situations aid the video game in creating the immersion for the player. Keywords video game translation, culture-specific items, domestication, foreignization, substitution and conservation
Benzer Tezler
- Methodological approaches to video game translation: The case of Kingdom Come: Deliverance
Video oyun çevirisine yöntemsel yaklaşımlar: Kingdom Come: Deliverance bağlamında bir inceleme
BURAK VELİ DİNLER
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-TercümanlıkAtılım ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÜZHET BERRİN AKSOY
- An analysis of the Turkish translation of cultural elements in O'Brien's at Swim-Two-Birds
O'Brien'ın at Swim-Two-Birds adlı eserindeki kültürel ögelerin Türkçe çevirisinin incelenmesi
MUHAMMED BAYDERE
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER ALTAY
- An analysis of domestication and foreignization techniques in the Turkish translation of children's movies.
Çocuk filmlerinin Türkçe çevirilerinde bir yabancılaştırma ve yerlileştirme teknikleri analizi
ÖMER FATİH BAŞHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-TercümanlıkAtılım ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İSMAİL ERTON
- The Hitchhiker's Guide To The Galaxy'nin Türkçe çevirilerinin yerlileştirme ve yabancılaştırma stratejileri açısından incelenmesi
An examination of the Turkish translations of the Hitchhiker's Guide to the Galaxy in terms of domestic and foreignization strategies
PELİN GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul Okan ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI ARABOĞLU
- Çeviri stratejileri, çevirmenin sesi ve çeviride sadakat bağlamında Yusuf Atılgan'ın Anayurt Oteli'nin Fransızca çevirisi
An analysis of the french translation of the Turkish novel 'Anayurt Oteli' by Yusuf Atılgan with in the context of translation strategies, the translator's voice and fidelity in translation
DİLARA EMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mütercim-TercümanlıkGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUNA AĞILDERE