Çeviri stratejileri, çevirmenin sesi ve çeviride sadakat bağlamında Yusuf Atılgan'ın Anayurt Oteli'nin Fransızca çevirisi
An analysis of the french translation of the Turkish novel 'Anayurt Oteli' by Yusuf Atılgan with in the context of translation strategies, the translator's voice and fidelity in translation
- Tez No: 544761
- Danışmanlar: PROF. DR. SUNA AĞILDERE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviri ve Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Yusuf Atılgan'ın“Anayurt Oteli”(1973) adlı eseri ele aldığı konular, bu konulara yaklaşım biçimi ve işleyişiyle farklılaşmış; Türk romanında modern eserlerin öncülerinden biri olmuştur. Söz konusu eser hem kaynak dil ve kültürün bir örneği olması hem de ön plana çıkan anlatım özellikleri açısından dikkat çekmektedir. Bu eser, 1987'de sinemaya aktarılarak ve 1992'de“L'Hôtel De La Mère Patrie”adıyla Ferda Fidan tarafından Fransızcaya çevrilerek daha geniş bir kitleye ulaşmıştır. Zamana ve mekâna ait unsurları, temaya uygun anlatım tekniklerini içermesi, bireyi bütün çıkmazlarıyla işlemesi ve Fransızcanın yanı sıra İtalyanca, Almanca ve İngilizceye de çevrilmiş olması eserin bu çalışma için önemini göstermektedir. Bu çalışmada, Anayurt Oteli'nin Fransızcaya çevirisi üzerinde durulacaktır. Çağdaş anlatı teknikleriyle yazılan ve Türk kültür dizgesi içinde tarihsel ve edebî bağlamda yenilikçi olarak nitelendirebilecek eser; çeviri metin açısından değerlendirilecek ve çevirmenin tercih ettiği yöntemler gözlemlenerek hedef metindeki sesi tartışılacaktır. Fidan, Atılgan'a, Anayurt Oteli'ne, onun yenilikçi tarzına ve kaynak kültürün söz konusu döneminin öncesine ve sonrasına duyduğu hassasiyetle, hedef metne bir“Postface”(son söz) eklemiştir. Eserin Fransız kültür dizgesi içinde nasıl bir yer kaplayacağı ve okurun eseri Türk kültür dizgesinde nasıl konumlandırması gerektiği çevirmenin son sözünde ortaya konmuştur. Son söz aslında, eserin çevirisine ek; bir tür kültürel bağlamı aktarma çabası olarak düşünülebilir. Çevirmen Fidan, söz konusu son sözünün dışında ayrıca metin içindeki tutumu, tercih ettiği çeviri stratejileri ve etkili dipnotlarıyla da kendisini göstermektedir. Bu çalışmada Çevirmenin sesini, başka bir deyişle söylemsel varlığını, söz konusu dipnot kullanımıyla nasıl görünür hâle getirdiği tartışılacaktır. Yukarıda bahsedilen bilgiler ışığında, çalışmanın kuramsal çerçevesinde, Lawrence Venuti'nin“The Translator's Invisibility”(Çevirmenin Görünmezliği) adlı kitabı ve bu kitabında yer alan“Görünürlük-Görünmezlik”kavramları ve“Yerlileştirme”ve“Yabancılaştırma”çeviri stratejileri, Theo Hermans'ın“The Translator's Voice in Translated Narrative”(Çeviri Anlatıda Çevirmenin Sesi) başlıklı makalesi ve Hurtado Albir'in“La notion de fidélité en traduction”(Çeviride sadakat kavramı) adlı kitabında yer alan çeviride sadakatin nasıl ele alınması gerektiğine dair görüşlerinden yararlanılacaktır.
Özet (Çeviri)
Yusuf Atılgan's“Anayurt Oteli”(1973) is one of pioneering modern works in Turkish literature, differentiating itself by its treatment of and approach towards the subject. This work is remarkable in terms of both constituting a prominent example of the source language and culture and its narrative style. Treating“human as an individual”in all its aspects, Anayurt Oteli was turned into a screenplay in 1987, and reached a wider audience in 1992 when it was translated into French by Ferda Fidan with the title of“L'Hôtel De La Mère Patrie”. The importance of this work lies in that it treats the elements of time and space, it contains the narrative techniques compatible with the theme, and it treats the individual with all the dead ends. Furthermore, the fact that this work has been translated into Italian, German and English adds up to its value. This study will focus on the translation of Anayurt Oteli into French. This work which contains contemporary narrative techniques and can be considered as innovative in the historical and literary context within the Turkish cultural system will be evaluated with regard to the translated text. The methods preferred by the translator will be observed and the translator's voice in the target text will be discussed. Fidan, with his delicate style and sensitivity to the source culture, has added a“Epilogue”to the translation of the work, The Epilogue of the translator reveals how the author will occupy a space within the French cultural system and how the reader should locate the work within the context of Turkish cultural system. The Epilogue, in fact an addition to the translation of the work, can be considered as an attempt to convey a kind of cultural context. In addition to the Epilogue, translator Fidan makes himself“visible”by his approach to the text, translation strategies and effective footnotes. It will be argued how the translator makes his voice, i.e. his discursive presence, visible with the use of footnotes. In the light of the description above, the concepts of“Visibility-Invisibility”as well as the translation strategies“Domestication”and“Foreignization”in the book“The Translator's Invisibility”by Lawrence Venuti, the article of“The Translator's Voice in Translated Narrative”by Theo Hermans, and the remarks of Hurtado Albir on how fidelity in translation needs to be evaluated in accordance with his work“The notion of fidelity in translation”are going to be featured in the theoretical framework of this study.
Benzer Tezler
- Virginia Woolf'un 'A writer's Diary' eserinin Türkçedeki iki metninin eleştiri ve çeviri kuramları açısından karşılaştırılması
A comparative analysis of two Turkish translations of Virginia Woolf's 'A Writer's Diary' in the framework of translation and critical theories
SERPİL YAVUZ ÖZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEJDET NEYDİM
- Edebiyat çevirilerinin ve çevirmenlerinin görülebilirliğinin/görülemezliğinin çeviribilim bağlamında incelenmesi: Kayboluşlardaki varoluşlar
An analysis of literary translations' and translators' visibility/invisibility in terms of translation studies
AYŞE ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2015
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. AYŞE BANU KARADAĞ
- Çeviri stratejileri ve 'Otoçeviri' bağlamında Suat Derviş'in 'Çılgın gibi' eserinin Fransızca çevirisi
Analysis of the French translation of 'Çılgın gibi' by Suat Derviş in the context of translation strategies and selftranslation concepts
ESRA ÇİMEN KARAYÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mütercim-TercümanlıkGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KURT
- An analysis of the Turkish translation of cultural elements in O'Brien's at Swim-Two-Birds
O'Brien'ın at Swim-Two-Birds adlı eserindeki kültürel ögelerin Türkçe çevirisinin incelenmesi
MUHAMMED BAYDERE
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER ALTAY
- Die bedeutung epochaler merkmale im hinblick auf die übersetzungsstrategien -Koranübersetzungen in Deutschland bis zum 20. jahrhundert-
Çeviri stratejileri belirlenirken dönemsel özelliklerin etkileri -20. yüzyıla kadar Almanya'da yapılan Kur'an çevirileri-
SİNE DEMİRKIVIRAN
