Ahlak felsefesinde isar ve özgecilik: İslam medeniyeti ve batı kültürü açısından bir değerlendirme
Isar and altruism in the moral philosophy: An evaluation of islamic civilization and west culture
- Tez No: 510421
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENOL KORKUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bu araştırmada ahlak felsefesinde isar ve özgecilik kavramları ile bu kavramların İslam medeniyeti ve Batı kültürü açısından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada isar ve özgecilik kavramının benzer ve farklılıkları belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde ele alınan temel hususlar şunlardır: İsarın ahlaki faziletlerden biri olması nedeniyle öncelikle ahlakın tanımı ve ahlak eserleri üzerinde durulmuş, daha sonra ahlak-fıtrat, ahlak-akıl ve ahlak-nefs ilişkileri, isarın diğer faziletlerle ve cömertlikle ilişkisi, İslam filozoflarının eserlerinde isarı nasıl tanımladıkları, boyutlarının ve sınırlarının ne olduğu gibi meselelerdir. Ayrıca İslam ahlak felsefecileri tarafından faziletlerde istenen itidal noktasının isar için geçerli olup olmadığı, ihsan kavramı ile ilişkisi de ele alınmıştır. İkinci bölümde ise Batı kültürü açısından özgecilik kavramı ele alınmıştır. Özgecilikle ilgili var olan kavramsal tartışmalardan hareketle özgeciliğin felsefi, genetik, psiko-sosyal ve sosyolojik temelleri üzerinde durulmuştur. Sonuç olarak kendi alanları açısından ele alınan bu iki kavramın benzer ve farklılıklarına dair tespitlere yer verilmiştir. Cömertlik, isar, tevazu, merhamet gibi ahlaki değerler ancak bir toplum yaşayışında ortaya çıkabilir. Ahlakın güzelliği başkalarıyla ilişki kurulduğunda görünür hale gelir. İslam bireye önem veren ama bireysel olmayan bir dindir. Batı kültüründe özgecilikle ilgili farklı bilim dallarında araştırmalar yapılmış ve her bir alan kendisine uygun tanımlamalar getirmiştir. İslam açısından bakıldığında ise isar tanımının vahiy kaynaklı olduğu görülmektedir. İsar bir üst ahlak olduğu için mükafatı da ona göredir ve karşılığı sadece Allah'tan beklenir.
Özet (Çeviri)
In this research, it is aimed to compare the concepts of isar and altruism in moral philosophy and these concepts in terms of Islamic civilization and western culture. In line with the aim of the research, similarities and differences of isar and altruism concepts have been tried to be determined. The research consists of two parts. The main issues covered in the first part are as followings: Because isar is one of the moral virtues, firstly the definition of morality and moral works are emphasized and following that the relationship of moral-human nature (fıtrat), moral-mind, and moral-self desire (nefs); the relationship of isar with other virtues and generosity, how Islamic philosophers defined the concepts of isar in their works; and the dimensions and limitations of the isar were discussed. Besides, whether sobriety in virtues by Islamic moral philosophers is valid for isar or not, the relation with the concept of grant is also considered and its relationships with the concepts of endowment (ihsan) were examined. In the second part, the concept of altruism is taken up in terms of western culture. The philosophical, genetic, psycho-social and sociological foundations of altruism have been emphasized on the basis of the existing conceptual debates on alturism. In conclusion, evaluations regarding similarities and differences of these concepts, which are considered in terms of their fields, are presented. Moral values such as generosity, isar, modesty, and mercy can only emerge in the life of a society. The beauty of morality becomes visible when relationships are established with others. Islam is a religion that place importance to an individual, but it is not a religion based on individuality. Research has been carried out on different branches of science related to altruism in Western culture, and each field has given its own definitions. When examined in terms of Islam, it was seen that the definition of isar is rooted in divine inspiration. Because isar is an upper morality, the reward is defined accordingly, and Its reward is only expected from Allah.
Benzer Tezler
- Ahlak felsefesinde ilahi buyruk teorisi
Başlık çevirisi yok
SEMA GÖKŞİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP KILIÇ
- Anarşist ahlak felsefesinde adaletin yeri: Kropotkin örneği
The place of justice in anarchist moral philosophy: The case of Kropotkin
HAKAN KARADİKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
FelsefeKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ÇAYLAK
- Celaleddin Devvani ve Kınalızade Ali'nin ahlak felsefelerinde aile sorunu
The problem of family in the ethics' of Jalaladdin Dawwani and Kınalizada Ali
ADİL AKKOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TÜRKERİ
- İslam ahlak felsefesinde bilgi ve hürriyet
Knowledge and freedom in Islamic ethics
MÜFİT SELİM SARUHAN
Doktora
Türkçe
2000
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRANİ ALTINTAŞ
- İslam ahlak felsefesinde ahlakî hastalık kavramı
The concept of ethical disease in Islamic moral philosophy
FEYYAZ BİLAL YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
FelsefeErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM AKSU