The role of colour in historic urban open space design: Tabriz-Iran
Tarihi kentlerde açık alan tasarımında rengin rolü: Tabriz-İran
- Tez No: 512682
- Danışmanlar: PROF. DR. HANDAN TÜRKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Landscape Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Dönüşüm Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Renk ya da renk kavramı, doğal bilimler, renk teorisi, teknoloji, felsefe, biyoloji, tıp, psikoloji ve sanat gibi farklı bakış açıları ve farklı disiplinlerden ele alınmıştır. Renk nesnelerin, boşlukların veya yüzeylerin özelliği değildir; Gözün tanıdığı ve beynin yorumladığı belirli ışık nitelikleriyle oluşan duyumdur. Farklı malzemelerdeki ışığın yansıtıcı üretimi olan renk, dünyayı renkli kılmaktadır. Çevrenin renkleri, renk kalitesinin değişmesiyle insanlarda farklı hisler uyandırmaktadır. Ek olarak, belirli bir renk insanlara belli bir mesafe, ağırlık ve ölçek duygusu verebilir. En önemlisi kent ölçeğinde rengin kullanışıdır. Renk araştırmacıları farklı renklere farklı fizyolojik tepkilere sahip olmalarına daha fazla önem vermeye başlamıştır ve kent sakinleri için hoş, yaşanabilir ve rahat bir ortam yaratmak amacıyla yola çıkmıştır. Ancak bazı kentsel tasarımlarda renk konusu unutulmuş olabilir ya da belki de renk yanlış kullanılmaktadır. Dolayasıyla kentsel açık alan tasarımı için uygun renk seçiminde hangi noktalar önemli olabilir? Bu çalışmada, tarihi şehir merkezinde bulunan yol, yaya yoluna donüşecektir. Bir araştırma sorusu olarak , eğer bu yolun tasarımında renk yer alacaksa, nasıl kullanılmalıdır? Bu sorunun cevabını elde etmek için bazı yaklaşımlar gözden geçirilmiştir. Bu yaklaşımlar kültürel, algısal, fonksiyonel ve kentsel yaklaşımlar olarak ele alınmıştır. Her şehrin binalarının renk paletine bakıldığında, kentsel çevrenin kimliği ve estetiği ile ilgili bir tartışma ortaya çıkmıştır. Bu çalışma şehirlerin rengi, geleneksel şehrin sınırlı renklerinden modern şehrin sayısız renklerine kadar yapılan araştırmalarla başarılmaktadır. Phillipe Lenclos, uzun yıllar renk konusuna ithaf ettikten sonra, şehirlerin rengini ölçme yöntemini geliştiren ilk kişidir; ve onun yöntemi çoğu araştırmacılar tarafından kullanılmıştır ve hala da kullanılmaktadır. Kentsel yenilenme projelerine sahip bazı şehirlerde, renk kullanımı görsel anlamda gelmek ve aynı zamanda çevrenin bütün yönünü değiştirmek için en iyi seçenek olabilmektedir. Bu sayede tasarımcılar cazip bir ortam ve dinamik özellikler yaratabilmektedirler. Ayrıca tasarımcıların asıl amacı betonlanmış bir kentin ya da bölgenin sıkıcı ve monoton grisini ortadan kaldırabilmektir. Bu kez, İran'da, tarihi İran şehirlerinden biri olan Tebriz'de bu tür renkli bir tasarım yer alacaktır. Bu şimdi, kromatik gecekondu cephesinin geliştirilmesi için bir belediye fikridir. Tebriz 2018'in sonuna doğru, bazı yenileme projeler doğrultusunda, iran ve İslam şehirlerinin başlıca bir turizm kenti tanınacaktır. Bu nedenle, bazı kentsel dönüşüm projeleri, gecekondu gelişmeleri, alışveriş merkezleri, kavşaklar, yaya yolları vb. Planlanıp uygulamay geçmektedir. Belediyenin bu projelerle ilgili belgelerini inceleme esnasında , renk teması gecekondu cephe iyileştirme projesinde göz önüne gelmiştir, ancak bazı sınırlı bilgilerle. Projenin amacı sadece zamanın kısıtlı olmasıdır ve 2018 sonuna kadar tüm kenti yeni bir görünüme kavuşturma çabasıö belki de büyük projelere özensiz baklamalrına sebep oluyordur. Farklı ülkeleri baz almak bu tür projelerde iyi bir örnek ama tamamen farklı bir bölgeyi, örnek alarak yola çıkmak belki sonuçtan çok uzaklaşmaya sebep olabilir. Renkle ilgili araştırma merakı da değişik ülkelerin renkli projelerini incelemektir ve kendi ülkemden bu konuya sıcak bakıp, uykgulamaya geçmek istedikleri de ilgi çekici bir sebep olmuştur. Ancak bu çalışmada, kentin tarihi ilk çekirdeğinde yer alan merkezi ana caddesi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Bu ana yolu ve kalabalık cadde, geniş ve önemli yaya yoluna dönüşecektir. Diğer ülkelerde uygulanan bu tip projelerde, tasarımcıların amacı değişik bir ortam yaratmak ve bazılarında sosyal faaliyetleri arttırmak amacıyla da yola çıkmişlar. Ve sonuç olarak bir bölge tüm renklerle ortaya çıkmıştır ve tamamen o bölgeye olan algıyı da değiştiebilmiştir. Bir başka önemli bir konu bu tip projelerde, kullanıcı tepkisidir.Örneğin Favela bölgesinin renkli tasarımında, yerel halkı da projeye dahil ederek, hem onlarında görüşlerine özen gösterilmiş hem de çalışma fırsatları oluşmuş. Yani bir projenin süreci ne kadar olursa olsun, yerel halkla birlikte elde edilen bir sonuç olduğu için, kullanıcı tepkisi de olumlu olmaktadır. Ama bizim buradalki konumuz tarihi bir kent ve böyle bir bölgelerde rengi nasıl ele alabiliriz söz konusudur. Amacımız yeni, canlı, yürünebilen, ferah ve daha önemlisi sosyal ilişkilere daha çok yer veren bir ortam yaratmaktır. Tarihle iç içe olan bir bölgede neler yapabileceğimiz doğrultusunda, ilk aşama bazı araştırmalar yapılmıştır. Bu araştırmalar genel olarak tarih , kültür, kent kimliği, kent renleri üzerindedir. Araştırmaya daha verimli yaklaşmak için bu kapsamları ele alarak ve Lenclos'un da yöntemini kullanarak, bazı sonuçlar elde edilmiştir. Lenclos, Turin'de yaptığı araştırmasından esinlenerek , bu bölgede de gözlem yaparak, yolun etrafındaki binaların digital fotoğraflarını elde ederek, bölgenin renklerine ulaşılmıştır. Lenclos yaptığı araştırmada, binalardan gerçek materiayal örnekleri alarak, üç kategori oluşturmuştur. Birincisi binanın cephe rengi ki en yaygın renk olarak tanımlanır, ikincisi detaylar yani pencereler ya da kapılar ve üçüncüsü de binanın“ornamentation”dediğimiz materiyallerden oluşan süslemeler. Dijital fotoğrafların çekilmesi ve bu fotoğrafların Adobe Capture Uygulaması ile analiz edilmesi renkleri ve kendilerine özgü özelliklerini bulmamızda yardımcı olmuştur. Bu uygulamaya yüklenen ve görüntü analizinden sonra, veriler, renklerin özelliklerini göstermektedirler. Bu bağlamda, renk sistemi, yani RGB, CIELab, CMYK ve NCS elde edilir. Bu çalışmada CIELab kullanılmıştır. Çünkü diğer sistemlere göre insanın renk bakış açısı ile en yakın şekildedir. Çevreden elde edilmiş renklerin yanı sıra, anket yapılarak, insanların bölge hakkında ne düşündüklerine de özen gösterilmiştir ve bu şekilde fikirleri ve bu açık alan conceptinde ne istedikleri ya da neye ihtiyaç duydukalrı ortaya çıktmıştır. Yaklaşımlarda, ilk önce kültür dediğimiz faktör incelenmiştir. Bu alanda kültürden maksat, kentin ya da bölgenin yerel ve geneleksel materiyal renkleridir. Ki bu renkler de bir bölgenin iklim ve ya joğrafyasına da bağlıdır. Insanların genel algısını olçmek amacıyla, onlara düzenlenen soruyla yola çıkılmış. Iki gruna ayrılan insanlar, yerel insanlar yani orada yaşayan ya da çalışan insanlar ve uzmanlar yani şehir plancıları ya da mimarlar. Farklı görüşler sonucu, önemli bir cevap alarak yola devam edilmiştir.onların ortak cevabı kentin ve daha doğrusu o bölgenin kimliğini ve tarihi temsil eden mekan duygusunu korumaktır. Binalarda renklerin fonsiyonel davranışlarına baktığımız zaman, bir tarihi bina, kendine özgü bir renkle ya da tasarımla, o bölgeye bir simge olabilir. Bu yol üzerinde değişik yapılar olduğu için, yol boyunca hep tarihi eserlerle karşılaşmayabilinir. Ama genel olarak yolun orta kısımlarına doğru, yani kapalı çarşı tarafına doğru yaklaşıldığında, tamamen kentin kimliği belli olmaktadır.bir kenti tek renk halinden çıkaran etkenleri incelediğimizde, tabiki bölgede bu etkenler, örneğin, yeşil alanlar,yaya yollarının rengi, ışık renkleri,hareketli renkler yani bu yol tamamen bir ticari ve Pazar alanı olduğuna göre, mağazadaki ürünlerde, kentin renklerini simgeleybilirler. Örneğin, tarihi kapalı çarşıda, her kolda bir ürünün üretimi ve satışı vardır. Meşhur Tebriz halıları, kuyumcular çarşısı, ayakkabıcılar çarşısı,baharatlar ve bitkisel ürünler çarşısı, bunların her biri günün belli bir saatininde, ortama farklı renkler de katabilirler. Tüm bu yaklaşımlar sonucu, bölgenin bize verdiği pozlardan elde edilen renkler, bu bölgenin dominant renginin kahve ya da krem tonları olduğu ve bu da kentin tarihine ve cografya ve iklim özelliklerine bağlı olduğunu anlatmaktadır. Tasarım yolunda, amacımızı koruyarak , bölgenin kimliğini de korumalıyız, amaç iyi bir ortam yaratmak, daha çok kültür farkı olduğu için , gençlerin alandan uzak durmalarına bir son vermektir. Genel olarak, sitenin tarihini ve kimliğini önceden bildirmek amacıyla, kentin arka planı gibi ana noktaları dikkatle ele almak ve göz önünde bulundurmak daha verimli olabilmektedir ve renkleri korumak için bazı kısıtlamalara da göz önünde bulundurmak başka bir yaklaşım olabilir ve çevrenin dengesini korumasına yardımcı olabilir. Bunu yapmak için, tarihi örnekleri, yerel malzemeyi veya bölgeyi yansıtan renkleri kontrol etmek bir başlangıç noktasıdır. Özenle ve bölgenin tarihine önem vererek, rahat ve ferah bir ortam yaratmak mümkün olabilir
Özet (Çeviri)
Colour, or the concept of colour, can be approached from different perspectives and different disciplines, such as the natural sciences, colour theory, technology, philosophy, biology, medicine, psychology, and art. Colour is not the property of objects, spaces, or surfaces; it is the sensation caused by certain qualities of light that the eye recognizes and the brain interprets. Colour, which is the reflective production of light on diverse materials, makes the world colourful. The colours of the surrounding will arouse different feelings in people with the change of the quality of the colour. In addition, a specific colour can give people certain sense of distance, weight and scale. The most significant field is urban colourscape, colour research is beginning to pay more consideration to how people have different physiological reaction to different colour and colour can be used for the urban dwellers to create a pleasing, livable and comfortable environment. But it may have been forgotten in some urban designs or maybe colour is used inappropriately. So which points could be important in selecting suitable colour for an urban open space design? No Considering colour pallet of the buildings of every city, arouse a debate related to identity and aesthetics of urban environment. This debate is succeeded by researches about the color of cities, from limited hues of traditional city to numerous colors of modern city. Phillipe Lenclos was the first one who after dedicating many years to the color subject, innovated a method of surveying color of cities; which is used by anyone who is researching in this field. In some cities which have urban renewal projects, use of colour may be the best choise to make visual sense and also change the whole perpective of that environment. By this way, designers can make an attractive environment and dynamic aspects. Also they can eliminate the monotonious gray of concerete from the city or region. This time, such chromatic idea will take place in Iran, Tabriz that is one of the historic cities of Iran. This is now just as a municipality idea to make chromatic slum façade development. The base point comes from Tabriz and its attempt to be the only tourism Islamic city up to the end of 2018. So, there are some city renewal projects, such slum developments, shopping malls, crossroads, pedestrian road and etc. During evalution the related documents, colour theme can be seen in slum façade improvement project but with some limited information. The cited purpose of use colourful designin such region az just speed up the development process and it may be without any considiration about background of city or just that region. Now, the idea of using colour in this study comes from evalution of different city projects. And because some information about such projects are gathered before in case of curiosity and interest in colour and components that relatet to it, when encounter the colour them in the hometown, it was enough attractive to start research about this item.xviii However, in this study, the central street that is located in the historic first core of the city is selected as the case study. Here, the main and crowded street will be chnaged to the wide and important pedestrian road. By researching other countries, all of them have an idea and concept about their own chromatic design in similar open spaces that could be place of most of visitors. So, in this street what can we do to make an attractive and livable environment beside preserving the identity and history of the area. To achieve the better solution some studies that based on histoy, culture, identity, perception, function of colour and urban colourscape are helded in this research. And the main guideline is method of Lenclos and using his methodology on four main approaches; culture, perception, function and urban colourscape. By surveyin and prepairing questions, taking digital photos and analysing these photographs by Adobe Capture Application, the colour of environment can be gained. This application can analysis the picture that is uploaded and after processing, output information can represent the colour with its features. In this regard colour system, such RGB, CIELab, CMYK, and NCS are achieved. In this study, CIELab got used because it is most closely aligned with human color vision compared to other systems. Beside the collective colours from environment, by making questionnaire, what people think about the area is ghatered too and by this way their idea and what they want to see in the pedestrian road turned out. Generally, in the aim of presreving the history and identity of the site, it is better to treat carefully and concidering the main points, such back ground of the city and it is better to have some limitation to use colour, in order to keep the environment balanced. To do this, may be one point can be the contiuing the historic samples, local material or colours that reflex the locality.
Benzer Tezler
- Peyzaj aydınlatması: Antalya Mardan Palace örneği
Landscape lighting: Example of Mardane Palace in Antalya
NAZAR DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİN ÇAĞATAY SEÇKİN
- Çanakkale ve Gelibolu yöresi kadın-erkek kıyafetlerinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
MEHMET SERTAÇ ŞEVKİ DEMİRTAŞ
- A study of colour use on electrical domestic appliances
Elektrikli ev eşyalarında renk kullanımının incelenmesi
ELİR YILDIZ HAYDAROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ. ŞÖLEN KİPÖZ