Kırıkkale iğne oyaları üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 52663
- Danışmanlar: PROF. TEVHİDE ÖZBAĞI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 269
Özet
ÖZET El sanatlarının önemli bir kısmını teşkil eden ve örgü sanatı içinde yer alan iğne oyaları; Türk kadınının zevklerini, duygu ve düşüncelerini yansıtan, taşıdıktan mesajlarla iletişim aracı olarak kullanılan ve tekniği örgü olan bir el sanatıdır. Araştırma, Kırıkkale İl merkezinde yapılmakta olan iğne oyalarının özgün örneklerini tesbit ederek renk, desen, biçim, konu ve kompozisyon özelliklerinin belirlenmesi, yörede jzapılan iğne oyalarının tanıtılması amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Araştırma yöresi olarak Kırıkkale il merkezi seçilmiştir. Araştırma materyalini, Kırıkkale il merkezinde iğne oyalanyla uğraşan 16-55 yaşlan arasındaki 50 bireyden alınan bilgiler ve bu bireylerce yapılan veya kendilerinde bulunan 69 adet iğne oyaları oluşturmuştur. İl merkezinde iğne oyalan ile uğraşan bireylere uygulanan, ankete alınan bilgiler ve iğne oyalan üzerinde yapılan gözlem ve incelemelerden elde edilen araştırma sonuçları şöyle özetlenebilir: Anket uygulanan bireylerin yaşlanna göre kümeler oluşturulmuş, bu yaş kümeleri doğrultusunda elde edilen bilgiler değerlendirilmiştir. Kınkkale il merkezinde iğne oyalan 16 yaşından itibaren her yaşta bekar, evli bireylerin uğraşısını oluşturmaktadır. w- Araştırmaya alınan bireylerin % 78'i evli, % 22'si bekar olup, dul bireyler bulunmamaktadır. Anket uygulanan bireylerin tamamı okur yazardır. Bireylerin % 54'ü ev kadınıdır, diğer bireyler ise kamu kuruluşunda görevli veya öğrenci durumundadır.İğne oyalarını öğrenme yaşı 14-20 yaşlan arasında bulunmakta, genellikle 14- 16 yaşlan arasında oya yapımına başlanmaktadır. 21-24 yaşları arasında ise yoğun bir şekilde oya yapımıyla uğraşılmakta, 5 1 ve daha yukarı yaşlarda bu uğraşı azalmaktadır. Bireyler, iğne oyalarını temel kaynak olarak anne ve onu takiben komşu ve öğretim kurumlanndan öğrenmektedirler. İğne oyalan iki haftada öğrenilmektedir. İğne oyasının temel yapım amacı aile ihtiyacını karşılama, boş zamanı değerlendirme, aynca pazarlayarak aile ekonomisine katkıda bulunmaktır. Oyanın yapımında temel araç iğne, yardımcı araç olarak tığ kullanılmaktadır. İğne oyalannın temel gerecini üç katlı naylon makaralar oluşturmaktadır. İğne oyası desen seçiminde bireyler kendi zevklerini ön planda tutmaktadır. Bunu kullanım alanına uygunluğu, yaptıranın zevki ve oyanın kolaylığı izlemektedir. Bireyler yaptıklan iğne oyalarına yöreye özgü desen adlar vermektedirler. İğne oyası desen seçiminde önceden yapılmış iğne oyası desenlerinden, tabiattan ve deseni sayılarak iğne oyasına aktanlabilen desen kitaplanndan yararlanılmaktadır. Bireyler iğne oyası desenlerinde su, serpme, simetrik, bağlamalı motif kompozisyonlannı zeminin dört bir kenannda kullanmaktadır. Kınkkale il merkezinde bireyler; iğne oyalanndan oluşan motiflerini genellikle yazma ve başörtü kenarlannın süslenmesinde, namaz örtüsünde ve çok azda masa örtülerinde, yatak takımlannda uygulama alanı olarak seçmektedirler. Bireyler iğne oyalannı kolalamamaktadırlar. İpek iplik ile yaptıklannda jelatin, yumurta akı ve nişasta kullanmaktadırlar. İğne oyaların temizliği ılık suda elde ve makinada yıkanarak yapılmaktadır. Oyalar bohça, naylon torba, özel hazırlanmış bez torba ve ambalaj arasında muhafaza edilerek sandık, şifonyer ve komidin gibi yerlerde saklanmaktadır. tBireyler iğne oyası yapımında, desen bulmada güçlük çekmektedir. Bireylerin büyük bir çoğunluğu iğne oyalarını kendi ihtiyaçları için yapmakta, pazarlamak için yapan bireyler kazançlarıyla ihtiyaçlarını tam karşılayamamakta ancak aile ekonomisine katkıda bulunmaktadırlar. Yörede incelemeye alınan iğne oyalarda kullanılan zeminlerin eni 89X80 cm., boyu 77X85 cm, oyaların ana motifleri yükseklikleri 1.0X2.5 cm, genişlikleri 1.0X3 cm. ara motifleri yükseklikleri 0.1X1.0 cm. genişlikleri 0.2X5.0 cm. arasında değişmektedir. ~ İncelemeye alınan oyaların zemininde ençok yazma, azda krepdemorun tercih edildiği, oyalarda ise; naylon ipliğinin yoğun olarak kullanıldığı görülmektedir. İğne oyalan motiflerinin temel yapım tekniğini zürafa ve buna bağlı olarak yöresel adlan ile tanınan diğer teknikler oluşturmaktadır. İğne oyalarında konulanna göre, yoğun olarak bitkisel bezemenin tercih edildiği, bunu nesneli, anlam yüklü, figürlü bezemenin izlediği görülmektedir. Araştırmaya konu olan iğne oyaların zemininde ençok siyah, kırmızı dokumaların doğal rengi olan krem renginin tercih edildiği, iğne oyalannda da ençok beyaz, koyu yeşil ve kırmızının yer aldığı, bunun yanısıra birçok değişik renk ve tonlannın kullanıldığı dikkat çekmektedir. Geleneksel Türk el sanatlannın önemli bir bölümünü oluşturan iğne oyalan yapımında teknolojinin ilerlemesi ve getirdiği yenilikler; oyalarda adet-gelenek, özgünlük ve estetik değerleri açısından önemini büyük ölçüde etkilemektedir. Yörede bilimsel araştırma teknikleri ile inceleme ve belgelemeye zaman geçirilmeden başlanılmalı, oyalann zenginliği gözönüne alınarak ileriye dönük arşivleme ve katologlama yöntemleri ile iğne oyalarının özgün motiflerinin yaşatılması sağlanmalıdır. ııı
Özet (Çeviri)
SUMMARY Pinking with a needle, having great significance in terms of handycraft is a kind of handycraft that illustrates Turkish women's sense of taste, feelings and thoughts; is a device for communication by means of messages it includes and technically depends on knitting. The aim of this investigation is to calculate pinking with a needle in the centre of Kırıkkale; to find aut its colour, subject, ornament and composition and to make the needle work of this kind of this region known. As an investigation region Kırıkkale ıs preferred. The Knowledges and samples of sixty-nine gotten from fifty women at the ages of 16 and 55 provided materials. We can summarize the results of inguiry given to women in city centre and that of invesigations made on this type of needle-work as the following: People who were given the inquiry were dıvıdet into groups in terms of their ages and the information gotten from these age groups was calculated. At the city centre married and unmarried women at even,' age are busy with pinking with a needle. 78% of woen included in this investigation is married, the rest is single and there is no widow. w- All the members given the inguiry are educated. They use compositinons of water, symetric, speckling and connection around the four sides of the clothe. İn Kırıkkale they generally pink with a needle around a scarf and sometimes table clothes and bed coverings. They starch their pink. In order to make them rough they use gelatine, White part of an egg and starch. iThey clean them by their hands in warm water or in a washing machine. They are kept in a sguare shawl, a bag made of nylon or clothe and are put in a coffer or commode. Women have great difficulty in pinking with a needle and finding ornaments. Most of the members pink it to meet their own needs. And those who pink it for economical reasons do not fully meet their needs by the income. The samples examined in the region have a width of 89x80 cm and a height of 77x85 cm. The main ornament of the pinks has a height of 1.0x2.5 cm and width of 1.0x3 cm. The internal one has a heght of 0. 1x1.0 cm and a width of 0.2x5.0 cm. In the samples examined, it is observed that scarf and a special clothe called demor is used as a base and nylon bobbins are greatly used. The basic technigue of pinking with a needle is giraffe and also there are other technigues called in accordance with regional names. In pinking with a needle, according to their subjects, ornaments depending on plants are mostly preferred also ornaments with objects and figures highly including feelings can be observed. In the samples mostly black, red and light yellow are preferred at the base. In ornaments mostly white, balck green and red are preferred. Basides many different colours and their versions-are used. Pinking with a needle which has great importance in Turkish Customary Handycraft is greatly influenced in terms of materials, custuoms, estetics by technical developments and its outcoming results. It's necessary to use scientific investigation technigues and to keep them in ajanda by archives and catalogues. t
Benzer Tezler
- Farklı gleason derecelerine sahip prostat adenokarsinoma içeren iğne biyopsi örneklerinde P27, CD10, AMACR ve tmprss2-ERG protein ekspresyonlarının değerlendirilmesi
Evaluation of P27, CD10,amacr and tmprss2-ERG protein expressions among different gleason grades prostatic adenocarcinoma on needle biopsy samples
GÜLHAN ÖZDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PatolojiKırıkkale ÜniversitesiTıbbi Patoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHİ BALCI
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA DEVRİM
- Pencil point, ouincke, atraucan spinal iğneleri ile yapılan spinal anestezi sonrası vasküler travma ve baş ağrısının araştırılması
Investigation of vascular trauma and headache due to spinal anesthesia via pencil point, atraucan, quincke needles
ENNUR HABİPOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Anestezi ve ReanimasyonKırıkkale ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELİM ÇOLAK
- Cu-Zn-Al, Cu-Zn-Ni ve Cu-Zn-Sn alaşımlarında mikroyapılar üzerine termal ve mekanik etkilerin incelenmesi
Investigation of mechanical and thermal effects about microstructures in Cu-Zn-Al, Cu-Zn-Ni and Cu-Zn-Sn alloys
HARUN ÇELİK
Doktora
Türkçe
2009
Fizik ve Fizik MühendisliğiKırıkkale ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN AKSOY
- Spinal anestezi altındaki elektif sezaryen olgularında iv deksketoprofen trometamolün postoperatif analjezik etkinliğinin lornoksikam ve plasebo ile karşılaştırılması
The comparison of postoperative analgesic efficacy of iv dexketoprofen trometamol with lornoxicam and placebo in patients undergoing elective cesarean section with spinal anesthesia
ESRA AYKAÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
Anestezi ve ReanimasyonKırıkkale ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNASE BÜYÜKKOÇAK
- Kombine spinal-epidural anestezi uygulanan hastalarda epidural volüm genişletilmesinin etkileri
The effects of epidural volume expansion on patients undergoing combined spinal-epidural anaesthesia
NUR DOĞANCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2007
Anestezi ve ReanimasyonKırıkkale ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPASLAN APAN