-miş biçimbiriminin betimlenmesi ve öğretiminde yöntem sorunları
The theoretical problems in the describing and teaching of -miş morpheme
- Tez No: 527572
- Danışmanlar: PROF. DR. CANER KERİMOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Kiplik, kip, zaman, fiilde zaman, görünüş, çekimli fiil, mXş biçimbirimi, geçmi, ş zaman, Modality, mode, tense of verb, aspect, conjugated verb, mXş morpheme, past tense
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Bu çalışmada, Türkçede -mXş biçimbirimi ile çekimlenen ve“geçmiş zaman”terimi ile karşılanan çekimli fiillerin kiplik anlam alanları belirlenmiştir. Bu alanları belirlerken fiillerin görünüş bakımından türleri, kiplik zarefları ile kullanımları, bu fiilllerin kullanıldığı metin ve anlatım türü dikkate alınmıştır. -mXş biçimbirimi ile çekimli cümlelerin anlam alanlarının belirlenebilmesi için, önce semantik daha sonra bağlama dayalı alanlara bakılmıştır. Bağlama dayalı anlam alanlarını belirlemede farklı türlerdeki yazılı metinlerden cümle ve metin düzeyinde örnekler dikkate alınmıştır. Bilimsel metinler, deneme, hikaye, roman, masal, fabl, şiir, biyografi, mizahi metinler,eleştiri, söyleşi gibi türlerden seçilen bu metinlerdeki -mXş'lı kullanımlar saptanmıştır. Bu metinler üzerinde semantik ve bağlama dayalı yapılan çözümlemeler sonucunda -mXş biçimbirimi ile çekimli cümlelerde, zaman odaklı değil; özne (konuşucu) odaklı kiplik anlamlarının belirgin olduğu ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the semantic modality fields of the finite verbs, corresponding to“past tense”and conjugated with the morpheme -mXş in Turkish, were determined. While determining these fields, the types of the verbs by means of aspect, their usages with modality adverbs, and their context along with the type of narratiıon are taken into consideration . Foır the determination of the semantic fields of -mXş morpheme and conjugated phrases, first semantic, then context based fields wew wxamined. In the determination of the semantic fields based on context, statements and text based excerpts were taken from various types of written texts. Chosen from scientific texts, essays, stories, novels, fairy tales, fables, poems, biographies, humor texts, critiques and interviews, the usages of -mXş were detected. As a consequence of the analysis made on these texts based on semantic and context, in the phrases conjugated with the morpheme -mXş, it was put forth that not time oriented; but subject (narrator) oriented modality semantics were clear.
Benzer Tezler
- Türk dillerinde d-biçimlenme ve {tur} biçim birimi
Suppleti̇on and {tur} morpheme i̇n Turki̇ch languages
OSMAN AKTEKER
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN BAYRAKTAR ERTEN
- Türkiye ve Tatar Türkçelerinin eş zamanlı biçim ses-bilgisel karşılaştırılması
Comparision of turkey and Tatar Turkish morpho-phonologial
ONUR AKÇAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL ŞAHİN
- Simultane tıp çevirisi eğitiminde bellek destekleyici anahtar sözcük yönteminin etkililik derecesi
Simultaneous medical interpretation training: The effect of mnemonic keyword method
AYMİL DOĞAN
Doktora
Türkçe
1995
DilbilimHacettepe ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
PROF. DR. MÜRÜVVET BİLEN
- Kişisiz adlaştırıcı olarak {-ması}
{-masi} as an impersonal nominalizer
EYLÜL GÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiGenel Dilbilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGE CAN ERDOĞAN
- -sA biçimbiriminin betimlenmesinde ve öğretilmesinde yöntemsel sorunlar
The methodological problems in defining and teaching of -sA morpheme
YELİZ KAPUCU KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANER KERİMOĞLU
- Emine Işınsu'nun Canbaz romanında +{I} durum biçimbirimi
Emine Işunsu's novel +{I} status morphology of tumblers
ELANUR ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DilbilimKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAKUP SARIKAYA