Toplum çevirmenliğine yorumbilgisel bir yaklaşım: Sağlık çevirmeni ve öznellik
A hermeneutic approach to community interpreting: Healthcare interpreter and subjectivity
- Tez No: 527910
- Danışmanlar: PROF. DR. FÜSUN ATASEVEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Bu çalışmanın amacı, toplum çevirmenliği çerçevesinde değerlendirilen sağlık çevirmenliği alanında ülkemizde görev yapan çevirmenlerin çeviri öncesince, sürecinde ve sonrasında öznelliklerini nasıl deneyimlediklerini ortaya koymaktır. Alanyazınına bakıldığında, sözkonusu çevirmenlerin nesnel ve tarafsız olmaları gerektiği yönünde uluslararası bir kabul olduğu görülmüştür. Bu kabulü ülkemizde sınamak üzere, çevirmenin öznelliğinin çevirisine ve mesleki deneyimine nasıl yansıdığını kendi ifadelerine başvurarak incelemek, çevirmenlerin tarafsız ve nesnel birer aktarıcı mı, yoksa kendi algı, görüş ve kararlarını yansıtan taraflı birer özne mi olduklarını sorgulamak gerekli görülmüştür. Araştırmanın yöntemsel dayanağını yorumbilgisel (hermeneutik) yaklaşım oluşturmaktadır. Yaşama tecrübesi de denen Erlebnis'in büründüğü ifadeleri anlamak üzere özne durumundaki kişilerin ifadelerinin irdelendiği bu araştırmanın üç veri kaynağından birini derinlemesine görüşmeler oluşturmaktadır. 27 kişiden oluşan katılımcı grubu ile yapılan görüşmeler üzerinde bilgisayar destekli tematik analiz yapılmıştır. Hem tematik analiz, hem de toplam sonucun değerlendirilmesi, yorumbilgisel daire ve ufukların kaynaşması ilkeleri doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan çevirmenlerin görev ve sorumluluklarının kapsamı, mesleki geçmişleri, karar alma süreçleri ve duyuşa ilişkin kavramlardan oluşan temalar ekseninde çevirmenlerin öznellikleri incelenmiştir. İkinci veri kaynağını araştırma günlükleri oluşturmaktadır. Araştırmacının öznelliğinin izinin sürüldüğü bu günlükler, kendisi de bir özne olan araştırmacının vardığı sonuca giden yoldaki mihenk taşlarını ortaya koymaktadır. Veri üçlemesinin son ayağını ise, ulusal veya uluslararası mesleki etik ilkeler üzerinde yapılan belge analizi oluşturmaktadır. Genel olarak tüm çevirmenlere veya yalnızca toplum çevirmenlerine yönelik belgelerden oluşan 2 ayrı veri setinde toplam 18 farklı ülke ve 3 uluslararası kuruluştan alınan 32 belge yer almaktadır. Sonuç olarak, katılımcıların uluslararası düzeydeki mesleki etik ilkelerde belirtilen hususlardan son derece farklı yaklaşımlar izleyebildikleri; öznel değerlendirme ve kararların mesleki deneyimlerini çok büyük ölçüde yönlendirdiği ve şekillendirdiği görülmüştür. Ülkelerin kendi bağlamlarına göre tarafsızlık ilkesine atfettikleri niteliklerin değişkenlik gösterebildiği de belge analizi sonucunda ortaya çıkmıştır. Ülkemizdeki sağlık çevirmenlerine yönelik etik ilkeler konusundaki referans ihtiyacının giderilmesine yönelik girişimlerin, çevirmenlerin ifade ettikleri deneyimlerle bağlantılı olarak yapılması, gerçek şartlara uygun, sahada karşılık bulacak bir referans belge oluşturulması için son derece belirleyici olacaktır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to demonstrate how interpreters in healthcare institutions, one of the fields of application of community interpreting, experience subjectivity before, during and after the process of interpretation. According to related literature, objectivity and impartiality are internationally accepted qualities of a healthcare interpreter. To test this understanding in Turkey, the reflections of the subjectivity of interpreters on their rendering and professional experience were examined as manifested in their own accounts. It was also questioned whether interpreters are impartial and objective conveyors or prejudiced subjects that reflect their own perceptions, views and decisions. Hermeneutic approach forms the methodological basis of the study. In-depth interviews constitute one of the three data sources of this study, where accounts of 'subjects' were analyzed in order to understand the expressions of Erlebnis, also known as the 'experience of life'. Computer aided thematic analysis was conducted on the interviews administered to a group of 27 participants. Hermeneutic circle and the fusion of horizons were used both in the thematic analysis and in the discussion of the results. The scope of the duties and responsibilities of the interpreters participating in this research, their professional backgrounds, the decision-making processes and the concepts related to the affect were investigated. Research diaries form the second data source. As a means of tracing the subjectivity of the researcher, these diaries reveal the landmarks on the path that leads to the conclusion drawn by the researcher, who is also a subject. The last component of data triangulation is the document analysis conducted on national and international codes of ethics. Composed of codes addressing all translators and interpreters or only community interpreters, two different data sets include 32 codes of ethics in total, from 18 different countries and 3 international associations. In conclusion, it is understood that the healthcare interpreters participating in this study may follow very different approaches to the principles referred to in the international codes of professional ethics and that subjective judgements and decisions direct and shape their professional experience to a great extent. The document analysis revealed that the qualities attributed to the principle of impartiality may vary by the context of the countries in question. Finally, it is considered vitally important for the efforts towards meeting the need for a reference document of professional ethics for healthcare interpreters in Turkey to be informed by the experience of the interpreters in the field, so that a document that addresses and duly relates to the actual conditions of the profession and that finds its place in the field may be created.
Benzer Tezler
- Göç ve çeviri ilişkisi bağlamında toplum çevirmenliğine üst bakış: Sakarya örneği
An overview of community interpreting within the context of migration and interpreting: a case study of Sakarya province
SEDA KOÇLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mütercim-TercümanlıkSakarya ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ ŞAN
- Public service interpreters bridging communication gaps for Syrian refugees in the Turkish context
Türkiye bağlamında Suriyeli mültecilerin iletişim ihtiyaçlarını karşılayan toplum çevirmenleri
ASLI POLAT ULAŞ
Doktora
İngilizce
2021
Mütercim-TercümanlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATALAY GÜNDÜZ
- A descriptive study on the position of community interpreting in translator training and current practices in Türkiye
Türkiye'de toplum çevirmenliğinin akademik çeviri eğitimindeki yeri ve uygulamaları üzerine betimleyici bir çalışma
GİZEM YAREN KUTLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI ÖZLEM TARAKCIOĞLU
- التــــرجمة المــجتمـعيــــــة في تركيـــــــا بين اللغتين العربية والتركية: واقعها وتحدّياتها
Türkiyede Arapça-Türkçe toplum çevirmenliği: Gerçekler ve sorunlar / Community interpreting in Türkiye between Arabic and Turkish: Its reality and challenges
ZEYNEP AKREŞ
Doktora
Arapça
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET HAKKI SUÇİN
- Özel hastanelerde sağlık çevirmenliği alanı ve çevirmen profilleri
Healthcare interpreting and the profile of the interpreters working at private hospitals
ALİ BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZUHAL EMİROSMANOĞLU