Geri Dön

Bergsonian reason and the new metaphysics

Bergsoncu akıl ve yeni metafizik

  1. Tez No: 563843
  2. Yazar: ÖMERHAN KURU
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP TALAY TURNER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 56

Özet

Akıl, tarih boyunca insanın yüceltilen yetisi olmuştur. Aklın nasıl kavramsallaştırıldığı, başta epistemoloji olmak üzere, insanlık durumunun tüm veçheleri üzerinde direkt olarak etkilidir. Fransız felsefeci Henri Bergson, akıl kavramının kökenlerini biyoloji sahasında aramış ve kavramı evrimsel bir perspektiften incelemiştir. Çalışmaları sonunda, bize aklı yeni bir formda sunar; süregelen ve aklı sadece pratik olan entelekte eşitleyen kavrayıştan, Bergsoncu akıl sezgiyi de aklın bir yeteneği olarak dahil ederek kendini farklılaştırır. Bu tezin odaklandığı nokta Bergsoncu akıl anlayışının evrimsel köklerini açıklamak, bu anlayış ile aklı evrensel bir a priori olarak kabul eden modern anlayış arasındaki farkları ortaya koymaktır. Buna ek olarak, bu yeni akıl kavramının epistemolojik yansımaları üzerinde bir değerlendirme yapar ve bu anlayışın metafiziğe yeni bir yaklaşımın zeminini teşkil edip edemeyeceği sorusunu cevaplar. Araştırmanın sonucunda, ilgili literatürün taranması bizi Bergsoncu akıl anlayışının kavramı direkt olarak evrimsel süreciyle ilişkilendirdiğini göstermiştir; bu anlayışta aklın ontolojik içeriği ve epistemolojik metotları evrim ile şekillenmiştir. Akıl élan vital'in bir ürünü olarak, yaşamın madde ile metafizik çatışması sürecinde, pratik saiklerle maddeyi manipüle etmek üzerine bir mükemmeliyet kazanmıştır. Ama bu pratik veçhedeki başarısı, aklın sezgi yeteneğinin yok sayılmasına sebep olmuştur. Varlığın yaşamsal veçheleriyle etkileşebilen yetenek olarak sezgi, metafiziğe yeni bir yaklaşım için gereklidir.

Özet (Çeviri)

Reason has been the glorified capacity of humankind in history. How it is conceptualized has been a direct influence on epistemology besides other aspects of the human condition. The French philosopher Henri Bergson traces the concept's origins in the field of biology and investigates the concept from an evolutionary perspective. In the end, his works introduces a new form of reason; in addition to the ongoing conception which equates reason to its practical faculty, viz. intellect, Bergsonian reason distinguishes itself by its inclusion of the faculty of intuition. This thesis focuses on clarifying Bergsonian reason's evolutionary roots, emphasizing its difference from modern reason which is regarded as a universal a priori. In addition to that, it also reflects on the implications of this new concept of reason in epistemology and gives an answer to the question of if it can be a foundation for a new approach to metaphysics. A review of the literature has led this study to the result that the Bergsonian understanding of reason directly relates the concept to its evolutionary path; its ontological content and epistemological methods have taken shape according to evolution. As reason is a product of the élan vital, it has excelled in the manipulation of matter in life's metaphysical conflict with matter. But this practical excellence has led to a misconception which is the ignoration of the other faculty of reason. Intuition, the faculty of reason which has the capacity to interact with the vital aspects of existence, is required to bring a novel approach to metaphysics.

Benzer Tezler

  1. İmge mimarlıkları ya da video ortamında imge ve aralık nosyonu

    Architectures of image or notion of image and interval in video medium

    HATİCE ERSOY AÇIKEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TOLGA SAYIN

  2. Yeni Türk mecmuası (1932-1943)

    Başlık çevirisi yok

    ERDİNÇ YAKASIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    TarihYeditepe Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EROL MÜTERCİMLER

  3. Kristal imge ve estetik bir deneyim olarak süre

    Crystal image and duration as an aesthetic experience

    HATİCE MERVE GÜÇ

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    FelsefeYıldız Teknik Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı

    DOÇ. BURAK BOYRAZ

  4. Bergson's conception of time: Its effects on a possible philosophy of life

    Bergson'un zaman anlayışı: Olanaklı bir yaşam felsefesi üzerine etkileri

    DEMET TAŞDELEN KURTOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    FelsefeOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DAVİD GRÜNBERG

  5. Le problème de l'identité dans les pièces de théâtre intitulées 'Siegfried' de Giraudoux et 'le Voyageur Sans Bagage' d' Anouilh

    Giraudoux'nun 'Siegfried' Ve Anouilh'un 'Eşyasız Yolcu' adlı oyunlarında kimlik sorunsalı

    FULYA MARMARA

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2014

    Fransız Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞERİFE ARZU ETENSEL İLDEM