Geri Dön

Türkiye Türkçesi tiyatro metinlerinde nezaket dili

Politeness in Turkish theatrical plays

  1. Tez No: 567791
  2. Yazar: ÖZGÜR ÖNER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUNA YÜCEOL ÖZEZEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: edimbilim, Türkiye Türkçesi, yakınlayıcı nezaket, uzaklayıcı nezaket, itiba, pragmatics, Turkish, positive politeness, negative politeness, face
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 271

Özet

Bu çalışmada Brown ve Levinson'un Nezaket Kuramı temel alınmış ve Türkiye Türkçesi açısından değerlendirilmiştir. Bu amaçla Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatrosundan beş eser seçilmiş ve çalışmanın veri tabanındaki örnekler bu eserler taranarak oluşturulmuştur. Bu nedenle bu çalışmanın veri tabanı, yazılı hale getirilmiş kurgusal sözlü dil kullanımlarından oluşmaktadır. Çalışmada taranan metinler Oğuz ATAY'ın Oyunlarla Yaşayanlar, Cevat Fehmi BAŞKUT'un Paydos, Memet BAYDUR'un Yangın Yerinde Orkideler, Tuncer CÜCENOĞLU'nun Boyacı ve Güngör DİLMEN'in Hakimiyet-i Milliye Aşevi adlı tiyatro eserleridir. Çalışmamızda incelediğimiz metinlerden elde edilen verilerin, Türkiye Türkçesinde nezaket söylemini incelemek için yeterli nitelikleri barındırdığı ve çalışmanın amacına ulaşmasını sağlayacak kapsamda olduğu düşünülmüştür. Giriş bölümünde çalışmanın konusu, amacı, önemi, sayıltıları ve sınırlılıkları ile çalışmada kullanılan bazı terimler ile ilgili bilgiler verildikten sonra, ikinci bölümde kuramsal açıklamalar yapılmıştır. Üçüncü bölümde ise araştırmanın yöntemi, araştırma evreni ile örneklemi ve veri toplamada kullanılan araçlar ile ilgiler bilgiler yer almaktadır. Dördüncü bölümde, yakınlayıcı ve uzaklayıcı nezaket stratejileri Türkiye Türkçesi temel alınarak sınıflandırılmıştır. Çalışma kapsamında incelenen tiyatro metinlerinden elde edilen veriler bu sınıflandırma kapsamında incelenmiş ve açıklanmıştır. Çalışma, bulguların yorumlanması ve elde edilen sonuçların paylaşılması ile tamamlanmıştır.

Özet (Çeviri)

This study is based on Brown and Levinson's Politeness Theory and this theory is evaluated in terms of Turkish. For this purpose, five dramas from the Republican Period of Turkish theater were selected and the samples in the database were compiled by scanning these dramas. Therefore, the examples in the database of this study consist of written fictional verbal language usage. The texts scanned in the study are Oğuz ATAY's Oyunlarla Yaşayanlar, Cevat Fehmi BAŞKUT's Paydos, Memet BAYDUR's Yangın Yerinde Orkideler, Tuncer CÜCENOĞLU's Boyacı and Güngör DİLMEN's Hakimiyet-i Milliye Aşevi. The data obtained from the texts of our study is thought to be hosting the properties of politeness theory in Turkish that can be examined and to be in the context that would achieve the objectives of the study. In the introductory part, after giving information about the subject, aim, importance, assumptions and limitations of the study and some terms used in the study, theoretical explanations are made in the second part. In the third part, the method of the research, the sample of the research universe and the tools used in data collection are given. In the fourth part, negative and positive politeness are classified on the basis of Turkish. The data obtained from the theater texts were examined and explained within the scope of this classification. The study was completed by interpreting the findings and sharing the results.

Benzer Tezler

  1. Tölen Abdik'in 'Biz Üç Kişiydik' ve 'Ardager' isimli piyesleri (Transkripsiyon-aktarma-inceleme)

    Tölen Abdik's plays 'We Were Three' and 'Ardager' (Transcription-translation-review)

    İLKER MÜLAYİM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıArdahan Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYABEK BAINIYAZOV

  2. Türkiye Türkçesinde anlatım kalıpları

    Expressi̇on forms in Turkish of Turkey

    MEHMET ALTINÖZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÖZMEN

  3. Türkiye Türkçesinde anlamca kaynaşmış deyimleşmiş birleşik fiiller (2 cilt)

    Başlık çevirisi yok

    DENİZ ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LEYLA KARAHAN

  4. Kıbrıs ağzı ve Türkiye Türkçesi dil özelliklerinin karşılaştırılması

    Cyprus dialect and the Turkish language spoken by the mainland Turkey

    BERNA ÖZKÖK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    PROF.DR. ENİSE KANTEMİR

  5. Azerbaycan şairi Semed Vurğun'un Vaġif adlı tiyatro eserinin dil incelemesi

    Language review of Azerbaijan poet Semed Vurğun's theatre work Vaġif

    BAYRAM HAZAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıAdıyaman Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEHRABANI ALLAHVERDİYEVA