İşitme yetersizliği yaşayan bireylerin iletişimlerine yönelik bir işaret dili çeviri sisteminin geliştirilmesi ve uzman değerlendirmesi
Development of a sign language translation system for hearing impairment person's communication and professional's evaluations
- Tez No: 590311
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: sign language translation system, communication processes, hearing impairment
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, iletişim ortamı olarak geliştirilen İDÇS'nin iletişim sürecini ve akademik başarıyı destekleme potansiyelini belirlemekle birlikte İDÇS'nin kullanılabilirliğini arttırmak için yapısındaki olası iyileştirmeleri ortaya koymaktır. Yöntem: Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu işitme engelli öğretmenliğinden mezun özel eğitim öğretmenleri, uzman öğreticiler ve işaret dili tercümanları olmak üzere 11 uzman oluşturmaktadır. Sistem alanyazındaki eksiklikler düşünülerek tasarlanmış ve geliştirme sürecine gidilmiştir. Gerekli düzenlemelerden sonra sistemle ilgili uzman görüşleri alınmış ve toplanan veriler analiz edilmiştir. Bulgular: Elde edilen veriler iletişim süreçleri, akademik başarı ve İDÇS'nin yapısı olmak üzere üç tema altında toplanmıştır. İletişim süreçlerine yönelik bulgular incelendiğinde katılımcılar tarafından İDÇS'nin en çok iletişim performansını ve sosyalleşmeyi arttırma potansiyelinin olduğu düşünülmektedir. Bununla birlikte İDÇS'nin başlangıç seviyesinde öğrenme, kelime dağarcığını artırma potansiyelinin olduğu da katılımcılar tarafından ifade edilmiştir. İDÇS'nin ders çalışma süreçlerine etkisi de elde edilen diğer bulgular arasındadır. İDÇS'nin geliştirilebilir yapılarından gramer yapıları, görsellik, yöresel farklılıklar, düşük iletişim hızı, kategorileme, tek yönlü akış ve parmak alfabesi kullanımlarının geliştirilebilir olduğuna dair çeşitli bulgulara ulaşılmıştır. Sonuç: İDÇS'nin iletişim performansını, sosyalleşmeyi, kelime dağarcığını, akademik başarıyı, başlangıç seviyesinde işaret dili öğrenmeyi ve işaret dili öğrenmeye ilgiyi arttırma potansiyelinin olduğu görülmüştür. İşitme yetisinde oluşturabileceği tembelliğin soyutlanmaya yol açacağı da elde edilen sonuçlar arasındadır. Ayrıca mimik eksikliği ve gramer yapılarının iletişimi kısıtladığı görülmektedir. Parmak alfabesinin ise İYY bireyler tarafından tercih edilmediği ve işaret dilinde yöresel farklılıkların anlaşılırlığı etkileyeceği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Purpose: The aim of this study is to determine the potential of the IDCS developed as a communication environment to support the communication process and academic success and to reveal the possible improvements in its structure in order to increase the availability of the IDCS. Method: The study was conducted with case study which is one of the qualitative research methods. The study group of the study consists of 11 experts including special education teachers who graduated from hearing impaired teachers, specialist teachers and sign language interpreters. The system was designed considering the deficiencies in the literature and the development process was carried out. After the necessary arrangements, expert opinions about the system were obtained and the collected data were analyzed. Findings: The data were collected under three themes: communication processes, academic achievement and the structure of IDCS. When the findings related to the communication processes are analyzed, it is thought that the IDCS has the potential to increase communication performance and socialization mostly. However, it has been said that IDCS has the potential to learn sign language at starter level and increase vocabulary by perticipents. The effect of IDCS on course work processes is another finding. The grammatical structures, visuality, regional differences, low communication speed, categorization, one-way flow and finger alphabet usage can be improved from the extensible structures of the IDCS. Result: It has been found that IDCS has the potential to increase communication performance, socialization, vocabulary, academic achievement, sign language learning and interest in sign language learning. It is also among the results that laziness in hearing ability can lead to abstraction. In addition, the lack of gestures and grammatical structures seem to restrict communication. The finger alphabet was not preferred by the IYY individuals and local differences in sign language would affect the intelligibility.
Benzer Tezler
- Sorun odaklı yazında işitme yetersizliğine karşılaştırmalı bir yaklaşım
Acomparative approach to deafness- hearing loss in problem-oriented literature
LEYLA KURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Karşılaştırmalı EdebiyatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET SEMERCİ
- Engellilik ve spora katılımda zorlanma: Karma model araştırması
Disability and difficulty in participating in sports: Mixed model research
SEVİM HANDAN YILMAZ
Doktora
Türkçe
2023
SporGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EKREM LEVENT İLHAN
- Türk masallarının özel gereksinimli bireylerin sunum biçimleri
Presentation forms of individuals with special needs in Turkish fairy tales
DİLARA KIRALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞBA ÇELİK KORAT
- Özel eğitim uygulama okullarındaki beden eğitimi dersi uygulamalarının incelenmesi (Kırıkkale örneği)
The study of physical education lesson practices in special education practice schools ( Kirikkale example)
EŞREF AKBAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
SporKırıkkale ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖÇALAN
- Çalışan işitme engellilerin iş yaşamının sosyolojik açıdan yorumlanması
Sociological interpretation of the working life of hearing impaired employees
ELİF AKÇADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sosyolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN ÇATLI