Tasarım bağlamında endüstriyel ve teknolojik gelişmelerin konargöçer yaşam tarzına ve maddi kültürüne etkileri ~ Mersin Yörükleri örneklemi
The effects of industrial and technological developments on nomadic lifesyle and material culture within the context of design ~ the case of Yoruks in Mersin
- Tez No: 598024
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK AKBULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri Ürünleri Tasarımı, Industrial Design
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Geçimleri hayvancılığa dayalı olan, kışı ılıman iklimde, sahile yakın bölgelerde, yazı yaylada geçiren ve geleneksel konargöçer yaşam tarzını devam ettiren Yörüklerin sayısı günden güne azalmaktadır. Yörükler, endüstriyel gelişmelerin sağladığı daha iyi yaşam koşullarını göz önünde bulundurarak yerleşik yaşama geçmektedirler. Mevcut koşullar içerisinde, değişimlere uyum sağlamaya çalışan Yörüklerin tükettikleri, biriktirdikleri şeyler artmış, sahip oldukları şeyler ve icra ettikleri faaliyetler bu değişimlerden etkilenmiştir. Endüstriyel ürünler ve Yörüklerin bu ürünleri kullanma çabaları, bazen geçmiş hayatlarındaki nesnelerin ve pratiklerin kaybolmasına bazen de bu nesnelerin yeni malzeme ya da enerji kaynağı gibi çözümler ile günümüz koşullarına adapte edilmesine neden olmaktadır. Maddi kültürde yaşanan değişimler, meskenin yani çadırın içi ve dışındaki alanların da yeniden tanımlanmasını gerektirmiştir. Dolayısı ile yerleşik hayata geçmeden önce konargöçerlik, yarı-göçerlik - yarı-yerleşiklik gibi ara yaşam tarzlarına dönüşmüştür. Bu çalışmada, Mersin ili civarında yaşayan konargöçer Yörükler, yarı-göçer Yörük aileleri, Yörük şenlikleri ve Yörük müzeleri üzerinden saha çalışması ve mülakatlar yapılmıştır. Çalışmanın amacı, endüstriyel gelişmeler sonucu yarı-göçer hayatın maddi kültüründe ve yaşam tarzında yaşanan değişimlerin ve endüstriyel ürünlerin bu yaşam tarzına uyarlanma süreçlerinin analiz edilmesidir. Bunun sonucunda tasarım, yerellik ve sürdürülebilirlik bağlamında yarı-göçer yaşam tarzındaki ürünlerin geleneksel konargöçer yaşam tarzındaki nesneler ile karşılaştırmalı bir kategorizasyonu oluşturulmuştur. Tüm bu çalışmalar, Yörük kültürünün mevcut durumunun anlaşılması ve kültürün yok olmasını önlemek amacı ile gerçekleştirilebilecek olası tasarım ve sürdürülebilirlik projeleri için öngörüler içermesi açısından önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
The population of Yoruks who have traditional nomadic lifestyle, is decreasing day after day. For the benefit of better living conditions provided by industrial developments, Yoruks shift to settled life. Under these conditions, the things consumed and accumulated by Yoruks have increased. Furthermore, the things they own and the activities they perform have been affected by these changes. Industrial products and Yoruk's attempts to use the products once in a while result in the disappearence of the traditional objects and practices, or the adaptation of these objects to current conditions with the help of new materials or energy resources. The changes in material culture have necessitated the redefinition of the residential areas. Before shifting to settled life, nomadic lifestyle have been transformed into intermediate phases such as semi-nomad and semi-settled lifestyles. In this study, a field work is done by conducting interviews and by making observations in Yoruk festivities and museums in the vicinity of Mersin. The aim of this study is to analyze the changes in the material culture and lifestyle of the semi-nomads and the adaptation processes of the industrial products to this lifestyle. In the end, a categorization is made by comparing the products used in semi-nomadic lifestyle and the objects used in the nomadic lifestyle within the framework of design, localisation and sustainability. All these studies are regarded to be crucial for understanding the current situation of Yoruk culture and for providing a foresight for possible projects in order to prevent the extinction of culture.
Benzer Tezler
- Yeniden işlevlendirilen gazhanelerin toplumsal bellek bağlamında değerlendirilmesi: İstanbul Hasanpaşa Gazhanesi örneği
Evaluation of re-functioned gasworks in the context of collective memory: The case of Hasanpasa Gaswork, İstanbul
ÖZGE KURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ ERTEKİN
- Evrensel tasarım ilkeleri ve teknolojik gelişmeler bağlamında Red Dot Tasarım Yarışması ödüllerinin analizi
Analysis of Red Dot Design Competition awards in the context of universal design principles and technological developments
SELİN FIÇICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Endüstri Ürünleri TasarımıHaliç ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ZEYNEP FIRAT EZENCİ
- Mühendislik eğitiminin öğrenci bakış açısıyla değerlendirilmesi: İTÜ örneği
Evaluation of engineering education from the perspective of ITU students
AYŞE KILIÇ
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL YILMAZ TAPTIK
PROF. DR. SERVET İBRAHİM TİMUR
- Endüstriyel yapıların yeniden işlevlendirilme tasarım kriterleri ve İstanbul örneği
The design criteria of reused industrial buildings by means of examples from Istanbul
BENAY BÜYÜKARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
MimarlıkBeykent ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMİNE DİLAY GÜNEY
- İç mekan tekstillerinde fark yaratan yenilikler ve bir tasarım önerisi
New advances in indoors textiles that make a difference and a design proposal
NURAY BIYIKLI
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2010
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. DİLEK ALPAN