Sürdürülebilir gelişme için çevre eğitimi aracılığıyla ortaokul öğrencilerinde çevre bilinci ve eleştirel düşünme becerisi geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması
An action research to develop environmental awareness and critical thinking skills in secondary school students with envi̇ronmental educati̇on for sustai̇nable development
- Tez No: 602714
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEMET KARAKUŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 332
Özet
Bu çalışma ortaokul yedinci sınıf öğrencilerine yönelik tasarlanan sürdürülebilir gelişme için çevre eğitiminin öğrencilerin çevre bilinci ve eleştirel düşünme becerileri üzerine etkisinin incelemek, eğitimin uygulanması sırasında ortaya çıkan problem durumlarını belirleyip, çözüm üretmek ve üretilen çözüm önerilerini uygulayıp değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2014-2015 eğitim öğretim yılında dokuz haftalık bir uygulamayı içermekte olup, çalışmanın örneklemini amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenen Adana'nın Seyhan ilçesinde bulunan bir devlet ortaokulunda öğrenim gören 9'u kız, 8'i erkek olmak üzere 17 ortaokul yedinci sınıf öğrencisinden oluşmuştur. Eylem araştırması olarak gerçekleştirilen araştırmada, çevre bilincini ölçmede araştırmacı tarafından geliştirilen Çevre Bilinci Başarı Testi(ÇBBT), Çevre Bilinci Tutum Ölçeği(ÇBTÖ)ve Çevre Bilinci Davranış Ölçeği(ÇBDÖ) kullanılırken, eleştirel düşünme becerilerini incelemek için Çevre Eğitiminde Eleştirel Düşünme Becerisi Testi(ÇEEDBT) kullanılmıştır. Bu araçlar öntest ve sontest olarak uygulanmıştır. Nitel veri kaynakları ise yarı yapılandırılmış görüşmeler, yapılandırılmamış gözlem, araştırmacı günlüğü, öğrenci günlükleri, öz değerlendirme formu ile derse ait çalışma yaprakları ve ödevler oluşturmuştur. Verilerin analizinde elde edilen nicel verilere bağımlı örneklemler için t-testi uygulanırken, nitel verilere içerik analizi yaklaşımı bağlamında tümevarımsal analiz, tümdengelimsel analiz ile betimsel analiz yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmada nicel verilere yönelik geçerlik ve güvenirlik kapsamında Kendall'ın Uyum Katsayısı hesaplanırken, nitel veriler için ise uzman incelemesi, uzun süreli alanda etkileşim, ayrıntılı betimleme ve raporlaştırma, birden fazla kodlayıcı tarafından kodlama kontrolü ve veri çeşitlemesi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmada mevcut durumun belirlenmesi adına ÇBBT, ÇBTÖ, ÇBDÖ ve ÇEEDBT öntest uygulaması ve yapılan yarı yapılandırılmış görüşme analizleri sonucunda öğrencilerin çevre bilinci düzeylerinin özellikle çevre bilgisi ölçeğinde düşük olduğu, eleştirel düşünme becerisi açısından da çok düşük seviyede oldukları ortaya çıkmış ve eylem araştırmasının yapılmasına karar verilmiştir. Desenlenen eylem araştırması sürecinde ise en sık rastlanan sorun çoklu değerlendirme yapma olurken, bütüncül bakış açısıyla değerlendirmede sorun yaşama, dil ve anlatım sorunları yaşama, okuduğunu anlamada zorlanma, aktif öğrenme deneyim eksikliğinden kaynaklı süreçte zorlanma konularında yaşandığı belirlenmiştir. Öğrencilerde çevre bilincinin ve eleştirel düşünme becerisinin gelişimi için uygulanan ölçeklere ait öntest ve sontest puanları incelendiğinde her iki testte de sontestler lehine anlamlı fark ortaya çıkmıştır. Ayrıca ortaya çıkan bu sonucun nitel verilerle de uyum içinde olduğu görülmüştür. Bu bağlamda uygulanan sürdürülebilir gelişme için çevre eğitiminin öğrencilerde çevre bilinci ve eleştirel düşünme becerisi geliştirme konusunda etkili olduğu görülmüştür. Bunlara ek olarak, sürecin öğrenciler tarafından oldukça beğenildiği, öğrencilerin süreçte öğrenilenleri değerli bulduğu ve içselleştirdiği, bu uygulamayla araştırmacının da kendi gelişimine katkı sağladığı elde edilen diğer sonuçlardandır. Genel sonuç olarak, sürdürülebilir gelişme için çevre odağıyla hazırlanan eğitimin çevre bilinci ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirme konusunda başarılı olduğu görülmüştür. Bu sonuçlardan yola çıkılarak, uygulanan programa ilişkin öğrencilere farklı dersler kapsamında bu ve benzer etkinliklerin uygulanması, çoklu değerlendirme görevleri içeren etkinliklere yer verilmesi, okuduğunu anlama becerisini geliştirecek çalışmaların yürütülmesi ve ortaokul ders programlarında sürdürülebilir gelişme için çevre eğitimine yer verilmesi önerilmiştir. Ayrıca ilerde yapılacak araştırmalara yönelik araştırmanın alt konu başlıklarının daha uzun zaman diliminde ayrı üniteler olarak ele alınması ve farklı düzeylere yönelik çalışmaların düzenlenmesi gibi öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study was to investigate the effects of environmental education for sustainable development designed for secondary school seventh grade students on environmental awareness and critical thinking skills, to identify the problem situations that arise during the implementation of the education, to produce solutions and to apply and evaluate the proposed solutions. The research includes a nine-week practice in the 2014-2015 academic year, and study at a state secondary school in Seyhan district of Adana, determined by criteria sampling methods for sampling the sampling of the study it consisted of 17 middle school seventh graders, 9 of whom were girls and 8 boys. In the research conducted as an action research, the Environmental Awareness Achievement Test(EAAT), Environmental Awareness Attitute Scale(EAAS) and Environmental Awareness Behavior Scale(EABS), which were developed by the researcher and, was used to measure environmental awareness and Critical Thinking Skills Test in Environmental Education (CTSTEE) was used to examine critical thinking skills, and both assessment tools were applied twice before and after the practice. Qualitative data sources consisted of semi-structured interviews, unstructured observation, researcher's diary, student diaries, self-assessment form and course worksheets and assignments. Within the scope of the data analysis, while the t-test was used for the dependent samples for the quantitative data, the inductive analysis and deductive analysis in accordance with the content analysis approach and descriptive analysis approaches were used for qualitative data. In the study, Kendall's Coefficient of Compliance was calculated within the scope of validity and reliability for quantitative data, while expert analysis, long-term interaction, detailed description and reporting, coding control and data diversification methods were used for qualitative data. In the research, as a result of pre-test and semi-structured interview analysis conducted by the tests in order to determine the current situation, it was found out that the students' environmental awareness levels were low especially in environmental knowledge subscale and they were very low in terms of critical thinking skills and it was decided to conduct an action research. While the most common problem in the action research process was making multiple evaluations, it was determined that there were problems in the assessment from the holistic point of view, having problems in language and expression, difficulty in comprehending the reading, and difficulty in the process due to the lack of active learning experience. When the pre-test and post-test scores of the Environmental Awareness Achievement Test, Environmental Awareness Attitute Scale and Environmental Awareness Behavior Scale for the development of environmental awareness in students and Critical Thinking Skills Test in Environmental Education for the development of critical thinking skills were examined, a significant difference was found in favor of post-tests in both tests. In addition, this result was found to be consistent with the qualitative data. In this context, sustainable environmental education was effective in developing environmental awareness and critical thinking skills in students. In addition, the process was highly appreciated by the students, the students found it valuable and internalized what was learned in the process, and the researcher contributed to his own development with this application. Overall, it was found that the education prepared with the focus on environmental education for sustainable development was successful in developing environmental awareness and critical thinking skills. Based on these results, it was suggested to students to implement these and similar activities within the scope of different courses, to include activities involving multiple assessment tasks, to carry out studies to improve reading comprehension skills and to provide sustainable environmental education in secondary school curriculum. Furthermore, suggestions such as treating the sub-topics of future research as separate units over a longer period of time and organizing studies for different levels have been presented.
Benzer Tezler
- Yeşil İnsan Kaynakları Yönetimi uygulamaları: Tekstil işletmelerinde yeşil seçme ve yerleştirme ile yeşil eğitim ve geliştirme fonksiyonları üzerine bir araştırma
Green Human Resource Management practices: Research on green recruitment and selection and green training and development functions in the textile companies
DAMLA KANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeİzmir Demokrasi Üniversitesiİnsan Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ECE KUZULU
- Searching for the impact of network connectivity on borrowing performance: The case of Turkey
Ağ bağlantısının ikincil şehirlerin performansına etkisinin araştırılması: Türkiye örneği
EĞİNÇ SİMAY ERTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE FERHAN GEZİCİ KORTEN
- Türkiye'de sürdürülebilir turizm açısından sertifikasyon: Yeşil Yıldız ve Yeşil Anahtar uygulamaları
Certification in terms of sustainable tourism in Turkey: Green Star and Green Key applications
İSA SATAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TurizmAnkara ÜniversitesiSosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SANİYE GÜL GÜNEŞ
- Sürdürülebilir kentsel ulaşım politikalarının sosyo-demografik bağlamda irdelenmesi: Sivas örneği
Examination of sustainable urban transport policies in the socio-demographic context: The case of Sivas
İCRAN ÖZBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Ulaşımİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE LALE BERKÖZ
- Re-thinking the cities in the digital era: An urban living lab concept
Dijital çağda kentleri yeniden düşünmek: Kentsel yaşam laboratuvarı konsepti
ÖZGE ÇELİK YILMAZ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN