Siirt Başur höyük kazısında ele geçen bazı metal eserlerin arkeometrik karakterizasyonu
Archeometric characterization of some metal artifacts found in the Siirt Başur höyük excavation
- Tez No: 606362
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA KAÇMAZ LEVENT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeometri, Archaeometry
- Anahtar Kelimeler: Arkeometri, Bakır, Arsenik, Gümüş, Kurşun, Metal, P-EDXRF, Archeometry, Copper, Arsenic, Silver, Lead, Metal, P-EDXRF
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Batman Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Bu çalışmada Başur Höyük kazısında 2007 yılından bu yana sürdürülen arkeolojik kazılarda gün yüzüne çıkarılan metal eserlerin arkeometrik analizi yapılmıştır. Başur Höyük kazısı Siirt ilinde bulunmaktadır. Bu yüksek lisans tez çalışmasında 2007-2019 yılları arasında Başur Höyük mezar kazılarında gün yüzüne çıkarılan ve Batman müze envanterine kayıtlı metal eserler arkeometrik yönden incelenmiştir. Batman Müzesine kayıtlı 22 adet envanterlik metal eser Taşınabilir Enerji Dağılımlı X Işını Floresans Spektrometresi (P-EDXRF) kullanılarak arkeometrik analizleri yapılmıştır. Tahribatsız yöntemlerin başında gelen P-EDXRF analiz yöntemiyle kültür varlıklarının kimyasal kompozisyonları ortaya çıkarılarak eserlerin hangi elementlerden oluştuğu ve elementlerin eserdeki yoğunlukları hakkında bilgiler elde edilmiştir. Eserlerden tahribatlı analiz yapma izni verilmediğinden ve ender olan bu eserlerden parça almak etik ve yasal olmadığından tahribatsız analiz yöntemi seçilmiştir. Analizleri gerçekleştirilen envanterlik eserlerin tamamı Siirt Başur höyük kazısında ortaya çıkarılan mezarlarda mezar hediyesi olarak konulduğu düşünülen eserlerdir. Envantere kayıtlı eserler Erken Tunç Çağına tarihlenmiştir. Yapılan analizlerde 22 adet müze envanterine kayıtlı metal eserlerin arkeometrik analiz sonuçları değerlendirildiğinde eserlerin % 93 bakır elementinden oluştuğu tespit edilmiştir. Bakır ile birlikte yaklaşık % 8 ortalamaya sahip arsenik elementinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Hilal biçimli metal objelerin de bakır ve gümüş alaşımından yapıldığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, archaeometric analysis of metal artifacts unearthed during archaeological excavations carried out since 2007 in Başur Höyük excavation was carried out. The excavation of Başur Höyük is located in the province of Siirt/Turkey. In this master thesis, metal objects that were unearthed during the burial excavations of Başur Höyük from 2007 to 2019 and recorded in Batman museum inventory were examined in archaeometric aspect. Archaeometric analyzes were carried out by using Portable Energy Dispersive X-Ray Fluorescence Spectrometer (P-EDXRF) on 22 metal works registered in Batman Museum inventory. P-EDXRF analysis method, which is one of the leading methods of non-destructive methods, revealed the chemical compositions of the cultural assets and obtained information about the elements and the densities of the elements. Nondestructive analysis method was chosen because it is not allowed to make destructive analysis of the works and it is unethical and legal to take pieces from these rare art objects. All of the inventoried artifacts analyzed are thought to have been placed as burial gifts in the graves uncovered during the Siirt Başur Höyük excavation. The objects registered in the inventory are dated to the Early Bronze Age. In the analysis, when the archaeometric analysis results of the metal objects recorded in 22 museum inventory were evaluated, it was found that the artifacts consisted of 93% copper elements. It has been determined that arsenic element which has an average of 8% is used together with copper. The crescent-shaped metal objects were made of copper and silver alloy.
Benzer Tezler
- Başur Höyük yerel geç kalkolitik dönem 2 çanak çömlekleri
Başur Höyük local late chalcoli̇thi̇c peri̇od 2 pottery
GÖZDE ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiDokuz Eylül ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET UHRİ
- Anadolu'da arsenikli bakır: MÖ 4000–2000 arasında teknoloji, üretim ve ticari ilişkiler
Arsenical copper in Anatolia: Technology, production, and trade relations between 4000–2000 BCE
TİMUR GÜZEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Arkeolojiİstanbul ÜniversitesiProtohistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GONCA DARDENİZ
- RSM optimizasyonu ile çörekotu (Nigella Sativa L.) atık biyokütlesi-esaslı üretilen aktif karbon kullanılarak uçucu organik bileşiklerin giderilmesi ve fotovoltaik uygulamalarının incelenmesi
Examination of volatile organic compounds removal and photovoltaic applications using activated carbon derived from black cumin (Nigella Sativa L.) waste biomass through RSM optimization
EBRU BATUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kimya MühendisliğiSiirt ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN KUTLUAY
- Çocuk edebiyatı ve çocuk eğitimi çerçevesinde Şermin Yaşar'ın eserlerinin incelenmesi
Examining the works of Şermin Yaşar wihin the framework of childrens's literatüre and child education
SONNUR BAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERHAN AKIN
- İbn Hacer El-Heytemî, Şemseddin Er-Remlî ve Hatîb eş-Şirbînî'nin borçlar hukukuyla ilgili ihtilafları ve Şâfiî fıkhına etkileri
Dispuset of Ibn Hacer El-Heytemî, Şemseddin Er-Remlî and Hatîb Eş-Şirbînî related to the law of debts and their effects on the Shafi'i fiqh
AHMET BATUR