A qualitative study on the antecedents and consequences of organizational dissent in the IT sector
Örgütsel muhalefetin öncelleri ve sonuçları üzerine bilişim sektöründe nitel bir araştırma
- Tez No: 610408
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE ALEV TORUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Örgütsel Davranış Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Bu çalışmanın amacı, çalışanların işyerinde yaşadığı örgütsel muhalefet deneyimlerini ortaya çıkarmaktır. Bu çerçevede, ilk olarak örgütsel muhalefeti tetikleyen konuların ve çalışanların muhalif davranışlarını etkileyen nedenlerin saptanması planlanmıştır. Çalışanların muhalif görüşlerini kimlere, neden ve nasıl ifade ettikleri tespit edilerek, görüşlerini paylaştıkları kişilerden aldıkları yanıtlar belirlenmiştir. Sonrasında, örgütsel muhalefetin birey ve örgüt düzeyindeki sonuçları incelenmiş ve çalışanların muhalif davranış sürecinin gelecekteki muhalefet davranışlarıyla olan bağlantısı tespit edilmeye çalışılmıştır. Muhalif davranışa ilişkin ayrıntılı bir kavrayış geliştirebilmek için nitel araştırma yöntemi tercih edilerek, yarı-yapılandırılmış derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Araştırma örneklemi İstanbul'daki farklı bilişim örgütlerinde çalışan çeşitli mesleklere mensup 20 katılımcıdan oluşturulmuştur. Örneklemden toplanan örgütsel muhalefete ilişkin vakaların sayısı 22'dir. Araştırma sonucunda örgütsel muhalefeti tetikleyen olayların sırasıyla; yönetimle ilgili konular (üst yönetim politikası, istihdam, kaynaklar, yeniden yapılandırma), yöneticiyle ilgili konular (çalışana davranış biçimi, yetkinlik) ve görevle ilgili konular (iş süreçleri, çoklu görevler) olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, katılımcıların muhalif davranış sergileyip sergilememesiyle ilgili çeşitli özellikler belirlenmiştir. Bunlar arasında; muhaliflerin kişisel özellikleri (özerk benlik ihtiyacı, takdir görme ihtiyacı, iç kontrol odağı, güçsüzlük hissi, örgüte bağlılık, iş hedefleri, iş deneyimi), örgütsel özellikler (katılımcı iş ortamı, kurumsal yapı, yetersiz yenilikçilik yönelimi), muhalif davranış sergilenen kişiye dair özellikler (yaş/kıdem/deneyim, yönetici ve takımla ortak amaç, misillemede bulunma riski) ve ilişkisel özellikler (yakın ilişki, takım desteği) bulunmaktadır. Çalışma sonucunda, bilişim örgütlerinde çalışanların aynı fikirde olmadıkları konuları açıkça ve doğrudan paylaştıkları görülmüştür. Çalışanlar örgüt içinde muhalif görüşlerini sırasıyla kanıt gösterme, çözüm sunma, amirinin üstlerine ulaşma, güç birliği kurma, duyguları dışa vurma, talepleri yineleme ve istifa tehdidi davranışları aracılığıyla iletmişlerdir. Çalışanların deneyimlerinden elde edilen örgütsel muhalefet vakalarında gelecekte aynı veya benzer sorunlarla karşılaşıldığında stratejik bir muhalif davranış sergileneceği tespit edilmiştir. Bu çalışmada, bilişim örgütlerinde çalışanların örgütsel muhalefet stratejilerinin geliştirilmesinde, özerk-benlik ihtiyacı, iç kontrol odağı, dışadönüklük, çalışma hedef ve değerleri, katılımcı örgüt ortamı, iş güvencesi, şeffaf örgüt iklimi, yöneticilerin farklı fikirlere açık olması ve hızlı çözüm oluşturma özelliklerinin önemi vurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims to reveal the experiences of employees in the workplace in terms of organizational dissent. In this context, firstly, it was planned to identify the dissent-triggering events and the factors that influence employees' dissent expressions. The expressions of dissent to whom, why, and how were determined and the responses of the audiences were identified. Lastly, individual and organizational level outcomes of organizational dissent were examined and the relationship of the process of dissent behavior with future dissent behavior was sought to uncover. To get a comprehensive approach related to organizational dissent, qualitative methodology with a semi-structured in-depth interview technique was adopted. The sample of this study consists of 20 participants who hold various professions in different IT sector-based organizations in İstanbul. The number of organizational dissent cases collected from the sample is 22. According to the study results, dissent triggering events were documented as; management issues (top management policy, employment, resources, restructuring), supervisor-related issues (employee treatment, competence), and task issues (work processes, multitasking). Factors influencing employees' dissent expressions were determined as; dissenter characteristics (need for autonomy, need for recognition, internal locus of control, sense of powerlessness, organizational commitment, work goals, work experiences), organizational characteristics (participative work environment, institutional structuring, lack of innovativeness), audience characteristics (age/tenure/experience, common goals, threat of retaliation), and relational characteristics (quality of the relationship, team support). It became clear that employees in IT organizations shared their disagreement directly and openly. The ways of dissent expressions displayed by employees were determined as; direct factual appeal, solution presentation, circumvention, coalition building, venting, repetition, and the threat of resignation. Based on the dissent cases, it has been found that employees will exhibit strategic dissent behaviors in case the same or similar issues are encountered in the future. In terms of developing strategic dissent behaviors, need for autonomy, internal locus of control, extraversion, work goals and values, participative work environment, work security, transparent organizational climate, managers' receptiveness and responsiveness on dissent expression, and finding quick solutions appeared as critical.
Benzer Tezler
- Sessiz istifanın öncülleri ve sonuçları üzerine nitel bir araştırma
A qualitative research on the antecedents and consequences of silent resignation
DUYGU ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeDokuz Eylül ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OYTUN BORAN SEZGİN
- Öncülleri ve sonuçları bağlamında akademisyenlerde iş yeri mutluluğu: Bir model denemesi
Workplace happiness of academicians in the context of antecedents and consequences: A model experiment
ARZU ALACALAR ÇAKIR
- Çalışma hayatında öğrenilmiş çaresizlik ve tükenmişliğin nedenleri ve sonuçları üzerine bir çalışma
A study on antecedents and consequences of learned helplessness and burnout in worklife
ÖZGE TAYFUR
- Beklenti ve tecrübe sarmalında gerçeklik şoku: Yeni mezun bilgi teknoloji profesyonelleri üzerine nitel bir araştırma
The reality shock in the spiral of expectation and experience: A qualitative research on new graduated information technology professionals
MİNE GÜNDOĞDU
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL GÖK
- Değişim sürecindeki örgütlerde sinizm: Teknoloji geliştirme merkezleri (Tekmer) bünyesindeki işletmeler üzerinde bir araştırma
Cynicism in organizations in the process of change: A research on organizations in technology business incubators (Tbi)
AYŞE KABATAŞ ERTOSUN