Use of spectrogram analysis as a tool to identify formal elements in selected works from before and after the common practice period
Klasik dönem öncesi ve sonrasından seçilen eserlerde formal yapıların belirlenmesinde bir araç olarak spektrogram analizi kullanımı
- Tez No: 617914
- Danışmanlar: DOÇ. DR. JERFİ AJİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Müzik analizi geleneksel olarak skor ve dinleme temelli olsa da bugün analiz için yeni yollar düşünmek mümkündür. Müzik analizinin amacına göre farklı analiz yolları geliştirilebilir ya da elimizdeki analiz yolları beraber düşünülüp hibrit bir analiz yöntemi ortaya çıkarılabilir. Müzik analizinin armonik materyalleri ve yapıyı belirlemek, yapısal unsurları saptamak ve bunların bir araya nasıl getirildiğini ortaya koymak, dönemsel olarak nasıl besteleme yöntemleri ve yaklaşımlarının kullanıldığını anlamak, müzikteki tarihsel değişimi anlamak ve benzeri birçok amacı olabilir. Bu amaçlar yalnızca müzik disiplini içinde var olabileceği gibi sosyal bilimlerin diğer alanlarıyla ilişkili bir karaktere sahip olup disiplinlerarasılık da sergileyebilirler. Bu çalışmada böyle bir disiplinlerarasılık söz konusu olmadığı gibi burada anlatılan analiz yönteminin diğer disiplinlerde müzikle ilgili yürütülen çalışmaları destekleyebileceği düşünülmektedir. Salt müzik disiplini içinde bir uğraş olduğu söylenebilecek olan form analizi, bu çalışmada teknoloji ile desteklenmiş, geleneksel form analizi yöntemlerine destek olması amacıyla spektrogram ve spektrogram görüntüleri, form saptamasında teknolojik araç olarak kullanılmıştır. Bu çalışma eserlerin formal dizaynlarının spektrogramda gözlenebileceği varsayımına dayanmaktadır. Basitçe X ekseninde zaman ve Y ekseninde enerji seviyeleri ile frekansları, dolayısıyla notaları gösteren spectrogram form hususunda sıkıntılı sayabileceğimiz repertuvarlardan seçilecek eserler üzerinde bir form analiz yöntemi olarak denenmiş ve sonuçlar bu çalışmada paylaşılmıştır. Müzik özelinde teknolojinin analiz amaçlı kullanımının üretim amaçlı kullanımından daha az olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Form kavramı, armoni, ritm, tempo, temalar, motifler, dinamikler vb. müziğin birçok unsuru ile birlikte düşünülmesi gereken bir fenomen olduğundan, spektrogramın form analizinde işe yarar ip uçları sağlayacağını söylemek yerinde bir iddia olarak düşünülebilir. Bu iddianın test edileceği ilk nokta form konusunda oldukça normlara uygun hareket eden eserler olmalıdır. Biçimsel kalıpları bilinen eserlerin spektrogram görüntüleri ile formlarının korelasyon göstermesi çalışmaya devam etme kararı alınması açısından büyük önem arz etmektedir. Dolayısıyla çalışmanın giriş bölümü ile birinci bölümü bu doğrultuda kurgulanmış, yöntemi test etmek için analizi yapılacak eserler bu hususa dikkat edilerek seçilmiştir. Giriş bölümünde konsept etraflıca açıklanmış, ana analiz metoduna eşlik edecek diğer metodlar ve analiz araçları anlatılmıştır. Bu sebeple giriş ve metodoloji beraber ele alınmıştır. Spektrogramın fonemler ile ilişkisi müzik eserlerinin biçimsel dizaynlarının spektrogramda görüntülenebileceği varsayımının çıkış noktasıdır. Fonemlerin ve dolayısıyla kelimelerin spektrogramda başka hiçbir veriye ihtiyaç olmaksızın okunabilmesi, spektrogram görsel verilerinin müzikal unsurları da yansıtabileceği düşüncesini doğurmuştur. Böylece metodoloji hem orijini hem de bu çalışma özelindeki amacı ile beraber ele alınmış ve etraflıca açıklanmıştır. Form konseptinin klasisizm ile olan ilişkisi sebebiyle diğer dönemlerde ikincil duruma düşmesi sebebiyle şekilsel özelliklerin müzikal yaratı sürecinde rol oynamadığı söylemine varan yaklaşımlar yine bu bölümde yer alan tartışmalarda ele alınmıştır. Ayrıca form konseptine ve çağdaş müzik formlarıyla alakalı düşüncelere ilişkin felsefi yaklaşımlar da bu bölümde bulunacaktır. Bir önceki bölümde form kavramını ele bir dizi tartışma sonrası, ikinci bölümde tanıdık formal dizaynlara sahip bilindik eserler spektrogram analizi ile incelenmiş ve böylece metodoloji daha belirgin hale getirilmiştir. Bu bölümde ele alınan ve spektrogram ile formları incelenen eserler basit formal dizaynlara sahip olan rondodan karmaşık temalardan, köprülerden ve tonal manipülasyonlardan meydana gelen sonat formuna uzanan bir yelpazede ele alınmıştır. Ayrıca hücrelerden, motiflerden, temalardan, melodilerden ve dönüşümlerden bahsedilmiş, bu yapısal unsurların spektrogramda gözlemlenip gözlemlenemeyeceği ile ilgili analizler yapılmış ve tartışmalar yazılmıştır. Üçüncü bölümde klasik öncesi dönem form açısından incelenmiştir. Yaygın mikro yapılar anlatılmış ve spektrogram tarafından sağlanan görsel ses temsilinde gösterilmiştir. Rönesans ve Barok dönemden seçilen eserlerin incelendiği bu bölümde her repertuvarın kendine özgü kompozisyon unsurları içerdiği ve bestecilerin bu unsurları kullanarak bilerek ya da bilmeyerek şekilsel dizaynları da bunlara göre sonuca ulaştırdığı fikrine ulaşılmıştır. Eserler arasında ortak olan özellikler farklı kayıtların spektrogramda incelenmesiyle sesi temsil eden spektrogram görsellerinde de gözlenmiş böylece bu unsurların bir nevi fonemlerde olduğu gibi spektrogram tanımları yapılmıştır. Tüm frekansları üretme özelliğine sahip enstrümanlar ya da bu frekansların kayıt mekanına bağlı olarak frekans aralığını tamamen doldurması sonuca ulaşma konusunda en problemli durum olarak belirlenmiş ve bu duruma çözüm olabilecek bir uygulama sonuç bölümünde gösterilmiştir. Dördüncü bölümde modern/çağdaş repertuar üzerinde form analizi yapılmıştır, formal dizaynı oluşturan belli başlı unsurlar tartışılmıştır. Modern/çağdaş repertuvar söz konusu olduğunda belli başlı formal unsur tanımları yapılması gerektiğinden öncelikle isimlendirme ve hangi yapının nasıl yorumlanması gerektiği üzerinden bir tartışma bu bölümde yer almaktadır. Bu repertuvarlardan seçilen eserlerin belki de en çok tarihsel, felsefi ya da son dönem bilişsel çalışmalardan hareketle 'duygu içeriği' yönüne vurgu yapılmıştır. Bazı eserlerde form açısından verimli sonuçlar elde edilse de çoğu eser için kesin sonuç elde edilememiş, spektrogram şekilleri üzerinden benzerlik prensibine dayalı olarak niteliksel gözlem düzeyinde kalınmıştır. Bu bölümde varılan sonuç bir algoritma gerektiğidir. Niteliksel analiz becerilerinin ötesine geçen ve böylece analizi imkansıza yakın kılan müzikal unsurları sayısal olarak analiz etmek daha güvenli sonuçlar verecektir. Sonuç bölümünde ise bu analizlerdeki genel yaklaşım özetlenmiş ve analiz aracının olumsuz yanları, analiz altlarında bahsedilen repertuvara özgü olumsuz yönlere eklenmiştir. Metodun geliştirilmesi gereken yönler tartışılmış, çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Yine bu bölümde sonuç alınamayan bir eser, başka bir spektrogram yazılımına konulup analiz edilmiş ve yöntemin başarısızlığının yazılıma bağlı olup olmadığı test edilmiştir. Performans kaydındaki frekans aralığının dolu olması sebebiyle spektrogramda uygun bir şekilde analiz edilemeyen bir eserin, yine bu bölümde, piyano transkripsiyonu yazılmış, bu piyano transkripsiyonu analiz edilmiştir. Yöntemin başka analiz amaçlarıyla kullanılması için tavsiyelerde bulunulmuş ve olumsuz yönlerin elimine edilip yöntemin geliştirilmesiyle iyi bir analiz aracı olması temennisiyle çalışma nihayete erdirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Although musical analysis is conventionally score and listening based, we can now think of new ways to make analyses. This study is based on the assumption that spectrogram could be used to see formal designs of compositions. Such a use of technology is rare in that it is generally used not to analyse but to produce music. Because form must be thought together with many elements of music such as harmony, rhythm, tempo, themes, motives, dynamics etc. it could be claimed that spectrogram analyses could provide us with hints regarding the formal designs. In the introduction, the concept will thoroughly be explained along with methods and other analytical tools that would accompany the main analysis method. Therefore, introduction and methodology will be handled together. There will also be philosophical approaches to the concept of form and recent considerations regarding the contemporary music forms. In the second chapter, familiar pieces with familiar formal designs will be exposed to spectrogram analysis and the concept will be made even clearer. In the third chapter past repertoire will be explored in terms of form. Common microstructures will be discussed and shown in the visual representations of the sound provided by the spectrogram. In the fourth chapter, formal analysis will be conducted on contemporary repertoire. Certain elements constituting formal design will be discussed. In the conclusion general approach in these analyses will be summarized and several drawbacks of the analytical tool will be added to those mentioned within the scope of cases. Improvable aspects of the method will be discussed and certain suggestions will be made.
Benzer Tezler
- 5 Eylül 2012 Afyonkarahisar Askeri Mühimmat Deposu patlamasının sismolojik analizi
Seismological analysis of 5 September 2012 Afyonkarahisar Military Ammunition Store explosion
İREM ÖZKAVAF
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeofizik MühendisliğiSakarya ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH BUDAKOĞLU
- Mobil uygulama işitme testinin geliştirilmesi ve etkinliğinin değerlendirilmesi
Development of the mobile application hearing test and evaluation of its efficiency
ABDULLAH FURKAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHRİYE ÖZLEM KONUKSEVEN
- Film sesinde Shepard tonu illüzyonu kullanımı
Shepard tone illusion usage in movie audio
EKİN KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Bilim ve TeknolojiBahçeşehir ÜniversitesiSes Teknolojileri Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYLAN ÖZDEMİR
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAHYA BURAK TAMER
- Patolojik seslerin tanısı için derin öğrenme tabanlı tıbbi karar destek sisteminin geliştirilmesi
Development of a deep learning-based medical decision support system for the diagnosis of pathological voices
İREM BİGAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyomühendislikTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN EROĞUL
- Makine öğrenmesi ile gemi makinelerinin hata analizi
Fault analysis of ship machines with machine learning
FUNDA KAYA İNCEİŞÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMarmara ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYÇA AK
PROF. DR. VEDAT TOPUZ