Kardeşler aracılığıyla sunulan sosyal öyküler: Bir koçluk uygulaması örneği
Social stories delivered by siblings: An intervention example of coaching
- Tez No: 624854
- Danışmanlar: PROF. DR. ELİF TEKİN-İFTAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Sosyoloji, Education and Training, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Social stories, Coaching, Sibling coaching, Parent teaching, Sibling Teaching, Single-subject research, Teaching social skill
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uygulamalı Davranış Analizi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Bu araştırmada, geliştirilen koçluk programı kapsamında normal gelişim gösteren (NGG) kardeşlerin sosyal öyküleri uygulama bilgi ve becerisi kazanmaları ve NGG kardeşler tarafından otizmli kardeşlerine sunulan sosyal öykünün otizmli kardeşlerin hedef sosyal beceriyi öğrenmeleri, uygulama sona erdikten 2 ve 5 hafta sonra korumaları, farklı kişi ve ortama genellemeleri üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bununla birlikte, araştırmada katılımcıların annelerinin ve NGG kardeşlerinin uygulamanın sosyal geçerliğine ilişkin görüşleri değerlendirilmiştir. Bu araştırma Anadolu Üniversitesi Gelişimsel Destek Birimi'ne devam eden, otizmli olan, yaşları 6-7 arasında değişen üç otizmli katılımcı ve onlardan birinin NGG ablası ve diğer ikisinin NGG ağabeyleriyle gerçekleştirilmiştir. Normal gelişim gösteren katılımcılara sosyal öykülerin ne olduğu ne nasıl sunulduğu bireysel öğretim oturumu düzenlemesiyle bilgi verme, model olma, alıştırma yapma, geri bildirim sunma ve öğretimi planlama akışı içerisinde öğretilmiştir. Bu oturum sonunda NGG kardeşler birer saatte sosyal öykü uygulama bilgi ve becerisini edinmişler; çalışmanın uygulama sürecinde de sosyal öykü uygulamasını güvenilir bir şekilde uygulamayı öğrenmişlerdir. Araştırma tek-denekli araştırma modellerinden yoklama evreli katılımcılar arası çoklu yoklama modeli ile tasarlanmıştır. Bulgular, NGG kardeşlerin sosyal öyküleri koçluk desteği alarak %82-%99 düzeyinde güvenilir olarak uygulama bilgi ve becerisini edindiklerini, edindikleri bu beceriyi araştırma sona erdikten 1 ve 5 hafta sonra da koruduklarını ve aynı sosyal öyküyü farklı ortama genelleyebildiklerini göstermektedir. Sosyal öykü uygulama becerisi edinen NGG kardeşler tarafından sunulan öğretim sonrasında ise otizmli kardeşlerin“Yardım edebilir miyim?”diyerek yardım teklifinde bulunma becerisini edindikleri, farklı ortam ve kişilere genelledikleri görülmüştür. Katılımcıların annelerinden ve NGG kardeşlerden öznel değerlendirme yoluyla alınan sosyal geçerlik verileri katılımcıların annelerinin ve NGG kardeşlerin hedef beceriye, sosyal öykü uygulamasına ve araştırmanın sonuçlarına ilişkin görüşlerinin genel itibariyle olumlu olduğunu göstermektedir. Araştırma NGG gösteren kardeşlerin otizmli kardeşler için birer öğretici olarak yetiştirilerek ev ortamlarının da etkili birer öğretim ortamlarına dönüştürülebileceğini göstermesi ve sosyal beceri öğretimine gereken önemin verilmediği okul müfredatlarındaki açığın ev ortamlarında kapatılmaya çalışılması açısından uygulamadaki önemli bir gereksinimin karşılanmasına olanak vermiş olacağı düşünülmektedir. Kısaca; bu çalışmanın yukarıda sıralanan özellikleri sayesinde öncelikli olarak otizmli kardeşi olan NGG gösteren kardeşlere ve onların ailelerine, otizmli çocuklarla çalışan öğretmenlere, uzmanlara, uygulamacılara, psikologlara ve özel eğitim ve etkili uygulamalar alanyazınına katkıda bulunacağı ve yol gösterici olacağı; sıralanan konularda ulusal ve uluslararası alanyazını zenginleştireceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The present study was designed to investigate the effects of coaching program on teaching siblings of children with autism to develop and implement social stories. The effects of social stories delivered by siblings with normal development (ND) on teaching social skills (“Can I help you?) to children with autism were also investigated. Besides, maintenance and generalization effects of social stories were tested. And also, social validity of the study was examined through subjective evaluation completed by the siblings' mothers and siblings with ND. The present study includes three children with autism whose ages are 6 to 7 years who continues to have training in Developmental Support Unit at Anadolu University and their siblings with ND. Individual teaching sessions were designed to teach siblings with ND about what social story is and how to implement social stories to to teach their siblings with autism. Description, modeling, practice, feedback, and planning sequence was used to teach the use of social stories. It took one hour to teach social stories to the siblings with ND. The effects of social stories on teaching social skill called ”Can I help you?" to siblings with autism was investigated by using multiple probe design with probe conditions across participants. Social validity of the study was examined through descriptive analysis. Findings of the study showed that siblings with ND learned to implement social stories reliably (ranges from 82% to 99%) through coaching when teaching their siblings with autism. Besides, it is obtained that siblings with ND were able to maintain the acquired skills and generalize it to the novel situations with teaching their siblings with the same social story. The results of the study also showed siblings with autism were able to acquire, maintain and generalize their target skills. Social validity of the study were positive in general. Further studies are needed to support these findings and parents, siblings, teachers, psychologists, and the other specialists should wisely use social stories on teaching social skills.
Benzer Tezler
- Amerikan etnik kadın romanlarında geçmişin hayaletleri
Ghosts of the past in American ethnic womens novels
MERYEM AYAN
Doktora
Türkçe
2002
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. DİDEM USLU
- Zihin özürlü çocuklara kardeşleri aracılığıyla sunulan dört saniye sabit bekleme süreli öğretimin ve eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiklerinin ve verimliliklerinin karşılaştırılması
Comparing the effectiviness and efficiency of four second constant time delay and simultaneous prompting procedures delivered to children with mental retardation by their siblings
ELİF TEKİN
Doktora
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖNÜL KIRCAALİ İFTAR
- Görme yetersizliğinden etkilenmiş çocuklara kardeş öğretimi aracılığıyla sunulan bağımsız hareket becerilerinin eşzamanlı ipucuyla öğretiminin etkililiği
The effectiveness of mobility skills on visually impairment children through sibling teaching
HALE ÇOTUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGörme Engellilerin Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BANU ARSLANTEKİN
- The effect of visual narrative language of color codes in Youssef Chahine's cinema
Youssef Chahine sinemasında renk kodlarının görsel anlatı diline etkisi
MARİAM MAHROUS
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Radyo-TelevizyonEge ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV FATOŞ PARSA
Assist. Prof. Dr. ELÇİN AS
- Political propaganda in Shakespeare's history plays
Shakespeare'in tarihi oyunlarında siyasi propaganda
KENAN YERLİ
Doktora
İngilizce
2017
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GILLIAN MARY ELIZABETH ALBAN