Medya ekonomisi ve Türkiye örneği
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 63063
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK ÖZBEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 231
Özet
ÖZET Dünya ekonomisinde varlığını önemli ölçüde duyuran bilgi endüstrilerindeki hızlı gelişmeler, iktisatçıları oldukça yeni koşullarla karşı karşıya getirmiştir. Bilgi endüstrisi ürünlerinin, sanayi ve hizmetler sektöründeki ürünlerle oldukça farklı bir niteliğe sahip olması, üretim, dağıtım, maliyet ve finansman koşullarındaki sıra dışı özellikler; bu endüstrilerin ekonomik anlamda yarattığı etkilerin yeniden tanımlanmasını gerektirmektedir. Son yıllar; ihracat ve ithalatın, sermaye akımının, finans, iletişim ve hatta şirket kavramlarının ekonomik alanda tümüyle değiştiğine tanık olmaktadır. Dünya ticaretinin yeni kuralları içinde biçimlenen bu kavramların yeniden sorgulanması ihtiyacı, doğal olarak yeni araştırma akımlarını da beraberinde sürüklemektedir. Bu ortam içinde, son yıllarda bilgi endüstrilerinin en önemli bileşenlerinden biri olan medyaların, ekonomik araştırmalara konu olduğu görülmektedir. Medya endüstrilerinin ekonomilerin içindeki yeni ve güçlü konumunun, bu araştırmaların gelişmesi için bir temel oluşturduğu ve bu ilginin özellikle, 1980'lerden sonra ivme kazandığı gözlemlenmektedir. Medya ekonomisiyle ilgili olarak yapılan teorik çalışmalarda; mikro bir yaklaşım sunan endüstriyel organizasyon teorisinin rehber olarak alınması, kullanışlı modeller sağlamaktadır. Ülkelerin, geleneksel makro göstergelerinin ve istatistiki verilerinin medya ürün ve hizmetlerine yönelik olarak tasarlanmamış olması, medya ekonomisi çalışmalarının daha mikro düzeyde ele alınmasını gerektirmektedir. Bu aşamada Türkiye koşullarında ise, mikro düzeyde de, veri sağlama konusunda ciddi bir biçimde olanaksızlık olduğunun altının çizilmesi gerekmektedir. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, medya firmalarının sermaye piyasalarına tümüyle açılmaması ve medyalar konusunda istatistiki bilgi sağlayan kurumların olmayışı, bu olanaksızlığın en önemli nedenlerini oluşturmaktadır. Endüstriyel organizasyon modeli, genel olarak, firmaların çalıştıklarıpiyasayı biçimlendirdikleri, ama aynı zamanda aynı piyasadan etkilendikleri varsayımına dayanır. Piyasalardaki yapı-yönetim-performans koşullarını ele alan model, bu koşulların birbirlerini karşılıklı olarak etkilediklerini ve nihai aşamada belirlediklerini öngörür. Alıcı ve satıcıların yoğunluğu, ürün farklılaştırması, piyasaya girişte karşılaşılan engeller, maliyet yapıları, piyasadaki yatay ve dikey entegrasyonun varlığı ve boyutları, piyasa yapısının değişkenleriyken, firmaların davranışları o endüstrideki yönetim tarzını açıklar. Bu davranışlar; fiyat ve ürün stratejisinin belirlenmesi, araştırma ve yeniliklere yapılan harcamalar ve reklamcılık faaliyetlerini içerir. Tüm bu değişkenler endüstrinin başarı ölçütlerini etkiler. Teknolojik etkenlik, ilerleme ve yenilikler, endüstrinin tam istihdamı sağlaması birer performans kriteridir. Bu tezde, endüstriyel organizasyon teorisinin rehberliği benimsenmiştir. Bu amaçla, öncelikle temel endüstriyel organizasyon teorisi genel olarak ele alınmış, ardından teorinin medya ekonomilerine uygulanması gündeme getirilmiştir. Medya piyasalarında batılı ülkelerdeki gelişmeler ve piyasalardaki yapısal öğelerin analizlerinin yapıldığı bölümde, medyaların doğalarının veya diğer bir söyleyişle ekonomik gereklerinin tekelleşme eğilimlerini arttırıcı bir rol oynadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Pek çok ülkeyi kapsayan veriler ışığında ülke deneyimlerine bakıldığında; medya piyasalarındaki piyasaya giriş engellerinin yüksekliği, büyük sermaye gereksinimi, oldukça geniş olan ölçek ekonomilerinin varlığı, firmalar arasındaki yatay ve dikey birleşmeler gibi gerçeklerin tekelleşmenin boyutlarını arttıran unsurlar olduğu görülmüştür. Bir çok ülkede yapılan yasal düzenlemeler ise, bu gerçekler karşısında yetersiz kalmakta, bu konuda çözüm arayışları hükümetlerin gündemini doldurmaktadır. Diğer yandan, çalışma içerisinde medya endüstrilerinin kendine özgü ekonomik özellikleri ele alınmış, teorik açıdan bu. farklılıkların piyasaya yansıma biçimleri incelenmiştir. Örneğin, fiyatları saptarken göz önünde tutulan kriterler, işbirliğine yönelik stratejiler, ürün stratejileri gibi maliyet ve finansman koşullarına bağlı olarak gelişebilen davranışlar, medyaların ekonomik özgünlüklerini belirlemektedir.Türkiye ile ilgili bölümde, medya piyasalarının incelenmesinde, endüstriyel organizasyon teorisinin öngördüğü kurallar çerçevesinde, piyasadaki rekabet biçimleri ve buna bağlı olarak firma davranışları, piyasaya giriş engelleri, firmaların maliyet yapıları ele alınmıştır. Elektronik-görsel ve yazılı medyada mevcut sahiplik ilişkileri ve bu ilişkilerin piyasaya yansıma biçimleri Türkiye ile ilgili bölümün ana temalarını oluşturmaktadır. Yazılı basında oldukça güncel olan promosyona dayalı rekabet ve işbirliği stratejileri, oligopol davranışlarını ele alan teoriler ışığında tartışılmıştır. Firmaların davranışlarının endüstrinin başarı kriterlerini nasıl etkilediği performans koşullarının incelendiği bölümde ele alınmıştır. Diğer yandan, tezin çeşitli aşamalarında, Türkiye'de medya piyasalarında yoğunlaşmanın ölçülmesi, tiraj-reklam payları, fiyat-tiraj ilişkilerinin her biri, metrik birer araştırma konusu oluşturmuş ve çalışmaya dahil edilmiştir.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT Economists are being faced with new conditions mainly due to rapid developments in the world economy. The difference between the characteristics of the products of information industry and the products of manufacturing and services, their unusual features in production, distribution, cost and financing require new definitions for their economic effects. Recent years have witnessed drastic changes in the definitions of export and import, capital flows, finance, communication and even company in the economical sense. The need for requisitioning of these definitions which are formed within the new rules of the world trade is accompanied with streams of studies obviously. In this environment, as one of the important components of the information industry, the media has been subjected to economic analysis in the recent years. The new and strong role of the media in the economy established the fundamentals for the development of these studies, which have been accelerated especially after 1980's. The use of Industrial Organization Theory, which provides a micro approach in the theoretical studies related with the media economics, provides useful models. As traditional macro indicators and statistical data of many countries have not been designed considering the media products and services, studies for the media economy have to be conducted at more micro level. At this stage, it should be underlined that in Turkey there are serious difficulties in the availability of data, even at the micro level. This arises from the fad's that the shares of media companies are not offered to the public completely, like many developed countries, and there are no institutions collecting and providing statistical data on media. Industrial Organization Model, in general, assumes that the media firms shape the market where they are active, but at the same time they are affgcted bythe same market. This model, which handles the conditions of structure - administration - performance in the market, envisages that these factors affect and at the final stage determine each other. While the number of buyers and sellers, product differentiation, barriers to entry into the market, cost structures, existence and magnitude of vertical and horizontal integration to the market are the variables of the market structure, the behavior of the firms describes the way of administration in that industry. This behavior includes the activities of the determination of price and product strategy, expenditures for R&D (research & development) and advertisement. All of these variables affects the degree of the success in the industry. The technical efficiency, improvements and inventions in the sector, whether the full employment are attained or not are the performance criteria. *- In this study, the guidance of Industrial Organization Theory has been taken. Within this context, initially the Industrial Organization Theory has been handled in general and following to that implementation of this theory on the media economy has been brought to the agenda. In the section where the developments of the media market in the western countries and structural elements in the market has been analyzed, it is concluded that the nature of the media or in other words, economic needs of media played an important role in the tendency towards being a monopoly. When the data and the experiences of many countries have been reviewed, it has been observed that the realities like level of barriers to entry into the media market, necessity of immense capital, the existence of scale economies, vertical and horizontal integration of the firms are the major elements increasing the degree of monopolization. Legal arrangements, in many countries turned out to be insufficient due to these facts, and the search for a solution to this problem occupies the agenda of the governments. On the other side, in this study, the unique economic features of the media industry has been dealt, and from the theoretical point of view, the reflection of this uniqueness to the market have been examined. For instance, behavior in relation with the cost and financing like the criteria taken into account in determining theVI price of the product, strategy towards the cooperation, product strategy, determine the specific economic character of the media firms. In the section related with Turkey, while examining the media market within the framework of the rules of the Industrial Organization Theory, types of the competition in the market and accordingly firms behavior, the barriers to entry into the market and the cost structures of the firms have been handled. The ownership relationship of TV channels and the press and the reflection of this relationship to the market are the main topics of the section on Turkey. Marketing strategies based on promotions and cooperation strategies, which are quite popular in the press in these days, have been discussed within the framework of oligopolistic theories. In addition, in the section where performance conditions are examined, the way how the firms' behavior affects the success of the whole industry has been analyzed. On the other hand, at various stages of this study, in Turkey, the degree of concentration of the media, the share of circulations and the advertisements, the relation between price and the circulations have been a particular topic for the study and contained in the study.
Benzer Tezler
- Haber ajanslarının kamuoyunu etkileme fonksiyonları ve türkiye-azerbaycan karşılaştırması ('anadolu' ve 'azertac' örneği)
Opinion affecting functions and turkey-azerbaijan comprative news agencies ( 'Anadolu' and 'Azertac' example)
EFSELEDDİN AGALAROV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEVKET SAYILGAN
- Medya, tekelleşme ve Türkiye örneği
Media, monopolization Turkey
GÜLAY DİKENOVA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA ATILGAN
- Sosyal medya ve sendikalar: Almanya, Fransa, Hollanda, Polonya ve Türkiye örneği üzerine bir sosyal ağ analizi araştırması
Social media and trade unions: A research of social network analysis in Germany, France, Netherlands, Poland and Turkey
HÜSEYİN SEVGİ
Doktora
Türkçe
2018
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriBursa Uludağ ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSEN TOKOL
- Demokratikleşme sürecinde dijital kamusal alan ve E Parti: Türkiye örneği
Democratization process digital public space and E Party: The case of Turkey
VELİ REÇBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSakarya ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. FATMA FİDAN
- Türkiye'de yerel basının ekonomik yapısı ve Diyarbakır yerel gazeteleri örneği
Economic structure and local newspaper case of Diyarbakir in Turkey's local press
REMZİ KILIÇ