Polisiye roman çevirisi: Georges Simenon örneği
Translation of detective roman: Georges Simenon case - Traduction de roman policier: L'exemple de Georges Simenon
- Tez No: 639038
- Danışmanlar: PROF. DR. PERİHAN YALÇIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fransız Dili ve Edebiyatı, French Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fransız Dili Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
Bir bilim dalı olarak her geçen gün gelişen çeviribilim kapsamında polisiye romanın en üretken kalemi Belçikalı yazar Georges Simenon'un Fransızcadan Türk diline çevrilmiş romanları incelenmiştir. Everest Yayınları tarafından bir seri halinde Ustaların Türkçesiyle Georges Simenon başlığı ile yeniden basılan altı roman örneklem olarak seçilmiştir. Bu romanlar Gideon Toury'nin Hedef Odaklı Kuram normlarına ve Vinay&Darbelnet'in çeviri stratejilerine göre ayrıca genel olarak kültürel unsurlara göre değerlendirilmiştir. Çalışmamızda disiplinler arası bilim dalı olan çeviribilimin tarihine, çeviri kuram ve stratejilerine, Batı ve Türk dünyasında polisiye roman ve özelliklerine, Georges Simenon ile biyografik verilere ve araştırmaya konu olan Türkçesi ile Yaşamak Hırsı, Kanaldaki Ev, Bella'nın Ölümü, Katil, Üç Kardeştiler ve Ormandaki Deli olmak üzere altı roman çözümlemesine yer verilmiştir. Çalışmadaki her bir kaynak metnin Türkçeye çevirileri sadece birer çevirmen tarafından yapılmıştır. Farklı çevirmenler tarafından çevirileri olmadığından metinlerin çeviri kıyaslaması yapılmamıştır. Her roman çevirisi kendi içinde ele alındığında“kabul edilebilir”ve“yeterli”çeviri işlemleri yapılmıştır. Süreç öncesi ve çeviri süreci normlarına göre incelendiğinde her bir romanın çeviri örneklerinde farklılıklar söz konusudur. Çeviri işlemlerinde Vinay&Darbelnet çeviri stratejilerine ek olarak genellikle ekleme ve çıkarma nadiren de yerelleştirme stratejilerinden yararlanılmıştır. Çeviri eylemlerinin çevresel, kültürel ve sözdizimsel ögeler kapsamında incelenmesine ise kaynak ve erek metinlerin çözümleme örneklerinde yer verilmiştir. Kaynak metindeki kültürel ögelerin erek metne aktarılmasında çevirmenler tarafından farklı çeviri stratejileri kullanılmıştır. Tercih edilen çevirmen yaklaşımları çeviri örneklerine göre değişiklik göstermiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, we have examined the novels by Georges Simenon -the Belgian author known to be the most productive in the field of the detective novel- which were translated from French to Turkish, within the scope of translation studies, as a discipline improving in a constant manner. The focus of the study is comprised of the author's six novels reprinted in Turkish by Everest Publishing under the title of 'Georges Simenon via Masters' Turkish'. These novels were evaluated according to Gideon Toury's Target-oriented Translation Theory norms and Vinay&Darbelnet's translation strategies, as well as in terms of general cultural factors. The scope of the study covers the history of translation studies as an interdisciplinary field, translation theories and strategies, detective novels and features in the Western and Turkish worlds, Georges Simenon's biographical data along with the analyses of six novels as the research focus, which are The Ambition to Live, House on the Channel, Bella's Death, Murderer, Three Brothers and Madman in the Forest. In the study, translation of the each source text into Turkish has been done by just one interpreter. The comparisons of different translations of the texts could not be done because of the fact that their different translated versions into Turkish by different interpreters are not available. The translation of each novel is considered to have gone through“acceptable”and“adequate”translation processes. When examined according to norms of pre-process and process of translation, differences have been detected in the translation samples of each novel. It has been found out that in addition to Vinay&Darbelnet translation strategies, generally addition and subtraction strategies and rarely localisation translation strategies have been used in the processes of translation. The analysis of translation actions within the context of environmental, cultural and syntactic elements has been realized via sample translations of source and target texts. During the transfer of cultural elements available in the source text to the target text different translation strategies have been preferred by interpreters. Those preferred translation strategies have differed in accordance with the type of translation samples.
Benzer Tezler
- Türkçede Arsène Lupın çevirileri üzerine betimleyici bir çalışma
A descriptive translation study on Arsène Lupin translations in Turkish
GÜLAY GÜLER
Doktora
Türkçe
2022
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BANU KARADAĞ
- Eşref el-'Aşmâvî'nin 'Beytu'l-Gıbtıyye' adlı romanı ile Ahmet Ümit'in 'Beyoğlu'nun En Güzel Abisi' adlı romanının teknik ve tematik açıdan karşılaştırılması
Comparison of Eşref al-'Aşmavî's novel named 'Beytu'l-Gıbtıyye' and Ahmet Ümit's novel named 'Beyoğlu's Most Beautiful Brother' in terms of technical and thematic
PINAR GÜVEN ÖNDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Karşılaştırmalı EdebiyatAtatürk ÜniversitesiArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKNUR EMEKLİ
- Jean-Chrıstophe Grangé'nin Leyleklerin Uçuşu, Lontano ve Kongo'ya Ağıt adlı polisiye romanları bağlamında Sahraaltı Afrika kültürüne ait unsurların çevirisi
Translation of the cultural items of Subsaharan Africa culture in the context of Jean-Christophe Grangé's crime novels titled the Flight of the Storks, Lontano and Congo requiem
ESRA ÇİMEN KARAYÜREK
Doktora
Türkçe
2022
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİN MURAT DEMİR
- Translation of forensic novel as a hybrid genre: A case study on Trace by Patricia Cornwell
Adli tıp romanlarının melez metin türü olarak çevirisi: Patricia Cornwell'ın Trace adlı romanı üzerine bir vaka çalışması
ABDULLAH ERTAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ERSÖZLÜ
- Tarihi gerçeklik ve kurmaca gerçeklik bağlamında Yervant Odyan'ın 'Abdülhamid ve Sherlock Holmes' romanı üzerine bir inceleme
An investigation of Yervant Odyan's Abdülhamid and Sherlock Holmes in terms of historical reality and fictional reality
SİNEM CEYDA BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAmasya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMMÜ GÜLSÜM TARAKÇI GÜL