Translation of forensic novel as a hybrid genre: A case study on Trace by Patricia Cornwell
Adli tıp romanlarının melez metin türü olarak çevirisi: Patricia Cornwell'ın Trace adlı romanı üzerine bir vaka çalışması
- Tez No: 505489
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ERSÖZLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Suç, insan zihninde olumsuzluğu çağrıştırır. Toplum içerisinde mevcut düzeni bozan veya tehdit eden herhangi bir tavır, tutum veya eylemin cezalandırılması ve ortadan kaldırılması; söz konusu toplum huzurunun sürdürülebilirliği açısından önem taşımaktadır. 1800lü yıllarda edebiyata da dâhil edilen suç kavramı, zaman içerisinde toplum gibi sürekli olarak değişime uğramış ve dedektif hikâyeleri, casus hikâyeleri, on paralık öyküler, polisiye romanlar vb. gibi pek çok farklı isime layık görülmüştür. Gelişen teknoloji ile birlikte kriminoloji alanında da birçok yeniliğe imza atılmış ve artık suçun araştırılması; yalnızca önsezileri kuvvetli veya kurnaz bir dedektif sayesinde değil, kriminoloji ve adli tıp alanında uzman olan kişilerin çalışma sahası haline gelmiştir. Bu gelişmeler edebiyata da yansımış ve suç edebiyatı günümüzde adli tıp romanları alttürünü oluşturmuştur. Bu çalışmanın amacı, polisiye edebiyatın bir alttürü olan adli tıp romanlarının kullanılan dil itibariyle melez metin türü olarak adlandırılması gerektiğini ve bu yüzden de çeviri sürecinde farklı çeviri tekniklerin aynı anda kullanılması gerektiğini ortaya koymaktır. Bu tür metinler, yazın geleneğinde yer aldığı için anlatımsal metin, ancak aynı zamanda teknik terim/terminoloji ve özel alan bilgisi içerdiği için bilgilendirici metin özellikleri göstermekte; yani melez metin sınıflandırmasına girmektedir. Bu durum, aynı metin içerisinde, karşılaşılan terminolojinin yapısına bağlı olarak farklı çeviri yaklaşımlarını zorunlu kılmaktadır. Çalışmanın temelini, adli tıp romanlarının önde gelen yazarlarından Patricia Cornwell'in Trace adlı romanı ve romanın Zeliha İyidoğan Babayiğit tarafından İz adı altında yapılan çevirisi oluşturacaktır. Roman içerisinde rastgele seçilmiş toplam 50 terim/kültürel öğe (1) teknik terimler ve (2) kültürel öğeler olarak iki ayrı kategori altında incelenip, çeviri sürecinde çevirmen tarafından uygulanan farklı yöntem ve stratejiler belirlenecektir. Söz konusu terimler ve öğeler; Lawrence Venuti'nin yerlileştirme ve yabancılaştırma (domestication & foreignization) teknikleri ile Javier Franco Aixelá'nın kültüre özgü öğelerin çevirisi (Culture-specific Items in Translation) kapsamında ortaya koyduğu stratejiler ışığında incelenip; çevirmenin süreç içerisindeki tercihleri değerlendirilecektir. Bunun yanında, polisiye edebiyatın ilk örnekleri, dünyadaki tarihsel gelişimi, alt türleri, Türkiye'ye ne zaman ve hangi yollarla geldiği, bu alandaki özgün denemeler ve edebiyat içerisindeki konumu detaylı olarak incelenecektir. Çalışma kapsamında adli tıp romanları çevirisinde karşılaşılan temel zorluklar ve bu tür romanları çeviren bir çevirmenin sahip olması gereken niteliklere ilişkin araştırma soruları yanıtlanmaya çalışılacaktır.
Özet (Çeviri)
Crime evokes negativity within our minds. Punishment and elimination of any kind of attitude or action which threatens or damages the current order within a society is of great importance in terms of sustaining the public peace and order. The concept of crime, which was involved in literature in 1800s, evolved in time just like the society and has been given different names; such as detective stories, spy stories, dime novels, crime novels and so on. With the advancements in technology, the field of criminology has also been developed extensively; and investigation of crime has become the work field of criminology and forensic specialists rather than wise detectives with strong foresight. These developments were also reflected in literature and formed today's sub-genre of forensic novels. The aim of this study is to suggest the classification of forensic novels as hybrid texts in term of the language used, as well as proving the necessity of adopting different translational techniques during process. These texts are both descriptive in terms of being situated within literary conventions, and informative because of containing technical language and special-field terminology. This structure of forensic novels entails different translational approaches, depending on the terminology encountered. The study is based on the novel Trace by Patricia Cornwell, who is one of the foremost forensic novel authors in literature, and its translation İz by Zeliha İyidoğan Babayiğit. A total of 50 randomly selected terms/cultural items will be analyzed under two categories as (1) technical terms and (2) cultural elements; and the methods and strategies applied by the translator will be identified. These technical terms and cultural elements will be explained in light of the domestication and foreignization techniques suggested by Lawrence Venuti and strategies used in the translation of Culture-specific Items (CSIs) suggested by Javier Franco Aixelá. Also, choices of the translator in the act of translation will be analyzed. Additionally, the first samples of crime fiction, its historical development in the world, its sub-genres, when and how it was introduced with Turkey, the first attempts for authentic stories and its situation within the literature will be explained elaborately. Within the scope of the thesis, the research questions regarding the potential challenges encountered in the translation of forensic novels, and the qualifications a translator must have while translating such novels will be answered.
Benzer Tezler
- Özbek yazar O'lmas Umarbekov'un 'Ådam Bo'liş Qiyin' adlı romanı (İnceleme-çeviri yazı-sözlük-Kiril harfli metin)
Uzbek author O'lmas Umarbekov's forensic novel 'Ådam Bo'lish Qiyin' (Review-translation writing-dictionary-book letter text)
ÖZGEN ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıOsmaniye Korkut Ata ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET DEMİRTAŞ
- Lüminesans yeni iki bileşiğin 1,3-dipolar azit alkin siklokatılma tepkimesi ile sentezi ve özellikleri
Synthesis and properties of two novel luminescent material via click chemistry
AYSUN DEĞİRMENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
KimyaÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ALGI
- Aḥmed bin El-Hasan bin El-Aḥnef'in Mehmed Sâkıb tarafından tercüme edilen Kitābü Bayṭara adlı eseri (vr.1b-63a) (giriş-metin-dizin-tıpkıbasım)
Ahmed b. Al-Hasan bin Al-Ahnef's book Kitâbü Baytara translated by Mehmed Sâkib (1b-63a) (introduction, text, index, facsimile)
ELİF TAMBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT ŞEN
- Difficulties in translating texts on forensic sciences and criminalistics
Adli bilimler ve kriminalistik metinlerinin çevirisindeki güçlükler
YUNUS BALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ASALET ERTEN
- 15. yüzyıl şairlerinden Muhammed'in Sîretü'n-Nebî'si
The forensic work 'Sîretü'n-Nebî' by 15th century poet Muhammad
BAYRAM ÖZFIRAT
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAT ÖZTOPRAK