Okulöncesi dönemde çocuğu olanların ana babalık davranışlarının çocuk ve ana baba özellikleri açısından incelenmesi
An examination of the parenting behaviors of the parents with children in preschool in terms of child and parental characteristics
- Tez No: 655048
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLHAN YALÇIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Okulöncesi dönem çocukların davranışları üzerinde en büyük belirleyicilerden biri ana babaların davranışlarıdır. Ana babaların çocuklarına yönelik sözlü ve sözlü olmayan her türlü davranışları ana babalık davranışları olarak ifade edilmektedir. Bu araştırmanın amacı, çocukların gelişimi üzerinde etkili olan ana babalık davranışlarını etkileyen etmenleri belirlemeye yönelik alanyazına dayalı şekilde geliştirilen hipotetik bir modeli test etmektir. Araştırma kapsamında Ana Babalık Davranışları Ölçeği ve Çocuklarda Mizaç Ölçeği geliştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, 2019-2020 eğitim öğretim yılında Ankara'nın çeşitli ilçelerinde MEB'e bağlı anaokulu ve anasınıflarında çocuğu olan 448 ana babadan oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Çocuklarda Mizaç Ölçeği, Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi, Evlilik Yaşamı Ölçeği, Ana Baba Yetkinlik Ölçeği, Ana Babalık Stres Aracı ve Ana Babalık Davranışları Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde MANOVA ve Yapısal Eşitlik Modellemesinden yararlanılmıştır. Demografik değişkenlere ilişkin analizlerde; ana babaların ana babalık davranışlarının cinsiyete ve çalışma durumuna göre farklılaştığı; yaşa göre farklılaşmadığı belirlenmiştir. Olumsuz ana babalık davranışlarının yordanan değişken, ana babalık stresinin aracı olduğu modelde; ana babalık stresi ile evlilik doyumu ve kişilik özellikleri negatif, ana babalık stresi ile mizaç özellikleri pozitif ilişki göstermiştir. Ana babalık stresi de olumsuz ana babalık ile pozitif ilişki göstermiştir. Olumsuz ana babalık davranışlarının yordanan değişken, ana babalık özyeterliliğinin aracı olduğu modelde; ana babalık özyeterliliği ile evlilik doyumu ve kişilik özellikleri pozitif, ana babalık özyeterliliği ile mizaç özellikleri negatif ilişki göstermiştir. Ana babalık özyeterliliği de olumsuz ana babalık ile negatif ilişki göstermiştir. Olumlu ana babalık davranışlarının yordanan değişken, ana babalık stresinin aracı olduğu modelde; ana babalık stresi ile evlilik doyumu ve kişilik özellikleri negatif, ana babalık stresi ile mizaç özellikleri pozitif ilişki göstermiştir. Ana babalık stresi de olumsuz ana babalık ile negatif ilişki göstermiştir. Olumlu ana babalık davranışlarının yordanan değişken, ana babalık özyeterliliğinin aracı olduğu modelde; ana babalık özyeterliliği ile evlilik doyumu ve kişilik pozitif, ana babalık özyeterliliği ile mizaç özellikleri negatif ilişki göstermiştir. Ana babalık özyeterliliği de olumlu ana babalık ile pozitif ilişki göstermiştir.
Özet (Çeviri)
One of the biggest determinants of preschool children's behavior is the behaviors of parents. All verbal and non-verbal behaviors of parents towards their children are defined as parental behaviors. The purpose of this study is to test a hypothetical model developed based on the literature to determine parenting behaviors that affect children's development. Parenting Behavior Scale and Child Temperament Scale were developed within the scope of the study. The study group of the research consists of 448 parents who have children in kindergartens affiliated to Ministry of National Education (MNE) in various districts of Ankara in the 2019-2020 Academic Year. Temperament Scale in Children, Adjective Based Personality Test, Marital Life Scale, The Parenting Sense of Competence (PSOC) Scale, Parenting Stress Tool and Parenting Behavior Scale were used to collect data in the study. The research was carried out with the correlational model. MANOVA and Structural Equation Modeling were used for data analysis. In the analysis of demographic variables, it was observed that parenting behaviors differ according to gender and employment status, but no significant difference was observed according to age. In the model in which the predicted variable is negative parenting behavior and parental stress is mediator variable, parental stress, marital satisfaction and personality traits were negatively correlated, while parental stress and temperament traits were positively correlated. Parental stress also showed a positive relationship with negative parenting. In the model in which the predicted variable is negative parental behavior and the mediator variable is parental self-efficacy, parental self-efficacy, marital satisfaction and personality traits were positively correlated, while parental self-efficacy and temperament traits were negatively correlated. Parental self-efficacy also showed a negative correlation with negative parenting. In the model in which the predicted variable is positive parenting behavior and the mediator variable is parental stress, parental stress, marital satisfaction and personality traits were negatively correlated while parental stress and temperament traits were positively correlated. Parental stress also showed a negative relationship with negative parenting. In the model in which the predicted variable is positive parenting behavior and the mediator variable is parental self-efficacy, parental self-efficacy, marital satisfaction and personality traits were positively correlated while parental self-efficacy and temperament traits were negatively correlated. Parental self-efficacy also showed a positive relationship with positive parenting.
Benzer Tezler
- Türkiye'den ulusötesi göç etmiş ebeveynlerin özyeterlik inançları ve okul öncesi dönemdeki çocuklarının duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişki
The relationship between self-efficacy beliefs of parents immigrated from turkey and their preschool children's emotion regulation skills
ELİF GÜVENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiKTO Karatay ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE YALÇIN
- Edirne il merkezindeki anaokulu çocukları annelerinin ev kazaları hakkındaki tutumları
The attitudes of mothers of kindergarten children about home accidents in Edirne center
DENİZ ÇİÇEK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiTrakya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖNDER SEZER
- Okul öncesi öğretmenlerinin duygusal ihmal ve istismar konusundaki bilgi ve farkındalıklarının incelenmesi
Investigating the knowledge and awareness of pre-school teachers about emotional neglect and abuse
ESRA YETER BEDİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN AVCI
- Okul öncesi dönemde 4-5 yaşlardaki çocuklara uygulanan matematiksel kavramlara dayalı destekleyici eğitim modelinin yaş ve cinsiyete göre etkisinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
MEMNUNE ÜRKÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEZİYET ARI
- Okul öncesi çocuklarda seçici yeme davranışının beslenme durumuna etkisi
The impact of picky eating behavior on the nutritional status of preschool children
ELİF BEGÜM YURTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNEM BAYRAM