Erken çocuklukta dil kullanım envanteri (LUI): pragmatik dil gelişimi değerlendirmesi'nin Türkçe uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması
The adaptation, validity and reliability study of language use inventory (lui) in Turkish: An assessment of young children's pragmatic language development
- Tez No: 660048
- Danışmanlar: PROF. DR. İLKNUR MAVİŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Linguistics, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Bu çalışma kapsamında, Erken Çocuklukta Dil Kullanım Envanteri: Pragmatik Dil Gelişimi Değerlendirmesi (LUI)'nin Türkçe diline ve Türk kültürüne adaptasyon ve geçerlik güvenirlik çalışmalarının yapılmıştır. Envanter 173 madde içeren 3 bölüm ve 14 alt alandan oluşmaktadır. Geçerlik ve güvenirlik analizlerinde tipik gelişim gösteren 18-48 aylık çocuğu olan 309 ebeveynin ve 18-71 aylık otizm spektrum bozukluğu (OSB) tanısı olan 45 çocuğun ebeveyninin LUI-TR'ye verdikleri yanıtlar kullanılmıştır. Envanterin güvenilirliğini test etmek amacıyla“Güvenilirlik Analizi”, yapı geçerliliği test etmek için“Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA)”yapılmıştır. Yapısal geçerlilik testinden sonra ölçeğin yakınsak ve ıraksak geçerliliği için“Ortalama Açıklanan Varyans”ve“Birleşik Güvenirlik”değerleri hesaplanmıştır. Envantere ilişkin maddelerin madde ayırt ediciliği %27 alt üst madde analizi ile incelenmiştir. Envanterin alt boyutları arasındaki ilişki korelasyon analizi ile incelenmiştir. Envantere ilişkin tüm alt boyutların birbiri ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Yapılan geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda, LUI-TR'nin Türkçe konuşan 18-48 aylık çocukların pragmatik dil becerilerinin değerlendirmesinde kullanılacak uygun bir araç olduğu sonucuna varılmıştır. Cinsiyete göre karşılaştırma yapıldığında, kız ve erkek çocukların envanter puanlarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmadığı, yaşa göre karşılaştırma yapıldığında alınan puanların yaşla birlikte artış gösterdiği görülmüştür. OSB tanılı çocuklar ile tipik gelişim gösteren çocukların pragmatik dil becerileri karşılaştırıldığında, OSB tanılı çocukların tipik gelişim gösteren yaşıtlarından daha düşük puanlar aldıkları belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to adapt the Language Use Inventory (LUI): An Assessment Of Young Children's Pragmatic Language Development into Turkish. The inventory consisted of 3 sections with 173 items and 14 sub-tests. In the validity and reliability analyzes, the responses of 309 parents of 18-48-month-old children with typical development and 45 parents of children with a diagnosis of autism spectrum disorder (ASD) aged 18-71 months were given to LUI-TR used. For the reliability of the inventory“Reliability Analysis”was used, and for the construct validity“Confirmatory Factor Analysis (CFA)”was used. After the structural validity test,“Average Explained Variance”and“Combined Reliability”values were calculated for the convergent and divergent validity of the scale. Item distinctiveness of the items related to the inventory was examined by 27% sub-item analysis. The relationship between sub-dimensions of the inventory was analyzed using correlation analysis. It has been determined that all sub-dimensions of the inventory are interrelated. As a result of the validity and reliability analysis, it was concluded that LUI-TR is an appropriate tool to be used in the evaluation of the pragmatic language skills of Turkish speaking children of 18-48 months old. When a comparison was made by gender, it was observed that there was no statistically significant difference in the inventory scores of girls and boys, and when compared by age, the scores obtained increased with age. When the pragmatic language skills of children diagnosed with ASD and children with typical development were compared, it was found that children with ASD had lower scores than their typically developing peers.
Benzer Tezler
- 36-48 aylık çocuklarda pragmatik dil becerileri ile sembolik oyun becerilerinin incelenmesi
Investigation of pragmatic language skills and symbolic play skills in 36-48 months children
RABİA BAYSAL DURMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL ATLİ
- The relationship between media exposure and receptive language development in early childhood: The role of social interaction
Erken çocuklukta medyaya maruz kalma ve alıcı dil gelişimi arasındaki ilişki: Sosyal etkileşimin rolü
SENA İREM TAŞTABANOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiYaşar ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE CANDAN ŞİMŞEK
- Gelişimsel bir bakış açısı ile mülkiyet kavramının değerlendirilmesi
Evaluation of the concept of ownership from a developmental perspective
ZEYNEP ŞEN HASTAOĞLU
Doktora
Türkçe
2024
PsikolojiEge ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKAN YILMAZ IRMAK
DOÇ. DR. FATMA CANSU PALA DEDEOĞLU
- Karşılıklı taklit eğitiminin otizm spektrum bozukluğu olan çocukların taklit becerileri üzerinde etkililiğinin belirlenmesi
Determining the effectiveness of reciprocal imitation training on imitation skills of children with autism spectrum disorders
GÖKHAN TÖRET
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE RÜYA ÖZMEN
- Etkileşime dayalı erken eğitim programının (edep) gelişimsel yetersizliğe sahip çocuklar ve anneler üzerindeki etkililiği
The effectiveness of responsive teaching early intervention program on children with developmental disabilities and their mothers
ÖZCAN KARAASLAN
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL DİKEN