Din eğitiminde alışkanlık kavramı
The concept of habit in religious education
- Tez No: 664174
- Danışmanlar: PROF. DR. HAMİT ER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
İnsanın, hayatı boyunca bilinçli ya da bilinçsiz olarak kazandığı, tecrübe ve birikim haline getirdiği kazanımları vardır. Pek çok tanımı olmakla beraber bu kazanımlar alışkanlık, itiyat, huy, meleke denilen bir sürecin sonucu olarak görülebilir. Toplum tarafından kabul gören ve övülen davranışlar genellikle iyi olarak nitelendirilirken, aynı şekilde kabul görmeyen ya da tasvip edilmeyen davranışlar kötü olarak tanımlanmaktadır. Bu iyi ya da kötü olarak kabul edilen davranışları oluşturan temel kavram alışkanlık ile ifade edilmektedir. Buna bağlı olarak öncelenen veya ötelenen davranışlara ait tutumların belirlenmesi için iyi ve kötü alışkanlık nitelemesi yapılan bu kavram, günümüzde eğitimin önemli konularından biri haline gelmiştir. Duygu, düşünce ve tutumlar merkezîleştiği zaman alışkanlıklar da tepkisel davranışlar şeklinde ortaya çıkmaktadır. Tepkisel davranışlar şartlanma yoluyla öğrenilmişlerdir. Bilinçli olmaktan çok, hazır cevaplar gibi olduklarından, hayatı kolaylaştırarak pratik ve akıcı hale getirmektedir. Ancak insanın, diğer canlılardan farklı olarak düşünme-idrak kabiliyetine sahip olması bilinçli alışkanlıkların da meydana gelmesini sağlamıştır. Bilinçli veya bilinçsiz her alışkanlık öğrenme ürünüdür. Yapılan çalışmanın öncelikli amacı, tezin ana başlığı olan Din Eğitiminde Alışkanlık Kavramı ile ilgili olumlu ya da olumsuz yaklaşımların, din eğitimi bağlamında tartışılıp, durum tespitinin yapılması olmuştur. Alışkanlık kavramının kavramsal çerçevesi kısaca ele alındıktan sonra, koşullanma yöntemlerinin din eğitiminde uygulanma şekilleri ile konu genişletilmiştir. Koşullanmanın bir sonucu olarak din eğitimi açısından iyi alışkanlıkları kazanma ve kötü alışkanlıklardan da kurtulma yöntemleri, çalışmanın ikinci önemli amacını oluşturmaktadır. Tezin ana ekseni ve nihai amacı ise, ahlaki davranışları ve erdemleri doğuran olumlu tutumların, dinî ibadetler açısından ele alındığında, zamanla olumsuz şekle dönüşüp dönüşmediğini irdelemektir. Ahlaki davranış ve erdemleri sürdürülen alışkanlık haline getirmek her ne kadar olumlu olsa da dinî yaşantı ve ibadet hayatı bağlamında düşünüldüğünde, zamanla, bilinç/şuur kaybolmakta, düşünülmeden yapılan davranışlar haline gelebilmektedir. Farkındalık ve bilinç devre dışı kaldığında dinî davranış ve ibadetlerin içeriği kaybolmaktadır. Bu durumun sonucu olarak ibadetler bilinçsizce yapılan ritüellere dönüşmektedir. Bu sebeple yapılan çalışmada, alışkanlığın dinî tutum ve davranışlarda olumsuz sonuçlar doğurabildiği ve istenen şuurlu ibadet hayatını ne şekilde etkilediği ele alınmıştır. Çoğunlukla olumlu şekilde nitelenen ve kabul edilen alışkanlık kavramının, din eğitimi bakımından olumsuz ve istenmeyen bir durum haline nasıl gelebildiğinin süreci tespit edilip, dinî kaynaklar merkeze alınarak muhtemel çözüm önerileri sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
There are attainments that a person gains consciously or unconsciously throughout his life, which he turns into experience and knowledge. Although there are many definitions, these attainments can be seen as the result of a process consisting of habit, wont, temperament, and faculty. In addition to making life easier, practical, and more dynamic, the concept of habit lies at the center of human behavior. While behaviors accepted and praised by the society are generally defined as good, behaviors that are not accepted or approved in the same way are defined as bad. The basic concept that constitutes an act that is accepted as good or bad behavior is expressed by habit. Accordingly, this concept,a which is qualified as good or bad habit to determine attitudes towards behaviors that are prioritized or postponed, today has become one of the important subjects of education. The primary purpose of this study is to discuss the positive or negative approaches related to the“Concept of Habit in Religious Education”, which is also the main topic of this thesis, in the context of religious education and to evaluate the situation. After briefly discussing the philosophical and scientific evolution of the concept of habit, the subject will be expanded with the methods of application of operant conditioning in religious education. In this context, practice of gaining good habits and getting rid of bad habits in terms of religious education as a result of operant conditioning methods constitute the second important aim of the study. The main point and the ultimate aim of the thesis is to examine whether the positive demeanors that give rise to moral behaviors and virtues turn into negative demeanors over time when considered in the context of religious worship. Even though it is good to make moral acts and virtues a sustainable habit, when a habitual behavior is considered in the context of religious life and worship, over time, mindfulness/consciousness behind the means of an act disappears and those behaviors can turn into actions performed without a thought. In this study, it will be discussed that habitual acts can have negative consequences on religious attitudes and behaviors and how the desired mindful life of worship is affected. The process of how the concept of habit, which is mostly positively characterized and accepted, can become a negative and undesirable situation in the context of religious education, will be determined and possible solution proposals will be examined by focusing on religious resources.
Benzer Tezler
- Mehmet Ali Ayni düşüncesinde irade eğitimi ve din eğitimi açısından değerlendirilmesi
The education of will in the perspective of Mehmet Ali Ayni and evaluation in terms of religious education
ZEYNEP ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIZ KIZILABDULLAH
- Ailelerin ortaokul çağındaki çocukların din eğitiminde karşılaştığı problemler (Antalya ili örneği)
Problems faced by families in the religious education of their children in secondary school (Antalya ili örneği)
FATMA ALTINDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAkdeniz ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ŞAHİN
- Din ve değerlerin narsist kişilik yapısı üzerindeki etkisi
The effect of religion and value education on narcissistic personality structure
TUĞBA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiDisiplinlerarası Değerler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH AYBEY
- Yansıtıcı düşünmenin din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamalarına katkıları
The contributions of reflective thinking to pre-service religious culture and ethics teachers' teaching practice
İRFAN ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesiİlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİDDİN OKUMUŞLAR
- Diksiyon öğretimini lise 2. (10. sınıf) sınıflarda uygulama teknikleri üzerine bir araştırma
The application techniques of diction learning for the second grade students of high schools
ELİF CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DilbilimGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET CEMİLOĞLU