Romantik ilişki yaşayan yetişkinlerde bedensel yakınmaların, çocukluk travmaları ve algılanan partner duyarlılığı ile ilişkisinin incelenmesi
The examination of the associations among somatic complaints, childhood traumas and perceived partner responsiveness among adults having a romantic relationship
- Tez No: 665929
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK BAHTİYAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Çocukluk Travması, Somatizasyon, Sağlık Kaygısı, Algılanan Partner Duyarlılığı, Childhood Trauma, Somatization, Health Anxiety, Perceived Partner Responsiveness
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Maltepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Çocukluk döneminde maruz kalınan örseleyici yaşantıların olumsuz etkileri yetişkinlikte de devam edebilmektedir. Bu etkilerden biri bedensel yakınmalar olarak bilinen somatik belirtilerdir (Sansone, Wiederman ve Sansone, 2001). Bununla birlikte, erken dönem istismar ve ihmal yaşantılarının yetişkinlikteki bedensel yakınmalarla ilişkisine dair açıklayıcı bilgi ihtiyacı devam etmektedir. Bu bağlamda, mevcut çalışmada romantik ilişki yaşan bireylerde çocukluk çağı örselenme yaşantıları, algılanan partner duyarlılığı ve bedensel yakınmalar arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya farklı şehirlerden 19-60 yaş aralığında (Ort. = 31.62, SS = 9.21) 330'u kadın ve 245 erkek olmak üzere 545 gönüllü yetişkin katılmıştır. Araştırmanın verileri, Demografi Bilgi Formu, Belirti Tarama Listesi- Somatizasyon Alt Ölçeği (SCL-90-R), Bedensel Duyumları Abartma Ölçeği (BDAÖ), Çocukluk Örselenme Yaşantıları Ölçeği (ÇÖYÖ), Algılanan Partner Duyarlılığı Ölçeği ve Sağlık Anksiyetesi Ölçeği (SAÖ) kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, somatizasyon ile sağlık kaygısı ve bedensel duyumları abartma düzeyi arasında pozitif yönde ilişkilidir. Ayrıca, algılanan partner duyarlılığı bu yaşantılarla negatif yönde; çocukluk çağı travmaları ile pozitif yönde ilişkiye sahiptir. Bedendel yakınmaların yordayıcılarında özelikle duygusal ve cinsel istismar öne çıkmaktadır. Çalışmanın önemli bir diğer sonucu ise algılanan partner duyarlılığının çocukluk travması ve somatizasyon arasındaki ilişkide kısmi, çocukluk travması ve sağlık kaygısı arasındaki ilişkide tam aracı rol oynadığı görülmüştür. Bu sonuçlar, çocukluk travmaları ile yetişkinlikteki somatik belirtiler arasındaki ilişkiyi, travma türü özelinde ortaya koymakta; algılanan partner duyarlılığının açıklayıcı etkisini ortaya çıkarmaktadır. Mevcut bulgular ilgili literatür ile birlikte değerlendirilmiş; araştırmanın sınırlılıkları, güçlü yanları ele alınmış ve gelecek çalışmalara katkı sağlayacak önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The negative influences of childhood traumatic life events tend to persist during adulthood. The somatization which includes body related complaints is one these adverse consequences (Sansone, Wiederman ve Sansone, 2001). However, there is a need of knowledge regarding to the explanatory mechanisms in this associations. Hence, the current study aimed to association between childhood traumas, perceived partner responsiveness and somatic complaints among adults having a romantic relationship. For this purpose, 545 volunteered adults having an enduring romantic relationship (330 females and 245 males) whose age were between 19 and 60 (Ort. = 31.62, SS = 9.21) participated in the study from different cities in Turkey. Demographic information Form, Symptom Checklist-90-R (SCL-90-R), Somatosensory Amplification Scales (SSAS), Childhood Trauma Questionnaire (CTQ), Perceived Partner Responsiveness Scale (PPRS) and Health Anxiety Inventory (HAI) were administered for data collection. The results revealed a positive relationship between somatization, health anxiety and somatosensory body amplification. In addition, perceived partner responsiveness had a negative; but childhood traumas had a positive association with these body related symptoms. Among adverse childhood experiences, emotional and sexual abuse were particularly found to be significant predictors of somatic complaints. Finally, perceived partner responsiveness had a partial mediator role in the link between childhood trauma and somatization and also full mediator role in the link between childhood trauma and health anxiety. These results highlight the role of types of trauma on particular bodily complaints among adults, as well as the mediating role of partner responsiveness in this associations. The findings were discussed in the light of relevant literature, the limitations and strengths of the research and also future directions were also provided.
Benzer Tezler
- Early parental loss: Young adults' attachment patterns, mourning, and dysfunctional romantic relationship beliefs
Erken ebeveyn kaybı: Genç yetişkinlerde bağlanma türleri, yas ve işlevsel olmayan romantik ilişki inançları
ALİ VAROL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ KAYMAK
- Romantik ilişki kaybı yaşayan genç yetişkinlerde travma sonrası büyümenin yordayıcıları olarak yas, affetme ve öz-şefkatin incelenmesi
Examining grief, forgiveness, and self-compassion as predictors of posttraumatic growth in young adults experiencing romantic relationship dissolution
AYDIN DENİZ YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERAH ÇEKİCİ
- Romantik ilişkilerde ilişki doyumu, çocukluk çağı travması ve benlik saygısı arasındaki ilişkiler
Relationships between relationship satisfaction, childhood trauma, and self-esteem in romantic relationships
MEHMET SELMAN ŞERBETÇİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK ASLAN
- The association between differentiation of self and perceived romantic relationship quality in emerging adults
Beliren yetişkinlerde benlik ayrımlaşması ile algılanan romantik ilişki kalitesi arasındaki ilişki
KEVSER SARES YENİGELEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
PsikolojiTED ÜniversitesiPsikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SIDIKA BURCU ÜÇOK
- Genç yetişkinlerde romantik ilişki istismarı: Erken dönem uyumsuz şemalar ve toplumsal cinsiyet rolleri algısı
Relationship abuse in young adults: Early maladaptive schemas and perception of gender role
ASLI ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİHA TUZGÖL DOST