Geri Dön

Okul öncesi kaynaştırma ortamlarındaki otizm spektrum bozukluğu olan çocukların katılımları ve farklı değişkenlerle ilişkisi

Engagement of children with autism spectrum disorders in preschool inclusion environments and its relationship with different variables

PDF İndir

  1. Tez No: 671320
  2. Yazar: FADİME YANAÇ TAYLAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE BAKKALOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 121

Özet

Bu araştırmada okul öncesi kaynaştırma ortamlarında eğitim alan otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocukların yetişkine, akrana ve materyale katılım ile katılım karmaşıklığı performanslarının etkinlik türleri ve otizm şiddetine göre farklılaşma durumuyla katılım performanslarının farklı değişkenlerle ilişkileri ve bu değişkenlerin katılım performanslarını yordama durumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubu, eğitimlerine okul öncesi kaynaştırma ortamlarında devam eden ve yaşları 39-72 ay arasında olan OSB tanılı 52 (40 erkek, 12 kız) çocuktan oluşmaktadır. Çocuklara, öğretmenlere ve sınıflara ilişkin bilgilerin alınması için demografik bilgi formu, otizm tanılarını doğrulamak ve otizm şiddetini belirlemek için Çocukluk Otizmi Derecelendirme Ölçeği (ÇODÖ), etkinliklerde katılım performanslarını belirlemek için Öğretmenlerin Rutin Katılımları Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Sosyal iletişim yeterlikleri için Sosyal İletişim Kontrol Listesi-Revize-Okul Öncesi Türkçe Versiyon (SİLKOL-R-OTV), tekrarlayıcı davranışları için Tekrarlayıcı Davranışlar Ölçeği-Revize-Türkçe Versiyon (TEDÖ-R-TV), okula uyum düzeyleri için Okula Uyum Öğretmen Derecelendirme Ölçeği-Kısa Formu (OUÖDÖ-KF) ve öğrenci-öğretmen ilişkileri için Öğrenci-Öğretmen İlişki Ölçeği-Kısa Formu (ÖÖİÖ-KF) kullanılmıştır. İlgili ölçeklerin tamamı öğretmenler tarafından doldurulmuştur. Veriler SPSS 24 paket programında analiz edilmiştir. OSB olan çocukların etkinliklerde katılım tür ile karmaşıklık performanslarının farklılaşma durumu İlişkili Örneklemler t Testi; otizm şiddeti hafif ve ağır olan çocukların katılım tür ve karmaşıklık performansları, sosyal iletişim yeterlikleri, tekrarlayıcı davranışları, okula uyum düzeyleri ve öğrenci-öğretmen ilişkileri Bağımsız Örneklemler t Testi ile karşılaştırılmıştır. OSB olan çocukların yapılandırılmış ve yapılandırılmamış etkinliklerde katılım tür ve karmaşıklık performansları ile sosyal iletişim yeterlikleri, tekrarlayıcı davranışları, okula uyum düzeyleri, öğrenci-öğretmen ilişkileri ve otizm şiddetine ilişkin puanları arasındaki ilişkiler Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı ile belirlenmiştir. Katılım tür ve karmaşıklık performanslarıyla ilişkili olan değişkenlerin yordayıcılıklarının belirlenmesi için hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır. Bulgular, OSB olan çocukların etkinlik türlerine göre yalnızca akrana katılım performanslarının farklılaştığını göstermiştir. Çocukların katılım tür ve karmaşıklık performanslarının otizm şiddetine göre farklılaştığı ve SİLKOL-R-OTV, TEDÖ-R-TV, OUÖDÖ-KF ve ÖÖİÖ-KF puanlarında farklılıklar olduğu bulunmuştur. Çocukların tüm etkinliklerde katılım türleri ile karmaşıklık performanslarının SİLKOL-R-OTV ile pozitif yönlü ve yüksek düzeyde ilişkili olduğu görülmüştür. TEDÖ-R-TV'nin stereotipik davranışlar alt alanının yapılandırılmış etkinliklerde yetişkine katılım ve katılım karmaşıklığı performanslarıyla ve sınırlı ilgi alt alanın yapılandırılmış etkinliklerde yetişkine ve materyale katılım ile katılım karmaşıklığı, yapılandırılmamış etkinliklerde ise materyale katılım ile negatif ilişkili olduğu bulunmuştur. OUÖDÖ-KF toplam ve alt alanı puanları ve ÖÖİÖ-KF'nin yakınlık alt alanının tüm etkinliklerde katılım tür ve karmaşıklık performansları ile pozitif yönlü ilişkili olduğu bulunmuştur. ÖÖİÖ-KF'nin çatışma alt alanının yapılandırılmış etkinliklerde yetişkine ve akrana katılım ile katılım karmaşıklığı, yapılandırılmamış etkinliklerde ise akrana katılım ve katılım karmaşıklığıyla, ÇODÖ puanının ise tüm etkinliklerde katılım tür ve karmaşıklık performanslarıyla negatif yönlü ilişkili olduğu bulunmuştur. Hiyerarşik regresyon analizleri, yapılandırılmış etkinliklerde yetişkine ve akrana katılım ile katılım karmaşıklığının sosyal iletişim yeterliği ve okula uyum düzeyleri, materyale katılımın da otizm şiddeti ve sosyal iletişim yeterliği tarafından yordandığını; yapılandırılmamış etkinliklerde ise yetişkine, akrana ve materyale katılım ile katılım karmaşıklığının otizm şiddeti ve sosyal iletişim yeterliği tarafından yordandığını ortaya koymuştur.

Özet (Çeviri)

In this study, it was aimed to determine the differentiation status of engagement performances of children with autism spectrum disorder (ASD) who are educated in pre-school inclusive settings according to the activity type and autism severity. Then, it was aimed to determine the relationships between engagement performances and different variables, and to examine the predictive status of these variables on engagement performances. The study group consisted of 52 children (40 boys, 12 girls) diagnosed with ASD, aged 39-72 months, who continue their education in inclusive pre-school environments. Demographic information form was used to obtain information about children, teachers and classes; Childhood Autism Rating Scale (CARS) was used to confirm autism diagnoses and determine the severity of autism; and The Scale for Teachers' Assessment of Routines Engagement was used to determine engagement performance in activities. To determine social communication competencies, Social Communication Checklist-Revised-Preschool Turkish Version (SCC-R-PTV); to determine repetitive behaviors, Repetitive Behaviors Scale-Revised-Turkish Version (RBS-R-TV); to determine school adjustment levels, Short Form of Teacher Rating Scale of School Adjustment (SF-TRSSA); and to determine student-teacher relationships, Student-Teacher. Relationship Scale-Short Form (STRS-SF) was used. All the relevant scales were completed by the teachers. The data were analyzed in SPSS 24 package program. By Paired Samples t Test, the differentiation status of engagement type and complexity performances of children with ASD according to activities; by Independent Samples t Test, the differentiation status of children's engagement type and complexity performances, social communication competencies, repetitive behaviors, school adjustment levels and student-teacher relations according to the severity of autism were examined. The relationships between the engagement type and complexity performances of children with ASD and their social communication competencies, repetitive behaviors, school adjustment levels, student-teacher relationships and autism severity scores were determined with the Pearson Correlation Coefficient. Finally, hierarchical regression analysis was conducted to determine the prediction status of variables related to engagement type and complexity performances in structured and unstructured activities. According to results, only peer engagement performances of children with ASD differed in structured and unstructured activities. It was found that the engagement type and complexity performances of children in all activities differed according to the severity of autism, and there were differences in the scores of SCC-R-PTV, RBS-R-TV, SF-TRSSA, STRS-SF. It was observed that the engagement types and complexity performances of children in all activities were positively and highly correlated with SCC-R-PTV. It was found that the Stereotypical Behaviors sub-dimension of RBS-R-TV was negatively correlated with adult engagement and engagement complexity performances in structured activities; and Restricted Interest sub-dimension was negatively correlated with the engagement complexity and adult and material engagement in structured activities, and with material engagement in unstructured activities. It was found that the SF-TRSSA total and sub-dimension scores and the Closeness sub-dimension of the STRS-SF were positively correlated with engagement type and complexity performances in all activities. Conflict sub-dimension of STRS-SF is negatively corelated with the complexity of engagement and engagement with adults and peers in structured activities, and peer engagement and engagement complexity in unstructured activities. CARS score was negatively correlated with all engagement types and complexity performances in activities. In the hierarchical regression analysis, it was found that in structured activites, engagement to adults and peers, and engagement complexity were predicted by social communication competence and school adjustmenet levels; and material engagement was predicted by autism severity and social communication competence. In unstructured activities, it was found that all the engagement types and engagement complexity was predicted by the severity of autism and social communication competence.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    632854

    Otizm spektrum bozukluğuna sahip bir çocuğun okul öncesi kaynaştırma sınıfındaki akran ilişkilerinin incelenmesi

    Investigation of the children's relationship in the inclusive preschool classroom of a child with autism spectrum disorder

    HAZEL SILA MENTEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAŞARE AKTAŞ ARNAS

  2. Tez No

    461564

    Okul öncesi kaynaştırma ortamlarında denemeye dayalı işlevsel analiz kullanımının değerlendirilmesi

    Evaluating of trial based functional analysis in preschool inclusive settings

    GAMZE APAYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÇIĞIL AYKUT

  3. Tez No

    581521

    Okulöncesi dönemde özel gereksinimli çocukların bireysel farklılıklarına ve sosyal kabulüne yönelik akran görüşleri

    Peer opinions regarding individual differences and social acceptance of the children with special needs in the preschool period

    GÜLCE AKIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Erken Çocuklukta Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SUNAGÜL SANİ BOZKURT

  4. Tez No

    860212

    Kaynaştırma ortamlarında okul öncesi eğitim öğretmenlerince sunulan akran zorbalığı eğitim paketinin etkileri

    The effects of the peer bullying training package presented by preschool teachers in inclusive settings

    GİZEM ERGİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASEMİN ERGENEKON

  5. Tez No

    856976

    Kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerine devam eden okul öncesi dönem özel gereksinimli öğrenciler için bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) geliştirme sürecinin incelenmesi

    Investigation development process of individualized educational plan (IEP) for pre-school children with special needs who continue their education through inclusion/integration

    SERVER YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KURT

Geri Dön