Geri Dön

İbrahim Enîs ve Çağdaş Arap dilbilimi çalışmalarındaki yeri ve önemi

İbrahim Anis and his importance and place in the contemporary Arabic linguistics studies

  1. Tez No: 681916
  2. Yazar: MUHAMMET ABAZOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FARUK ÇİFTÇİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Arap Dilbilimi, Enîs, İbrahim, Semantik, Fonetik, Lehçeler, İʻrâb, Arabic Linguistics, Anis, İbrahim, Semantic, Phonetic, Dialects, Declension
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 241

Özet

Yeni bir bilim olarak Avrupa'da doğup gelişen dilbilim, dili eski metotlar yerine yapısalcılığın temelini oluşturduğu betimsel yöntem çerçevesinde araştırmaya başlamıştır. Bu yeni perspektif, dilin salt kuralcı ve geleneksel dil bilgisi kurallarından ibaret olmadığına ve insanla daha yakından ilgilendiğine işaret etmektedir. Nitekim dil, insanların duygu ve düşüncelerinin yanı sıra yaşadıkları toplumla da alakalı olan canlı bir mekanizma niteliğinde olmuştur. Bu bağlamda dil artık kendi içinde ve sadece kendisi için ele alınmıştır. Bu yöntemle birlikte dilbilim artık yeni bir bilim dalı haline gelmiş ve çeşitli dillerde yayılıp uygulamaya koyulmuştur. Arap dünyasında ise dil çalışmalarında uzun bir süre durgunluk yaşanmış, el-Halîl, Sîbeveyhi ve İbn Cinnî gibi eski dilcilerin Arapçayla ilgili yazılacak her şeyi yazdıkları kanaati hâkim olmuştur. Modern döneme gelindiğinde ise durum değişmiş ve artık Arapçanın da yeni yöntemlerle ele alınması elzem görülmüştür. Bu yeni bilimin Arapçayla ilişkisi tam olarak XX. yüzyılın ortalarına doğru Avrupa eğitiminden dönen Arap dilcileri tarafından gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu modern dilbilimcileri arasında en öne çıkan ve kendinden çokça söz ettiren isimlerin başında İbrahim Enîs gelmektedir. Enîs, çağdaş dönem Arap dilbilimi alanındaki bakış açısı ve katkılarıyla Arap dilbilimi öncüsü unvanına layık görülmüştür. Zira başta yazmış olduğu eserler olmak üzere ilmi, kültürel ve sosyal alandaki örnek dilci profili ile de çoğu dilci için bilgi kaynağı olmuştur. Özellikle Arapçayla ilgili yapmış olduğu anlambilim, sesbilim ve lehçeler gibi alanlarda da yeniliklere imza atmıştır. Onun Arap dilbilimindeki anlayışı ve takip etmiş olduğu eski ile yeniyi birleştirme metodu, görüşleri ve tercihleri; ardından gelenlerin yolunu aydınlatmış, çağdaş dönem Arap dilbiliminde yeni kavramların gelişmesine katkı sağlamıştır. Kendisi Avrupa'da eğitim görüp çağdaş fikirlerden etkilenmiş olsa da sıkıca bağlı olduğu eski Arap mirasından kopmamış, bilakis bağlı kalıp eski kaynaklardan övgüyle bahsederek büyük ölçüde istifade etmiştir.

Özet (Çeviri)

Being emerged and developed as a new science in Europe, linguistics researches started within the framework of the descriptive and structural methods instead of old ones. This new perspective indicates that language is not only mandatory and traditional grammatical rules, but also attaches particular concernto humans. Moreover, Language plays an important role in social life and closely associated with people's emotions, thoughts. With this sense, linguistics, has spread and implemented in many languages; but otherwise there was a long period of stagnation in language studies in the Arab world and, what is written by scholars like Al-Halil, Sibawayh and İbn Jinni was enough to the mainstream in literary circles. However, it has been essential for Arabic to introduce new methods in the last period too. With this in mind, this new science has been brought to light by an Arab linguist returned from European education in the middle of the twentieth century.İbrahim Anis is one of the most prominent and talked-about names among the modern linguists. With his perspectives and contributions in the field of contemporary Arabic linguistics, Anis was awarded the title of The Pioneer of Arabic linguistics. His scientific, cultural and social works become a source for most linguists and an example to followed, especially as he has come up with new notions, such as semantics, phonetics and dialects in Arabic. His understanding of Arabic linguistics and the way the old and new should combined, his views and preferences have laid the groundwork to his followers and opened the door to new concepts in contemporary Arabic linguistics. Though educated in Europe and influenced by modern ideas, he is still adhered greatly to the ancient Arab heritage, but benefited a lot by talking eulogistically about ancient sources.

Benzer Tezler

  1. İbrâhim Enîs Ahmed'in 'Min Esrâri'l-Luga' kitabı çerçevesinde dilin gelişim yöntemleri ve i'râb teorisi

    Word derivation methods and theory of irab within the framework of Ibrāhīm Anīs's book 'Min Esrār al-Luga'

    MÜNEVVER BAYRAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Dilbilimİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İZZET MARANGOZOĞLU

  2. İbrahim Enis hayatı, eserleri ve görüşleri

    Ibrahim Enis lives, i̇deas and works, masterr's thesis

    MAHMUT BİLİCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SALİH ZAFER KIZIKLI

  3. Satın alma kararlarında bilişsel kusurların rolü ve giderilme sorunları

    Role of the cognitive biases and the debiases in procurement decisions

    KÜBRA TOKATCI ŞEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Ulaşımİstanbul Üniversitesi

    Tedarik Zinciri Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM ENİS SINIKSARAN

  4. Arap dilinde semantik gelişim

    Semantic development in the Arabic language

    HADİEH NASİF

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KADİR KINAR

  5. Beş hececiler'in milli ve mahalli unsurlara yönelişleri

    Shift of five spellers towards national and local subjects

    DUYGU KUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Türk Dili ve EdebiyatıFırat Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM KAVAZ