Geri Dön

Şifâî Mehmed Dede'nin Mesnevî Şerhi (İnceleme-metin)

Shifa'i al-Mawlawi's Commentary of Masnawi (Examination-text)

PDF İndir

  1. Tez No: 695117
  2. Yazar: HALİM YAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AKKUŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Mesnevî, Mesnevî Şerhleri, Şifâî Mehmed Dede, Mısır Mevlevîhânesi, Türk İslam Edebiyatı, Masnawi, Commentaries of Masnawi, Shifa'i al-Mawlawi, Egyptian Mawlawihane, Turkish Islamic Literature
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk İslam Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 1481

Özet

Şifâî Mehmed Dede 17. yy.'da yaşamış, ailesi dolayısıyla ilmiye sınıfı içerisinde büyümüş, devlet kademelerinde ilerlemiş, en son Anadolu Kazaskerliği görevini icra etmiştir. Hacca gitme niyetiyle yola çıkmış, yol üzerinde Konya'ya uğramış, burada Mevlevîliğe intisap etmiş ve devlet görevinden ayrılmıştır. Üç sene sonra Kahire Mevlevîhânesi'ne şeyh olarak atanmıştır. Mısır'a geçmesi akabinde malını satmış, eşini boşamıştır. Böylece devlet kademelerinde üst mertebelere geldikten sonra uzlete çekilerek dünyayla bağını kesmiştir. Arapça, Farsça ve Türkçe şiirler yazdığını bildiğimiz Şifâî'nin diğer eserleri nesir şerhlerdir. Kendisinden 1073/1663'te bir Mesnevî şerhi nakletmesi isteğinde bulunulmuş, Şifâî; Ankaravî ve Surûrî'nin Mesnevî şerhlerini çalıştıktan sonra muhtasar müfit bir Mesnevî şerhi kaleme almıştır. Biz bu çalışmamızda Süleymâniye Kütüphânesi, Dârü'l-Mesnevî no. 209'da bulunan tek yazmanın çevriyazı harfleriyle tenkitli bir metnini sunduk. Çalışmanın inceleme kısmında Şifâî'den önce yazılmış şerhler hakkında bilgiler verdik. Şerhlerin genel özellikleriyle birlikte birbirleriyle ilişkilerini ele aldık. Ayrıca Şifâî'nin hayatı ve eserleri ile birlikte söz konusu şerhin şekli ve içeriği hakkında bilgi ve yorumlarla şerhten örnekler verdik. Şifâî'nin şerhinin kendi şerhleri ve diğer Mesnevî şerhleri arasında nerede durduğunu göstermek amacıyla karşılaştırmalar yaptık. Şifâî'nin kısalık, az alıntı ve yalın Türkçeyle öne çıktığı tespitimize dair örnekler getirdik.

Özet (Çeviri)

Shifa'i al-Mawlawi lived in the 17th century, grew up in the ulema class due to his family, advanced in the state ranks, and lastly served as the Anatolian Kazasker. He set out with the intention of going on a Hajj, stops by Konya on the way, became a Mawlawi and left his estate duty. Three years later, he was appointed as sheikh to the Cairo Mawlawihane in Egypt. After he moved to Egypt, he sold his property and divorced his wife. Thus, after coming to the upper echelons of the state, he went into seclusion and severed his ties with the world. The other works of Shifai, who we know wrote poems in Arabic, Persian and Turkish, are prose commentaries. He was asked to transmit a Masnawi commentary in 1073 a.h./1663. Shifa'i; after studying commantaries of Masnawi's Ankaravî and Surûrî, wrote a concise Masnawi commentary. In this study, we presented a critical text of the only manuscript in the Suleymaniye Library, Dâru'l-Mesnevî number 209, with transcription letters. In the analysis part of the study, we gave information about the commentaries written before the Shifai's. We discussed the general characteristics of the commentaries and their relations with each other. We also introduced Shifa'i's life and works, gave information about the form and content of the commentary, presented our thoughts, gave examples from the commentary. We made comparisons between Şifai's commentary on Masnawi and his own commentary on other books. Subsequently, we compared with other Masnawi commantaries. We tried to show its place among other commantaries by comparing it with other Masnawi commentaries and his other works. We have brought examples of our determination that Shifa'i stands out with its brevity, few quotations and plain Turkish.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    4895

    XVII.-XVIII. yüzyıl metinlerinde kelime grupları

    Başlık çevirisi yok

    OSMAN KEMAL KAYRA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1988

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERTOL TULUM

  2. Tez No

    5122

    Otomotiv sanayiinin uluslararasılaşma süreci ve Türkiye otomotiv sanayiinin konumu

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET ŞİŞMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1988

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Uluslararası İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NAZIM ENGİN

  3. Tez No

    83785

    Privatization of state owned mining companies and its effect on the Turkish economy

    Devlet madencilik işletmelerinin özelleştirilmesi ve Türk ekonomisine etkisi

    MEHMET TEKELİOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    Maden Mühendisliği ve MadencilikDokuz Eylül Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL KÖSE

    DOÇ. DR. ERCÜMENT YALÇIN

    DOÇ. DR. AHMET HAKAN ONUR

  4. Tez No

    767878

    Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru ve kararların Medenî Usûl Hukukuna etkileri

    Individual application to the Constitutional Court and the effects of decisions on Civil Procedure Law

    MEHMET EMİN ALPASLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAŞAR HAKAN PEKCANITEZ

  5. Tez No

    92292

    Tarih-i Burhaneddin-i Belhi (Lady Sheil'in anıları)

    History of Burhaneddin-i Belhi (Memories of Lady Sheil)

    NİHAL ÇANKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Fars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET KANAR

Geri Dön