Toplumsal cinsiyet bağlamında Türk dizilerinde femme fatale kadın temsilleri: Yasak Elma ve Zalim İstanbul dizilerindeki femme fatale kadın karakterlerin incelenmesi
Femme fatale female representation in Turkish tv series in the context of gender: Examination of femme fatale female characters in the Yasak Elma and Zalim İstanbul TV series
- Tez No: 696003
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF KÜÇÜK DURUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Radyo-Televizyon, Sahne ve Görüntü Sanatları, Journalism, Radio and Television, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Kitle iletişim araçları arasında televizyon yeni medya mecralarının yaygınlığına rağmen bireyler üzerinde etkili olmaya devam etmektedir. Televizyon kültürü biçimlendirmekte ve toplumun değer yargılarını yeniden üreterek ataerkil yapının korunmasına hizmet etmektedir. Dolayısıyla ekranlarda yer verilen kadın-erkek temsilleri ve bu temsiller bağlamında kurgulanan toplumsal cinsiyet kimlik ve kalıp yargıları incelenmeye değer alanlar olarak durmaktadır. Televizyonun en çok izlenen programlarından olan yerli dizilerdeki kadın temsiller geleneksel toplumsal cinsiyet kalıp yargıları çerçevesinde kurgulanmakta ve cinsiyetçi söylemler içermektedir. Eril düzen içerisinde erkeğe göre konumlandırılan kadından iyi bir eş ve iyi bir anne olması istenmekte ve bu sınırların dışına çıkmaması salık verilmektedir. Yerli diziler de iyi kadın-kötü kadın karşıtlığına dayalı temsillerle bu eril anlayışı pekiştirmektedir.“Kötü kadın”lar olarak femme fatale'ler, aynı zamanda“güçlü kadın”ı temsil etmeleri bağlamında ataerkil ya da erkek egemen ideoloji için bir kırılma noktası oluşturmaktadır. Bu çalışmada da örneklem olarak belirlenen Zalim İstanbul ve Yasak Elma dizilerindeki femme fatale kadın temsillerinin, ataerkil ideolojiye karşı direnme potansiyelleri ve yine bu temsillerin geleneksel kodlarla eklemlenme durumlarının ortaya konması amaçlanmıştır. Eleştirel söylem analizi yöntemi kullanılarak yapılan çözümlemeler, dizilerdeki femme fatale kadın temsillerinin ataerkil toplum yapısı için bir kırılma noktası oluşturmalarına rağmen bu karakterlerin geleneksel kodların dışına çıktıkları gerekçesiyle cezalandırıldıkları, erkek karşısında kalıcı bir başarı elde edemedikleri ve böylelikle ataerkil değerlerin sarsılmasının önüne geçildiği sonucuna varılmıştır. Dizilerdeki bu karakterler üzerinden kurgulanan söylemsel strateji, çoğunlukla kadınlardan oluşan izleyiciye, uyması gereken geleneksel rolleri ve kendisi için belirlenen sınırların dışına çıkmamasını hatırlatmaktadır.
Özet (Çeviri)
Despite the prevalence of new media channels among mass media, television continues to be influential on individuals. Television shapes culture and serves to preserve the patriarchal structure by reproducing the value judgments of society. Therefore, the representations of men and women on screens and the gender identity and stereotypes constructed in the context of these representations stand as areas worth examining. The representations of women in domestic serials, one of the most watched programs on television, are fictionalized within the framework of traditional gender stereotypes and contain sexist discourses. The woman, who is positioned according to the man in the masculine order, is asked to be a good wife and a good mother, and it is recommended not to go beyond these limits. Domestic TV series also reinforce this masculine understanding with representations based on the opposition between good women and bad women. As“bad women”, femme fatales also constitute a breaking point for patriarchal or male-dominated ideology in terms of representing the“strong woman”. In this study, it is aimed to reveal the potential of femme fatale female representations in the TV series Zalim İstanbul and Forbidden Apple to resist patriarchal ideology and the articulation of these representations with traditional codes. The analyzes made using the critical discourse analysis method, it was concluded that although the femme fatale female representations in the serials constitute a breaking point for the patriarchal social structure, these characters were punished for going beyond the traditional codes, they could not achieve a lasting success against men, and thus the shaking of patriarchal values was prevented. The discursive strategy, which is built on these characters in the series, reminds the audience, mostly women, of the traditional roles that they must comply with and not to go beyond the limits set for them.
Benzer Tezler
- Toplumsal cinsiyet bağlamında Türk televizyon dizilerinde kadına yönelik bir inceleme: Camdaki Kız örneği
A review of women in Turkish television series in the context of gender: case of Girl İn The Glass
CANAN YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-TelevizyonÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiDisiplinlerarası Kadın ve Aile Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİCRAN ÖZLEM ILGIN
- 2020-2022 yılları arasında dijital platformlarda yayınlanan dizilerde güçlü kadın olgusu: Netflıx örneği
On digital platforms between 2020-2022 the phenomenon of strong women in TV series broadcasted Netflix example
KEVSER YÜNKÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-Televizyonİnönü Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERSİN AYCAN
- Toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında televizyon dizilerindeki kadın temsilleri: Bahar ve Kızılcık Şerbeti örneği
Representations of women in television series in the context of gender roles: The examples of Bahar and Kızılcık Şerbeti
ELİF ZEYNEP DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Radyo-TelevizyonAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ERDEMİR GÖZE
- Toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında kadın temsili: Kızılcık Şerbeti ve Kızıl Goncalar dizi örneği
Representation of women in the context of gender roles: The example of the TV series 'Cranberry Sherbet' and 'Red Rosebuds'
DERYA ŞAHİN DEMİRKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İletişim BilimleriHasan Kalyoncu ÜniversitesiGörsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BUKET AKDEMİR DİLEK
- Dijital yayın platformlarındaki kadın imgesi Türk dizilerine dair bir analiz
The representation of women on digital streaming platforms: An analysis of Turkish series on streaming platforms
FERİT ARDA ARICA
Doktora
Türkçe
2025
İletişim BilimleriSakarya Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDA SABUNCUOĞLU İNANÇ