Kronik günlük baş ağrısı ve ilaç aşırı kullanım baş ağrısı hastalarında risk faktörlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of risk factors in patients with chronic daily headache and medication overuse headache
- Tez No: 704595
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN TUĞRUL ATASOY
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Nöroloji, Neurology
- Anahtar Kelimeler: Bağımlılık, Gerilim tipi baş ağrısı, İlaç aşırı kullanım baş ağrısı, Kronik günlük baş ağrısı, Migren, Addiction, Tension-type headache, Medication overuse headache, Chronic daily headache, Migraine
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Nöroloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Amaç: Bu çalışmada; kronik günlük baş ağrısı, ilaç aşırı kullanım baş ağrısı, epizodik migren ve epizodik gerilim tipi baş ağrısı hastalarında alkol/ kafein/ nikotin kullanımı, yeme tutumu gibi baş ağrısında kronikleşmeyi ve ilaç aşırı kullanımını tetikleyebilecek olası risk faktörleri ile yaşam kalitesi, günlük fiziksel aktivite düzeyi ve hastalık algısının değerlendirilmesi ve hastalık alt gruplarında karşılaştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: 1 Ocak 2020 - 1 Aralık 2020 tarihleri arasında Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Nöroloji Polikliniği'ne baş ağrısı yakınması ile başvuran hastalar, baş ağrısı alt tipi belirlenmesi açısından öykü ve klinik muayene ile değerlendirilmiştir. İlk değerlendirmenin ardından, epizodik migren, epizodik gerilim tipi baş ağrısı (GTBA), kronik günlük baş ağrısı (KGBA) ve ilaç aşırı kullanım baş ağrısı (İAKB) tanısı alan toplam 150 hasta çalışmaya dâhil edilmiştir. Hastaların demografik özellikleri, kafein/nikotin/alkol tüketimleri sosyodemografik veri formuna kaydedilmiştir. Çalışma grubunun ağrı şiddeti Görsel Analog Ölçeği (Visual Analogue Scale-VAS) kullanılarak, fiziksel aktivite durumu Uluslararası Fiziksel Akivite Ölçeği formları kullanılarak değerlendirilmiştir. Yaşam kalitesi ve hastalığın yarattığı durumu değerlendirmek için SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Hastalık Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Anksiyete, depresyon ve yeme bozuklukları durumu Beck Anksiyete Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği, Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği ve Yeme Tutumu Ölçeği ile incelenmiştir. Ayrıca eşlik eden psikiyatrik eş tanı varlığı, psikiyatri uzmanı tarafından DSM-IV Eksen I Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme-Klinik Versiyonu (SCID-I) kullanılarak hastalarla yüz yüze görüşme yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya 81 migren (27 epizodik migren, 22 kronik migren, 32 ilaç aşırı kullanımı olan migren), 69 GTBA (24 epizodik GTBA, 21 kronik GTBA, 24 ilaç aşırı kullanımı olan GTBA) tanılı hasta dahil edilmiştir. Bu hastaların 119'u kadın, 31'i erkek cinsiyete sahipti. Migren baş ağrısı tanılı hastaların ortalama yaşı 38,3 ± 11,5 iken GTBA tanılı hastaların ortalama yaşı 46,9 ± 15,0 idi. Migren grubunda ağrı şiddetini ölçen VAS değeri GTBA grubundan anlamlı derecede yüksek ve atak sırasındaki ortalama ağrı süresi de anlamlı daha uzun bulundu. Kronik migren (KGBAm) hastalarında ortalama VAS değeri, kronik gerilim tipi baş ağrısı (KGBAgt) hastalarına göre daha yüksek bulundu. Bununla birlikte KGBAgt tanılı hastaların ortalama ağrı sıklığının, KGBAm tanılı hastalardan daha sık olduğu bulundu. Ortalama beden kitle indeksi GTBA grubunda migren tanılı hasta grubuna göre anlamlı derecede daha yüksek bulundu. Hem Migren ve GTBA grubunu hem de bu grupların alt gruplarını karşılaştırdığımızda; günlük kafein tüketimi, sigara kullanımı, alkol tüketimi ve günlük fiziksel aktivite süresi açısından anlamlı bir fark saptanmadı. Ayrıca gruplar arasında Yeme Tutumu Testi ve Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği puanları arasında da bir farklılık saptanmadı. Hastalar Hastalık Algısı Ölçeği puanlarına göre değerlendirildiğinde; hastalık tipi ortalama puanı ve psikolojik nedenler ortalama puanı, GTBA alt grupları arasında KGBAgt grubunda en yüksek değerde bulundu. Migren hastalarında alt gruplar içinde Hastalık Algısı Ölçeği'nde risk ile ilgili nedenlerin ortalama puanı, ilaç aşırı kullanımı olan migren (İAKBm) hastalarında en yüksek bulundu. Ayrıca Hastalık Algısı Ölçeği'nde psikolojik nedenler ortalama puanı ilaç aşırı kullanımı olan gerilim tipi baş ağrısı (İAKBgt) hastalarında da İAKBm hastalarına göre anlamlı derecede daha yüksek bulundu. Migren ve GTBA hastaları alt grupları incelendiğinde; SF-36 ölçeğinde KGBAm ve İAKBm alt gruplarında sadece vücut ağrısında kötüleşme anlamlı iken, KGBAgt ve İAKBgt alt gruplarında fiziksel rol güçlüğü, enerji, duygusal iyilik hali, vücut ağrısı ve genel sağlık algısında kötüleşme anlamlı bulundu. SF-36 ölçeği fiziksel rol güçlüğü alt grubu ortalama puanı, İAKBgt hastalarında İAKBm hastalarına göre daha düşük bulundu. Sonuçlar: Çalışmamızda, migren grubuna göre GTBA grubunda psikososyal etkenlerin, hastalığın kronikleşmesi ve ilaç aşırı kullanımının ortaya çıkmasında daha etkin olduğu görüşünü destekler bulgular elde edilmiştir. Ayrıca bu çalışmadaki verilere göre; migrenin kendi başına bir İAKB etkeni olduğu, kronik baş ağrısı çeken hastalarda ilaç aşırı kullanımı bir şekilde madde bağımlılığında görülen anksiyolitik etki sonucu anksiyete ve depresyon puanlarında kısmi düşüşe neden olabileceği ve kronik baş ağrısının fiziki, sosyal, maddi ve psikolojik etkilerinde kısmi düzelme etkisi yaratabileceği de düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: The aim of this study is to assess and compare the quality of life, daily physical activity level and perception of illness in patients with chronic daily headache, drug overuse headache, episodic migraine and episodic tension-type headache across disease subgroups with respect to possible risk factors such as alcohol/ caffeine/ nicotine use, eating attitude, which may trigger chronic headache and medication overuse. Materials and methods: Patients who applied to Zonguldak Bülent Ecevit University Health Application and Research Center Neurology Outpatient Clinic between January 1, 2020 and December 1, 2020 with a complaint of headache were evaluated with respect to their history and clinical examination in terms of headache subtype. After the initial evaluation, a total of 150 patients diagnosed with episodic migraine, episodic tension-type headache (TTH), chronic daily headache (CDH) and medication overuse headache (MOH) were included in the study. The demographic characteristics of the patients and their caffeine/nicotine/alcohol consumption were recorded in the sociodemographic data form. The pain intensity of the study group was evaluated using the Visual Analogue Scale (VAS), and the physical activity status was evaluated using the International Physical Activity Questionnaire (Short) forms. The SF-36 Quality of Life Scale and the Illness Perception Questionnaire were used to evaluate the quality of life and the condition created by the disease. Anxiety, depression and eating disorders were evaluated with Beck Anxiety Inventory, Beck Depression Inventory, Eating Disorder Examination Questionnaire and Eating Attitude Test. In addition, a face-to-face interview was conducted with the patients by a psychiatrist using the Structured Clinical Interview-Clinical Version for DSM-IV Axis I Disorders (SCID-I) with comorbid psychiatric comorbidity. Results: The study included 81 patients with migraine (27 episodic migraine, 22 chronic migraine, 32 chronic migraine with medication overuse), 69 patients with TTH (24 episodic TTH, 21 chronic TTH, 24 chronic TTH with medication overuse). Of these patients, 119 were female and 31 were male. The mean age of patients with migraine headache was 38.3 ± 11.5, while the mean age of patients with TTH was 46.9 ± 15.0 years. The VAS value, which measures the severity of pain in the migraine group, was found to be significantly higher than that of the TTH group, and the mean duration of pain during the attack was also significantly longer. The mean VAS value was found to be higher in chronic migraine (CDHm) patients when compared to chronic tension-type headache (CDHtth) patients. On the other hand, it was found that the mean pain frequency of patients with CDHtth was more frequent than in patients with CDHm. The mean body mass index was found to be significantly higher in the TTH group than in the migraine patient group. As for the comparison the migraine and TTH groups and the subgroups of these groups; there was no significant difference in terms of daily caffeine consumption, smoking, alcohol consumption and daily physical activity duration. In addition, no difference was found between the Eating Attitude Test and Eating Disorder Examination Questionnaire scores between the groups. When the patients were evaluated according to their Illness Perception Questionnaire scores; disease type mean score and psychological causes mean score were found to be the highest in the CDHtth group among TTH subgroups. Among the subgroups of migraine patients, the mean score of risk-related causes in the Illness Perception Questionnaire was found to be the highest in chronic migraine with medication overuse (MOHm). In addition, the mean score of psychological causes in the Illness Perception Questionnaire was found to be significantly higher in patients with chronic tension-type headache with medication overuse (MOHtth) compared to patients with MOHm. When the subgroups of migraine and TTH patients were examined on the SF-36 scale, only worsening of body pain was significant in CDHm and MOHm subgroups, whereas worsening in physical role difficulty, energy, emotional well-being, body pain, and general health perception was significant in CDHtth and MOHtth subgroups. The mean score of the SF-36 scale physical role difficulty subgroup was found to be lower in MOHtth patients than MOHm patients. Conclusions: In our study, findings supporting the view that psychosocial factors are more effective in the chronicity of the disease and the emergence of medication overuse in the TTH group compared to the migraine group were obtained. The data further points that migraine is a factor in MOH on its own. Lastly, drug overuse in patients with chronic headache may somehow cause a partial decrease in anxiety and depression scores as a result of the anxiolytic effect seen in substance addiction, and may create a partial improvement in the physical, social, financial and psychological effects of chronic headache.
Benzer Tezler
- İlaç aşırı kullanım baş ağrısında büyük oksipital sinir blokunun etkinliği
Effect of greater occipital nerve block in medication over used headache
DİDEM ER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
NörolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER ÖZBENLİ
- Kronik migren hastalarında botulinum nörotoksin tip A (BoNT/A) uygulamasının VAS, MIDAS ve HIT-6 testleri ile günlük yaşam aktivitelerine olan etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of botulinum neurotoxin type A (BoNT/A) application on daily life activities in patients with chronic migraine with VAS, MIDAS and HIT-6 tests
SİNEM OĞUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
NörolojiCelal Bayar ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ SELÇUKİ
- Astım ve alerjik rinitli çocuklarda montelukastın psikiyatrik yan etkileri ve bu yan etkilerin yaşam kalitesine etkisi
Psychiatric adverse effects of montelukast in children with asthma and/or allerjic rhinitis and impacts of such adverse effects on life-quality
ÖZNUR YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İPEK TÜRKTAŞ
- Kronik günlük baş ağrısında akapunktur tedavisinin sonuçlarının değerlendirilmesi
The evaluation of the result of acupuncture treatment in chronic daily headcine
AYŞE SÖZEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
NörolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN RİFAT KAYUNCUOĞLU
- Kronik günlük başağrısında valproik asit tedavisinin sonuçlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of sodium valproate treatment on choronic daity headache
VEDAT ALİ YÜREKLİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
NörolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. GALİP AKHAN