Türk hava sahasındaki sivil hava trafik yoğunluğunun zaman serileri ve yapay sinir ağları ile analizi
Analysis of air traffic volume in Turkish airspace with time series and artificial neural networks
- Tez No: 711254
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL AÇIK KEMALOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, İstatistik, Civil Aviation, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 66
Özet
Bu çalışmada Türkiye hava sahasında uçuş gerçekleştiren sivil hava trafiklerine ait veriler zaman serileri analizi ile incelenmiştir. Hava yolu ulaşımı ve hava trafiği ile ilgili genel bilgi ve tanımlara değinildikten sonra literatürde zaman serileri analizi ile ilgili bazı tanım ve metotlar tanıtılmıştır. Uygulamada 2010-2019 yılları arasında ülkemiz hava sahasında uçuşunu gerçekleştirmiş sivil uçak sayıları dikkate alınmıştır. İlgili verilerde mevsimsellikten arındırma işlemi yapılmış daha sonra durağanlık tespiti için genişletilmiş Dickey-Fuller birim kök testi uygulanmıştır. Durağanlaştırma işleminden sonra uygun ARIMA modeli belirlenmiş ve modelin uygunluğu ile ilgili 2018-2019 yılları için model öngörüleri ile gerçekleşen uçuç sayıları karşılaştırılmıştır. Daha sonra ilgili modelden yararlanılarak 2020-2022 yıllarına ait öngörülerde bulunulmuştur. Bu öngörüler yapıldıktan sonra son yıllarda zaman serileri analizinde yaygın olarak kullanılan metotlardan biri olan yapay sinir ağları yöntemlerinden 'ileri beslemeli yapay sinir ağları (FFNN)' ve 'çok katmanlı algılayıcı (MLP)' modelleri ilgili verilere uygulanıp söz konusu zaman aralığına ait öngörüler yeniden hesaplanmıştır. Öngörü performansları, kurulan modeller göz önüne alınarak çeşitli performans kriterleri baz alınıp karşılaştırılmıştır. Hesaplanan tüm öngörüler ile 2020 yılının başlarından itibaren tüm dünyada etkisini gösteren Covid 19 salgını sebebiyle düşen uçuş sayıları grafikler üzerinde gösterilmiş ve salgının Türkiye hava sahasındaki hava trafik yoğunluğuna etkisinin ne boyutta olduğuna ilişkin karşılaştırmalar yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, civil air traffic data using Turkish airspace has been analyzed with time series analysis. After presenting general information about air transportation and air traffic, some definitions and methods which exist in the literature have been presented. In the application, civil airplane numbers flew in Turkish airspace between 2010-2019 have been taken into account. Following seasonal adjustment procedure has been implemented to the original data, to check potential stationery, augmented Dickey-Fuller unit root test has been applied. After stationary processes, proper ARIMA model has been determined and this model has been checked by comparing the actual flights for the years 2018-2019. Later, forecasts have been made for 2020-2022 by using the model. After these forecasts, two of the special types of Artificial Neural Networks models, which are commonly used recently, 'feed-forward neural networks (FNNN) and 'multi-layer perceptron (MLP)' were implemented the same data. The forecast performances were compared based on some performance criteria. These forecasts and the actual flight numbers which have been impacted by the global Covid 19 pandemic since the beginning of 2020 have been compared to understand the magnitude of the pandemic effects in Turkish Airspace.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Avrupa Birliği- eurocontrol sivil havacılık düzenlemeleri ve Türkiye'ye olası etkileri
The European Union- eurocontrol civil aviation regulations and feasible effects to Turkey
SALİH UYGAR KILINÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Uluslararası İlişkilerHarp Akademileri KomutanlığıUluslararası İlişkiler Bölümü
DOÇ. DR. FUAT AKSU
- Avrupa Topluluğu'nda ulaştırma sektöründe yaşanan sıkıntılar ve üçüncü dünya ülkelerinin uyum sorunları, Türkiye örneği
Başlık çevirisi yok
ÖMER CAN KURTULDU
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Ulaşımİstanbul ÜniversitesiAvrupa Topluluğunun Ekonomik Yapısı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEN KAZGAN
- A hybrid multi-criteria decision-making model for air traffic controller recruitment, case study: Rwanda
Hava trafık kontrolörü işe alımı için hibrit çok kriterli karar verme modeli, Ruanda örneğı
JANVIER IRADUKUNDA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
İşletmeTürk Hava Kurumu ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERİÇ H. GÖKDALAY
- Türk hava sahasının esnek hava sahası yaklaşımı ile etkin kullanımı için algoritmik bir uygulama
An algorithmic application for the effective use of Turkish airspace with flexible airspace approach
AHMET KÖKHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sivil HavacılıkTürk Hava Kurumu ÜniversitesiHavacılık İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MERİÇ HATİCE GÖKDALAY