Makedonya Cumhuriyeti 1991 Anayasasına göre hükümet sistemi
The governmental system upon the 1991 Constitution of the Republic of Macedonia
- Tez No: 711917
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER ANAYURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Kamu Yönetimi, Siyasal Bilimler, Law, Public Administration, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Anayasa Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 301
Özet
Demokratikleşme sürecine girmiş olan ve yeni anayasayla 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmiş Makedonya Cumhuriyeti 1991 Anayasa'sı kuvvetler ayrılığı teorisi esaslı modern demokratik, hukuk devleti kurmayı hedeflemiştir. 1991 Anayasası iktidar gücünü yasama, yürütme ve yargı organlarına ayırmıştır. Öyle ki, yürütmenin sorumlu kanadını oluşturan hükümet yasamadan çıkmakta ve bağımsızlığını güçlendirmek adına hükümette görev alacak olan bakanların milletvekili olmaları yasaklanmıştır. Göreve başlayabilmesi için milletvekili çoğunluğu oyuyla güven oyu alması gereken hükümet yasamayı feshetme yetkisine sahip olmamaktadır. Yani, Makedonya 1991 Anayasası öz fesih (kendi kendini feshetme) kurumuna yer vermiştir. Yürütmenin etkinliği ve dinamizmi bakımından önemli rol üstlenen ve parlamenter sistemin karakterstik özelliklerinden biri olan KHK çıkarma yetkisi de anayasal düzende yer almamıştır. Anayasa sadece olağanüstü dönem KHK'larına yer vermiştir. Yürütmenin sorumsuz kanadını oluşturan Cumhurbaşkanı ise halk tarafından doğrudan yapılan seçimle görev yapmaktadır. Bu durumda doktrinde sıkça tartışma konusu olan çift meşruiyet konusunun sakınca doğurabileceği yönünde çeşitli görüşler belirtilmiştir. Cumhurbaşkanı'nın etkin role sahip olup olmadığı yetki düzeyi temelinde yapılan değerlendirmeler Metcalf, Shugart ve Carey'in sistematize etmiş oldukları modern ölçüm tablosuna göre yapılmıştır. Buna göre, mutlak çoğunlukla aşılan veto yetkisi yanı sıra kısmi veto yetkisinin öngörülmediği, ayrıca KHK çıkarma yetkisine sahip olmayan, kanun teklifi yetkisi de devlet başkanına tanınmamıştır. Ayrıca yalnızca anayasa değişikliği teklifi yetkisine sahip Cumhurbaşkanı, bütçe teklifi yetkisine de sahip olmadığı gibi kanunların referanduma sunulması teklifinde ve anayasa yargısına a priori denetiminde öngörülmemesinden dolayı yetkisizlik söz konusu olmaktadır. Ortaya çıkan sonuca göre 1991 Anayasası Cumhurbaşkanı'na sınırlı ve sembolik (törensel) yetkiler tanıdığı açıktır. Yasama ve yürütme arası ilişkilerin ve yetki düzeyinin bu şekilde düzenlenmiş olması karışık bir yapının varlığına işarettir. Bu durum bir çok ülkede olduğu gibi Makedonya'da da sınıflandırmadaki güçlükleri ortaya koymuştur. Bu çalışmada Makedonya Cumhuriyeti 1991 Anayasası incelenirken, öngördüğü yetki düzeyine göre ve doktrinde özel yere sahip yeni tip hükümet sistemleri özellikleri bakımından açıklanarak, benimsenen hükümet sistemi sınıflandırmasını yapılmaya çalışılmış ve sistemin etkinliğini arttırmaya yönelik öneriler incelenmiştir. Hükümet sistemlerinin karakteristik özellikleri temelinde ülkenin sahip olduğu hükümet sistemin Kuzey Avrupa tipi parlamenter sistem ağırlıklı olduğu tespiti yapılmıştır. Yasama ve yürütme denge ve denetim mekanizmaları konusunda özellikle seçim sistemi, fesih yetkisinin yürütme organına tanınması (yetkinin ait olacağı kurum), koalisyon hükümetleriyle kurulabilen hükümetin etkinlk ve istikrar kazanması bakımından rasyonelleştirilmiş parlamenter tekniklerinden özellikle yapıcı güvensizlik oyu ve bu usulün çözüm olmadığı durumlarda fesih tehdidi altında güvenoyu teknikleri ile bu konularda düzenlemelere gidilebileceği ve bu takdirde sistemin işlevselliğinin artabileceği görüşü ortaya konulmuştur. İlave olarak koalisyon hükümetlerinin yaşanması muhtemel krizlerin ve istikrarsızlıkların (ideolojik, etnik, kültürel ayrılıklar) önüne geçmek ve şeffaf hesap sorulabilirlik ilkelerinin güvence altına alındığı koalisyon protokollerinin öngörüldüğü yürütmeye etkinlik kazandırma eğilimi düzenlemelerine de yer verilebileceği konusu argümanlarıyla tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Republic of Macedonia started the process of democratization and declared independence with the adoption of the 1991 constitution, thus aiming to establish a modern, democratic and legal state based on the theory of separation of powers. 1991 Constitution divided the power of gov-ernment into legislative, executive and judicial organs. In this regard, the government, which is the responsible wing of the executive, is leaving the legislature and ministers who will take office in the government are barred from being MPs in order to strengthen independence. The govern-ment, which needs to win a no-confidence vote with a majority of lawmakers to take over the executive branch, has no power to repeal the legislature. That is, the Macedonian constitution from 1991 applies the institution of self-dissolution of the Parliament. The power to issue a de-cree with the force of law, which plays an important role in the efficiency and dynamism of the executive and is one of the characteristics of the parliamentary system, is also not included in the constitutional order. The Constitution includes only decrees with legal force in emergency situa-tions. The president, who is the irresponsible wing of the executive branch, is elected by popular vote. In this case, different opinions have been expressed that the dual legitimacy, which is often discussed in the doctrine, can cause harm. The evaluations are based on the level of authority of the President and are based on a measurement chart systematized by Metcalf, Shugart and Carey. Accordingly, in addition to the right of veto (which is exceeded by an absolute majority), the President is not granted, the right of partial veto is not provided, and the authority to propose a law also has no right to issue a decree with legal force. In addition, the President, who has only the right to submit a constitutional amendment, has no authority to submit a budget proposal, and there is a lack of authority over the proposal to submit a proposal for a referendum and prioritize control of the constitutional judiciary. According to the result, it is clear that the Constitution of the Republic of Macedonia from 1991 grants limited and symbolic (ceremonial) powers to the President. The regulation of the relations between the legislative and executive power and the level of competence in this way indicates the existence of a mixed structure. This situation re-vealed the difficulties in the classification in Macedonia as well as in many countries. In this study, during the examination of the Constitution of the Republic of Macedonia from 1991, an attempt was made to classify the adopted government system according to the level of authority it foresaw in terms of the characteristics of the new type of government systems that have a spe-cial place in the doctrine and proposals for increasing the efficiency of the system were also ex-amined. Based on the characteristics of the government systems, it has been determined that the government system of the country is predominantly a Northern European type parliamentary sys-tem. Constructive vote of no confidence among the rationalized parliamentary techniques in terms of legislative and executive balance and control mechanisms, especially the electoral sys-tem, the granting of annulment authority to the executive body (the institution to which the au-thority will belong), the efficiency and stability of the government that can be established with coalition governments, and a vote of confidence under the threat of termination in cases where this method is not a solution. It has been put forward that regulations can be made on these is-sues with the help of these techniques and in this case, the functionality of the system can be increased. In addition coalition government of experiencing the potential crisis and instability of (ideological, ethnic, cultural differences) in front pass and transparent account issues also can be given to sorulabilirlik principles guaranteed under the coalition protocols arrangements tend to bring efficiency to execute the anticipated arguments were discussed.
Benzer Tezler
- Yunanistan siyasetinde Makedonya sorunu (1991-2019)
The issue of Macedonia in Greek politics (1991-2019)
ZEYNEP ÖZLEM ÖZLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerAtılım ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRÜ SİNA GÜREL
- Makedonya'da Türk Azınlık ve Makedonya-Türkiye ilişkileri
Turkish minority in Macedonia and Macedonia-Turkey relationships
REYHAN RAHMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Uluslararası İlişkilerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN UZGEL
- 1990 sonrası Türkiye-Balkan ilişkileri, Makedonya örneğiyle
After 1990 Turkey's Balkan relations with the example of Macedonia
FATMA MELİKE DUYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Uluslararası İlişkilerUfuk ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OYA AKGÖNENÇ MUĞİSUDDİN
- An Uneasy and intimate neighbourhood: Greek foreign policy towards 'Republic of Macedonia'
Zor ve yakın komşuluk: Makedonya Cumhuriyeti'ne karşı Yunan dış politikası
TUĞYAN PEKEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Uluslararası İlişkilerHacettepe ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. EMEL OSMANÇAVUŞOĞLU
- Yeni Makedonya sorunu
New Macedonia question
ŞAFAK GÜMRÜKÇÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Uluslararası İlişkilerKaradeniz Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MOHAMMAD ARAFAT