Covid-19 pandemi sürecinde yaygın anksiyetenin sağlık anksiyetesi, bilişsel esneklik ve Covid-19 korkusu bağlamında yordanması
Evaluation of relationship between generalized anxiety disorder symptoms, health anxiety, fear of Covid-19 and cognitive flexibility during Covid-19 pandemic process
- Tez No: 718682
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM TOLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Bu çalışmanın amacı, Covid-19 pandemisi sürecinde yaygın anksiyete bozukluğu (YAB) belirtileri ile Covid-19 korkusu, sağlık anksiyetesi ve bilişsel esneklik değişkenleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi ve Covid-19 korkusu, sağlık anksiyetesi ve bilişsel esnekliğin YAB belirtilerini ne düzeyde öngördüğünü belirlemektir. Araştırma; 18-70 yaş arasında, %74.4 'ü kadın (320), %25,6 'sı erkek (110) olmak üzere 430 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Yaygın Anksiyete Bozukluğu-7 Ölçeği (YAB-7), Bilişsel Esneklik Envanteri(BEE), COVID-19 Korkusu Ölçeği, Koronavirüs 19 Fobisi (CP19-S) Ölçeği, Sağlık Anksiyetesi Ölçeği Kısa Formu uygulanmıştır. Bu araştırmada, yaygın anksiyete düzeyinin demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek amacıyla bağımsız örneklemler t testi yapılmıştır. Araştırma değişkenlerinin birbiriyle ilişkisini belirlemek amacıyla Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Yaygın anksiyeteyi yordayan değişkenleri tespit etmek amacıyla hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçları incelendiğinde ilk olarak, yaygın anksiyete düzeyinin cinsiyete, medeni duruma, psikolojik rahatsızlık tanısı almış olma ve Covid-19 açısından evde risk grubunda kişi bulunma durumuna göre farklılık gösterdiği bulunmuştur. Buna göre; kadınların, bekar olanların, psikolojik rahatsızlık tanısı almış olan ve evde risk grubunda kişi ile kalan bireylerin yaygın anksiyete düzeyinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanısıra; kronik rahatsızlığa sahip olma, Covid- 19 tanısı almış olma ve yakın çevresinde/ ailesinde Covid- 19 tanısı alan kişilerin olma durumlarına göre yaygın anksiyete bozukluğu ölçeğinden alınan puanların ortalamaları arasında anlamlı düzeyde bir farklılık bulunmamıştır. Araştırmanın korelasyon sonuçları, yaygın anksiyete bozukluğu, Covid-19 korkusu, sağlık kaygısı ve bilişsel esnekliğin birbiriyle ilişkili olduğunu göstermektedir. Yapılan hiyerarşik regresyon analizinde; yaş, cinsiyet, sağlık anksiyetesinin bedensel belirtilere duyarlılık ve olumsuz sonuçlar alt boyutlarını, bilişsel esnekliğin kontrol alt boyutu, Covid-19 korkusu ölçeği toplam puanı ve Koronavirüs 19 ölçeğinin psikolojik, somatik, sosyal, ekonomik alt boyutlarının yaygın anksiyete bozukluğunun anlamlı yordayıcıları oldukları tespit edilmiştir. Mevcut araştırma bulguları alanyazın bağlamında tartışılmış, sonuçlar ve öneriler sunulmuştur. Anahtar Sözcükler Yaygın Anksiyete Bozukluğu, Sağlık Anksiyetesi, Bilişsel Esneklik, Covid-19 Korkusu
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationships between generalized anxiety disorder (GAD) symptoms and the variables of fear of Covid-19, health anxiety and cognitive flexibility during the Covid-19 pandemic process. The research was carried out with 430 people between the ages of 18-70, 74.4% (320) of whom were women and 25.6% (110) were men. In this study Demographic Information Form, Generalized Anxiety Disorder-7 Scale(GAD-7),Cognitive Flexibility Inventory (CFI), Turkish version of the Fear of Covid-19 Scale (FCVS-T), Covid-19 Phobia Scale (C19P-S), Health Anxiety Inventory (HAI) were applied to the participants. In this study, independent samples t-test was used to examine whether generalized anxiety level differs according to demographic characteristics. Relationships between variables were tested with Pearson correlation analysis. Hierarchical regression analysis was performed to determine the variables predicting the generalized anxiety disorder. When the results of the research were examined, firstly, it was found that the level of generalized anxiety differed according to gender, marital status, being diagnosed with a psychological disorder and having a person in the risk group at home. According to this, it was determined that women, single people, individuals diagnosed with psychological disorders and staying at home with a person in the risk group have a higher level of generalized anxiety. In addition, there was no significant difference between the average scores of the generalized anxiety disorder scale according to the status of having a chronic illness, being diagnosed with Covid-19, and having a close family/family of people diagnosed with Covid-19. The correlation results of the study revealed that generalized axiety disorder, fear of Covid-19, health anxiety and cognitive flexibility were correlated with each other. In the hierarchical regression analysis; Age, gender, health anxiety sensitivity to somatic symptoms and negative consequences sub-dimensions, cognitive flexibility control sub-dimension, Covid-19 fear scale total score, and the psychological, somatic, social and economic sub-dimensions of the Covid-19 Phobia scale were found to be significant predictors of generalized anxiety disorder. Current research findings are discussed in the context of the literature, results and recommendations are presented. Keywords Generalized Anxiety Disorder, Cognitive Flexibility, Health Anxiety, Fear of Covid-19
Benzer Tezler
- Astım tanısı olan çocuklarda COVID-19 salgını sürecindeki psikososyal uyum ve bunun annelerdeki COVID-19 korkusu ile ilişkisi
Psychosocial adaptation during the COVID-19 epidemic in children with a diagnosis of asthma and its relationship with COVID-19 fear in their mothers
AYŞE ÇİRCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADIK SAMİ HATİPOĞLU
- Reduction of dental anxiety in children using virtual reality
Çocuklarda dental kaygının sanal gerçeklik ile azaltılması
FATMA BETÜL GÜREŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiOyun ve Etkileşim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. GÖKHAN İNCE
- COVİD-19 salgını sürecinde 18-64 yaş arası yetişkinlerin kaygı durumları ile beslenme durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
A research on the relationship between anxiety and nutritional status of adults aged 18-64 during the COVİD-19 outbreak
SEYYİDE SENA ÖZTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikNecmettin Erbakan ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET UYAR
- COVID-19 pandemi sürecinde kronik hastalığı bulunan erişkinlerin sağlık anksiyetesi ile kronik hastalıklara uyum durumlarının ilişkisi
Relationship between the health anxiety of the adults with chronic illnesses and their adaptation to chronic illnesses during COVID-19 pandemic
ESRA NUR ERBAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEMET TAŞKIN EGİCİ
- Koronavirüs pandemisi sürecinde erişkinlerde huzursuz bacak sendromu sıklığı ve koronavirüs anksiyete düzeyinin incelenmesi
Investigation of restless legs syndrome and coronavirus anxiety level in adults during the coronavirus pandemic
MERYEM KÖROĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA ÇELİK GÜZEL