Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'ın hak dini Kur'an dili adlı tefsirinin değerler eğitimi açısından bir değerlendirmesi
An evaluation of Elmalili Muhammed Hamdi Yazir's word called hak dini kuran dili in terms of values education
- Tez No: 737377
- Danışmanlar: PROF. DR. NEBİ MEHDİYEV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Eğitim ve Öğretim, Religion, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, Değerler Eğitimi, Değer, Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, Values Education, Value
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Türkiye eğitim sisteminde son dönemde önem kazanan değerler eğitimi, gün geçtikçe eğitimin her kademesinde öğrencilere kazandırılmak istenen değerlerin aktarımında güçlü bir konuma sahiptir. Çalışmamızda değerler eğitimi alanındaki uygulanabilirliği sağlayan hususları etkin hale getirebilme ve adı geçen değerlerin önemine bir kez vurgu yapma hedeflenmiştir. Ayrıca 20. Yüzyılın ilk dönem müfessirlerinden olan Elmalılı M. Hamdi Yazır'ın Hak Dini Kur'an Dili tefsirinde tarafımızca belirlenen temel değer kavramlarının incelenerek alanında daha önce çalışılmamış olan bir eksikliği gidermek ve Türk eğitim sistemine bir katkı sunmak amacıyla yazılmıştır. Araştırmamızda Elmalılı M. Hamdi Yazır'ın Hak Dini Kur'an Dili adlı tefsirinde Milli Eğitim Bakanlığı Yönergesi'nde de yer alan bazı değerlerin yanında, evrensel, dini ve manevi değerlerin incelenmesi yapılmıştır. Diğer taraftan temel konumda olan değer kavramının diğer disiplinlerle olan ilişkisi incelenmiş olup, bunun önemi bir kez daha vurgulanmıştır. Çalışmada ilk olarak belirlenen değerlerin tefsirde tespiti yapılmıştır. Temel ahlaki ve dini değerleri öncelik alarak oluşturulan değerler listesinde yer alan her bir değerin tefsirde incelenmesine yer verilmiştir. Değerlerin bir kısmı isim ve kavram olarak incelenmiş bir kısmı ise konunun ele alınış şekline bağlı olarak ilgili değere işaret eden kavramlar noktasında ele alınmıştır. Çalışmamız, Giriş kısmının ardından üç temel bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde“Kuramsal Çerçeve: Değerler Eğitimi”, ikinci bölümde“Kur'an ve Değerler”, üçüncü bölümde ise“Elmalılı M. Hamdi Yazır ve Tefsirinde Değerler”adlı konu başlıkları oluşturulmuştur. Çalışmamızda elde edilen bulgular ise sonuç kısmında verilmektedir. Değerlerin incelenmesinde her dönem güncelliğini koruyan bu değerlerden bir kısmının Kur'an-ı Kerim'de daha sık geçtiğini, örneğin adalet, sabır, şükür, hikmet bunların başında gelirken bir kısmının da cesaret, hoşgörü, tevazu gibi değerlerin daha az sıklıkta olduğu belirlenmiştir. İncelemeye tabi tutulan her bir değerin faklı mahiyetine işaret eden ayetlerin olduğu göz önünde bulundurulursa biz de bu farklılıkları başlıklar halinde aktardığımızı belirtmek isteriz. Araştırmamızda yaptığımız incelemeler neticesinde Elmalılı M. Hamdi Yazır'ın bazı değerleri temel erdemler (adalet, iffet, şecaat, hikmet) nispetinde değerlendirdiğini ve buna yönelik bazı açıklamalarda bulunduğunu görüyoruz. Bazı değerlerde ise Kur'an'ın işaret ettiği noktadan hareketle insana ve topluma uygulanabilirliği noktasında çıkarımlarda bulunduğu görülmüştür. Elmalılı M. Hamdi Yazır'ın Hak Dini Kur'an Dili adlı tefsirinin diğer tefsirlerde olduğu gibi her ne kadar yazıldığı dönemi kapsayan nitelikte kaleme alındığı düşünülse de ayetlerin mana ve derinliğini aktarmada günümüzde bile dil, belagat ve zengin edebi yönünü de sayarsak güncelliğini, nüfuzunu hala korumakta ve sürdürmektedir. Bu açıdan eserin muhteviyatı ve işaret ettiği hususlar eğitim sisteminde teori ve pratik alanda değer kazanımları açısından önemli görülmüş ve bundan sonraki akademik çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmüştür.
Özet (Çeviri)
Values education, which has continued to gain importance in the Turkish education system recently, has a strong position in transferring the values that are desired to be gained to students at every level of education day by day. In our study, it is aimed to enable the aspects that ensure the applicability in the field of values education and to emphasize the importance of the mentioned values once again. In addition, to make a contribution to the Turkish educational system by examining the basic value concepts in the interpretation of one of the early commentators of the 20th century Elmalılı M. Hamdi Yazır in his work Hak Dini Kur'an Dili. In our research, universal, religious and spiritual values were examined in addition to some values included in the Directive of the Ministry of National Education in Elmalılı M. Hamdi Yazır's work called Hak Dini Kur'an Dili. On the other hand, the relationship between the fundamental concept of value and other disciplines has been examined, and its importance has been emphasized once again. Firstly, the determined values were examined in the related work we studied. An analysis of values was made with the values list created by taking into consideration the basic moral and religious values as priority. Some of the values were examined as names and concepts, and some of them were discussed in terms of concepts pointing to the relevant values. Our work consists of three bases of construction. In the first chapter,“The Theoretical Framework: The Qur'an and Values”, in the second chapter“Elmalılı M. Hamdi Yazır and Values in his Commentary”, lastly the results obtained from this study are given as a conclusion. In the examination of values, it has been determined that some of these values, which are always up-to-date, are mentioned more frequently in the Qur'an, for example, justice, patience, gratitude, wisdom are the leading ones, while some of them are less frequent. To give an example, values such as courage, tolerance and humility were found to be less. Considering that there are verses pointing to the different nature of each value under examination, we would like to point out that we have mentioned these differences under headings. While examinating the values, it has been determined that some of these values, which are always up-to-date, like justice, patience, gratitude and wisdom are mentioned more frequently in the Qur'an, while some of them are less frequent. To give an example, values such as courage, tolerance and humility were found to be less. Considering that there are verses pointing to the different nature of each value under examination, we would like to point out that we have mentioned these differences under headings in our study. As a result of the examinations we made in our research, we show that Elmalılı M. Hamdi Yazır evaluates some values in terms of basic virtues (Justice, Chastity, Virtue, Wisdom) and gives some explanations about these. Although it is thought that Elmalılı M. Hamdi Yazır's work called Hak Dini Kur'an Dili was written in a way that covers the period it was written, as in other works of the period, it is still relevant, up to date and maintains its influence in conveying the meaning and depth of the verses, considering the language, rhetoric and rich literary aspect. In conclusion, the content of the work and the points mentioned are considered important in terms of value gains in the field of theory and practice in our education system, and believed that it will contribute to future academic studies.
Benzer Tezler
- Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'ın Hak Dini Kur'an Dili eseri'nde Yahudilik ile ilgili bilgilerin dinler tarihi açısından değerlendirilmesi
Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, in the his work, Language of Quran Religion of Rights, Judaism with the evaluation of the informatin in terms of the history of religious
İBRAHİM ETHEM AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinFırat ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSKENDER OYMAK
- Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'ın hak dini kur'an dili tefsirindeki bazı kevni ayetlerin yorumları
Elmalili Muhammed Hamdi Yazir's 'The right religion of the qur'an language'interpretations of some kevni verses in comments
RECEP YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENVER BAYRAM
- Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'ın Hak Dini Kur'ân dili isimli tefsirinde tenkit ettiği ilim adamları İbn Sînâ ve Muhammed Abduh örneği
Example of critised scholars İbn Sina and Muhammad Abduh by Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır in 'The Famous Commentary of the Qur'anic Language (Hak Dini Kur'an Dili)'
SERKAN ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Siyasal BilimlerFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BULUT
- Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'ın Hak Dini Kur'an Dili eseri bağlamında büyük günah anlayışı
Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır's understanding of grave sin in the context of his work, Hak Dini Kur'an Dili
AYDIN ÖÇALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YALÇINKAYA
- Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'ın Hak Dini ve Kur'an Dili tefsirinde teşbîh ve temsîli anlatım
Presentation and representative expression in the book of Elmalili Muhammed Hamdi Yazır 'The Right Religion and the Qur'an Language'
AYŞENUR ERYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinIğdır ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN YURT