Multimodal analysis of translation of sociolects in the case of Bir Başkadır / Ethos
Bir Başkadır / Ethos dizisindeki sosyal ağızların çevirisinin çok düzgülülük çerçevesinden analizi
- Tez No: 744546
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA BÜŞRA SÜVERDEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviri ve Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Kendilerine bağlı dil dışı anlamlar barındıran standart olmayan dilsel varyasyonlar, dilsel farklılıkları oluşturmak amacıyla görsel işitsel ürünlerde yer alırken karakterleri betimleme gibi farklı iletişimsel işlevleri yerine getirmektedir. Bu nedenle, bu varyasyonların aktarımında görsel-işitsel çevirinin yazılı ya da sözlü metni bir dilden başka bir dilin sözlü ya da yazılı haline getirecek şekilde bire bir karşılık bulmanın ötesine geçmesi gerekmektedir. Bunun nedeni, görsel-işitsel metinlerin sadece sözel düzgülerden oluşmayıp, anlam oluşturmada birbiriyle etkileşim halinde olan birden fazla düzgüyü (görsel, işitsel) de barındıracak şekilde çok göstergeli ve çok düzgülü bir doğası olmasıdır. Bu bağlamda, çalışmada farklı düzgüler arasında kurulan ilişkileri ve çeviri stratejilerinin bu ilişkiler üzerindeki etkisini ortaya çıkartmak amacıyla Netflix'de yayınlanan bir Türk yapımı dizi olan Bir Başkadır /Ethos'daki (Oya, 2020) sosyal ağızların altyazı çevirisinin betimsel analizinin yapılması hedeflemektedir. Dizinin seçilme nedeni farklı sosyokültürel çevrelerden gelen pek çok karakterin arasındaki iç içe geçmiş ilişkileri yansıtmasıdır. Dizide standart olmayan varyasyonlardan en belirgin olan sosyal ağızları belirlemek ve çevirinin farklı düzgüler arasında kurulmuş olan ilişkileri koruma, etkisiz hale getirme ve değiştirme üzerindeki etkisini incelemek için Sara Ramos Pinto'nun analitik analiz çerçevesinden (2017) faydalanılmıştır. Sonuç olarak, 141 sosyal varyasyona rastlanılmış ve içlerinden 14'ü fonolojik, biçim-sözdizimsel ve sözcüksel özelliklerine bağlı gruplandırılarak ayrıntılarıyla incelenmiştir. İncelenen her bir birimde çevirmenin sosyal ağızları standart dile yaklaştırarak nötrleştirme stratejisini benimsediği sonucuna varılmıştır. Bu durum, kaynak metindeki sözlü düzgüye yerleştirilen iletişimsel anlamın kaybolmasına ve diğer düzgülerin gerçekleştirmesi beklenen anlatısal işlevi yerine getirirken çevirinin katkı sağlayamamasına ve sonuç olarak izleyicinin anlamlandırmayı sadece diğer düzgülere bağlı kalarak yapmasına neden olmuştur.
Özet (Çeviri)
Non-standard linguistic varieties which possess extra-linguistic meanings associated with them are inserted in audiovisual products to create linguistic differences and fulfill different communicative functions such as aiding in the understanding of character portrayals. Therefore, in the rendering of these varieties, the audiovisual translation (AVT) needs to move beyond one-to-one correspondence of spoken/written text from one language into oral or written version in another. This is because audiovisual texts are comprised not only of verbal mode, but they are also multisemiotic and multimodal in nature, a combination of various modes (visual, aural etc.) which all interact in the construction of meaning. In this vein, this study aims to conduct a descriptive multimodal analysis of the translation of sociolects existing in the Netflix Turkish series Bir Başkadır/ Ethos (Oya, 2020) to find out the intermodal relations between different modes and the impact of translation strategies on the established relations. The series is selected as the case study since it depicts the interwoven relationships between multiple characters who come from different socio-cultural backgrounds. Sara Ramos Pinto's analytical framework of analysis (2017) is utilized to identify the type of sociolects, which are the most evident non-standard varieties present in the series and to examine the impact of translation on preserving, modifying, or cancelling the intermodal relations established between different modes (spoken and mise-en-scène). Consequently, 141 social varieties were detected and 14 of them were grouped under their phonological, morphosyntactical and lexical features were analyzed thoroughly. It was found that, in all the units, the translator adopted a neutralisation strategy by standardizing the sociolects. This has resulted in the loss of communicative meaning embedded in the spoken mode of the source text and caused translation to fall short to contribute to the diegetic function other modes are expected to fulfill and ultimately left the interpretation to be made by the viewer solely on other modes.
Benzer Tezler
- Uncovering multimodality: Multimodal analysis of book covers in translation
Çok modluluğu ortaya çıkarmak: Kitap kapağı çevirilerinin çok modlu analizi
MERTCAN OKUL
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
- A journey from novel to screen: Analysis of The Handmaid's Tale within the framework of intersemiotic translation
Romandan ekrana bir yolculuk: Damızlık Kızın Öyküsü'nün göstergeler arası çeviri bağlamında incelenmesi
MERVE ÖRS
Doktora
İngilizce
2025
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KORKUT ULUÇ İŞİSAĞ
- 1950 ve 1960'lı yıllarda Türkiye'de çeviri çizgi roman yayıncılığı: Ceylan yayınları
Publishing of translated comics in Türkiye around 1950s and 1960s: Ceylan publishing house
MERVE ENGİN KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mütercim-TercümanlıkEge ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHU SELİN ERKUL YAĞCI
- Bir kültür ve çeviri rotası olarak Likya yolu: Çeviri sosyolojisi odağında çözümlemeler
The Lycian way as a cultural and translation route: An analysis with a focus on the sociology of translation
SAİD EMRE ŞİRİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP GÖRGÜLER
- An analysis on the turkish translation of allusions in simpsons comics within the scope of multimodality
Simpsons çizgi romaninda yer alan göndermelerin türkçe çevirisinin çok düzgülülük kapsaminda analizi
MÜGE KALIPCI
Doktora
İngilizce
2021
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI ÖZLEM TARAKCIOĞLU