Okul temelli konsültasyon eğitim programının okul psikolojik danışmanlarının konsültasyon öz-yetkinlik düzeylerine etkisi
The effect of school-based consultation training program on the consultation self-efficacy levels of school counselor
- Tez No: 749499
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET GÜVEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 275
Özet
Araştırmanın temel amacı, Okul-Temelli Konsültasyon Eğitim Programı'nın okul psikolojik danışmanlarının konsültasyon öz-yetkinlik düzeylerine etkisini incelemektir. Araştırmanın modeli ön-test/son-test/izleme testi ölçümlü ve kontrol gruplu deneysel model olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkeni öntest ve sontest arasında deneysel işlem olarak uygulanan Okul-Temelli Konsültasyon Eğitim Programı iken, bağımlı değişkeni ise okul psikolojik danışmanlarının konsültasyon öz-yetkinlik düzeyleridir. Bu araştırmanın diğer amacı ise okul psikolojik danışmanlarının öz-yetkinlik düzeylerini geçerli ve güvenilir olarak ölçümleyebilecek bir ölçme aracı geliştirmektir. Ölçek geliştirme çalışması kapsamında Türkiye'nin farklı bölge ve illerinde görev yapmakta olan ve 5 farklı çalışma grubunu oluşturan toplam 1002 okul psikolojik danışmanından veri toplanmıştır. Ölçeğin geçerlik analizleri kapsamında faktör yapısını belirlemek için Açımlayıcı Faktör Analizi, ortaya çıkan yapının/ölçme modelinin farklı bir çalışma grubundan toplanan verilerle uyumunu incelemek için ise Doğrulayıcı Faktör Analizi kullanılmıştır. Bu analizlerin yanında geçerliğe ek kanıt sağlamak amacıyla madde geçerlik analizleri ve ölçüt geçerliği analizi gerçekleştirilmiştir. Ölçüt geçerliği kapsamında ise Okul Psikolojik Danışmanı Öz-Yetkinlik Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizleri kapsamında test-tekrar test yönteminin yanında iç tutarlılık analizi gerçekleştirilerek ölçeğin güvenirliği için kanıtlar aranmıştır. Tüm bu analizlerin sonucunda Süreç, Kültürel Farkındalık, İletişim, Etik olmak üzere dört alt boyuttan oluşan, 28 maddelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olan Okul Psikolojik Danışmanı Konsültasyon Öz-Yetkinliği Ölçeği geliştirilmiştir. Araştırmanın temel amacı kapsamında ise deney (n=22) ve kontrol (n=22) gruplarına yansız bir şekilde atanan toplam 44 okul psikolojik danışmanı ile çalışılmıştır. Araştırmada deney grubuna toplamda sekiz hafta ve dokuz oturumdan oluşan Okul-Temelli Konsültasyon Eğitim Programı uygulanmıştır. Kontrol grubuna ise deneysel süreç ve izleme testi ölçümleri tamamlandıktan sonra beş hafta ve beş oturumdan oluşan kısaltılmış Okul-Temelli Konsültasyon Eğitim Programı uygulanmıştır. Araştırma sürecinde deney ve kontrol grubundan deneysel işlem öncesi öntest, deneysel işlem sonrası sontest ve deneysel işlemin bitiminden altı hafta sonra izleme testi ölçümleri alınmıştır. Araştırmada veriler Okul Psikolojik Danışmanı Konsültasyon Öz-Yetkinliği Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada öntest, sontest ve izleme ölçümlerine göre gruplar arası ve gruplar içi farklılıklar SPSS 21 paket programı kullanılarak Friedman Mertebeler, Wilcoxon İşaretli Sıralar ve Mann Whitney U testleriyle analiz edilmiştir. Ayrıca deneysel işlemin son oturumunda, deney grubundaki okul psikolojik danışmanlarının Okul-Temelli Konsültasyon Eğitim Programı ve sürecine ilişkin görüş ve değerlendirmeleri alınmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre Okul Temelli Konsültasyon Eğitim Programı, deney grubundaki okul psikolojik danışmanlarının konsültasyon öz-yetkinlik toplam, süreç, kültürel farkındalık, iletişim ve etik boyutlarında anlamlı bir artış sağlamış ve bu artışlar kalıcı olmuştur. Araştırmanın diğer sonucuna göre deney grubundaki okul psikolojik danışmanları, Okul-Temelli Konsültasyon Eğitim Programı ve sürecini konsültasyonla ilgili bilgi, beceri ve farkındalık kazandıran etkili, verimli ve gerekli bir eğitim olarak değerlendirmişlerdir. Araştırmadan elde edilen bulgular alanyazın kapsamında tartışılmış, araştırmanın sonuçlarına dayalı olarak uygulayıcılara, araştırmacılara ve politika yapıcılara çeşitli öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The main purpose of the research is to examine the effect of the School-Based Consultation Education Program on the consultation self-efficacy levels of school counselors. The model of the research was designed as an experimental model with pre-test/post-test/follow-up test measurement and control group. The independent variable of the research is the School-Based Consultation Education Program, which is applied as an experimental process between the pretest and the posttest, while the dependent variable is the consultation self-efficacy levels of the school counselors. The other purpose of this research is to develop a measurement tool that can measure the self-efficacy levels of school counselors in a valid and reliable way. Within the scope of the scale development study, data were collected from a total of 1002 school counselors working in different regions and provinces of Turkey and constituting five different working groups. Within the scope of the validity analyzes of the scale, Exploratory Factor Analysis was used to determine the factor structure, and Confirmatory Factor Analysis was used to examine the compatibility of the resulting structure/measurement model with the data collected from a different study group. In addition to these analyzes, item validity analyzes and criterion validity analyzes were carried out to provide additional evidence for validity. Within the scope of criterion validity, the School Counselor Self-Efficacy Scale was used. Within the scope of the reliability analysis of the scale, besides the test-retest method, internal consistency analysis was carried out and evidence for the reliability of the scale was sought. As a result of all these analyzes, the School Psychological Counselor Consultation Self-Efficacy Scale was developed, which is a valid and reliable 28-item measurement tool, consisting of four sub-dimensions: Process, Cultural Awareness, Communication, and Ethics. Within the scope of the main purpose of the research, a total of 44 school counselors were randomly assigned to the experimental (n=22) and control (n=22) groups. In the study, a School-Based Consultation Training Program consisting of eight weeks and nine sessions was applied to the experimental group. The shortened School-Based Consultation Training Program consisting of five weeks and five sessions was applied to the control group after the experimental process and follow-up test measurements were completed. During the research process, pretest was taken from the experimental and control groups before the experimental procedure, posttest after the experimental procedure, and follow-up test measurements were taken six weeks after the end of the experimental procedure. Data in the study were collected using the School Counselor Consultation Self-Efficacy Scale. In the study, differences between groups and within groups according to pretest, posttest and follow-up measurements were analyzed with Friedman's Test, Wilcoxon Signed Ranks and Mann Whitney U tests using SPSS 21 package program. In addition, in the last session of the experimental procedure, the opinions and evaluations of the school counselors in the experimental group regarding the School-Based Consultation Education Program and its process were received. According to the results obtained from the research, the School-Based Consultation Training Program provided a significant increase in the consultation self-efficacy total, process, cultural awareness, communication and ethical dimensions of the school counselors in the experimental group, and these increases were permanent.. According to the other results of the study, the school counselors in the experimental group evaluated the School-Based Consultation Training Program and its process as an effective, efficient and necessary training that provides knowledge, skills and awareness about consultation. The results obtained from the research were discussed within the scope of the literature, and various suggestions were presented to practitioners, researchers and policy makers based on the conclusions of the research.
Benzer Tezler
- Konsültasyon temelli yürütülen rehberlik ve kariyer planlama dersinin öğrenci kariyer farkındalığına etkisinin incelenmesi
Examination of the effect of consultation-based guidance and career planning course on student career awareness
KEMAL EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YILDIZ ÖZTAN ULUSOY
- Okul temelli bilinçli farkındalık programının 48-72 aylık çocukların okul olgunluğuna etkisi
Impact of school-based mindfulness program on school readiness of children aged 48-72 months
MİHRİBAN ÖZCAN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADALET KANDIR
- Okul temelli cinsel istismardan koruma psiko-eğitim programının öğrenciler, öğretmenler ve ebeveynlerin bilgi düzeylerine etkisi
The effectiveness of a school-based psycho-educational program for preventi̇ng from sexual abuse over students, teachers and parents
YASİN YILMAZ
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA CENKSEVEN ÖNDER
- Okul temelli yönetim yaklaşımının ilköğretim okullarında uygulanabilirliğinin incelenmesi (Gaziantep İli Merkez İlçeleri Örneği)
Analysis of the feasibility of school based management in primary schools (A case study in greater Gaziantep province)
ŞÜKRÜ ROŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET SEMİH SUMMAK
- Okul temelli eğitim programının çocukların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisi
The effect of school-based education program on childrens' healthy lifestyle behaviors
SELDA CERİM
Doktora
Türkçe
2023
Halk SağlığıDokuz Eylül ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERYEM ÖZTÜRK HANEY