Karmaşıklık kuramı bağlamında kent merkezi gelişmesinin zamansal ve mekansal modellenmesi: Kastamonu örneği
Temporal and spatial modeling of city center development in the context of complexity theory: The case of Kastamonu
- Tez No: 752729
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇİĞDEM VAROL ÖZDEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Kentlerde dinamik süreçleri anlamak ve sürdürülebilir gelişmeyi sağlamak, kentlerin doğasında olan zamansal ve mekansal karmaşık yapıyı araştırmakla sağlanabilir. Günümüzde karmaşık ağlardan oluşan kentsel organizasyon yapısını açıklamada Newtoncu paradigmanın yetersiz kalması ve bilgi tabanlı bakış açısı üzerinden gelişmeler yaşanması, düşünce yapısında bir dönüşümü beraberinde getirmiştir. Karmaşıklık kuramı, kendi kendini örgütleyen sistemlerin bileşenleri arasındaki etkileşime bağlı olarak ilişkilerin lineer olmayan ve öngörülemeyen bir nitelik taşıdığını ifade etmektedir. Karmaşık sistemlerde tahmine dayalı modelleme ve arazi kullanımı değişikliği çalışmalarında hücresel özişleme -Markov zinciri yaklaşımı tercih edilen yöntemlerden biridir ve arazi kullanımı/arazi örtüsü değişiminin modellenmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Çalışma kapsamında 1985-2021 yılları arasında Kastamonu kent merkezi gelişimi belirli dönemlere göre ele alınarak planlamada arazi kullanımının değişimi karmaşıklık kuramı çerçevesinde irdelenmektedir. Çalışmanın amacı, kent merkezinde yer alan ticari birimlerin yer seçimini etkileyen mekansal ve mekansal olmayan değişim dinamiklerini anlamak ve zaman içindeki kentsel büyümenin karşılaştırmalı ölçümü için nicel bir model geliştirmektir. Bu bağlamda, kendi kendini örgütleyen ve planlı gelişen olmak iki temel yaklaşımla senaryolar geliştirilerek 2031 ve 2057 yılları için simülasyon yapılmıştır. Morfolojik karmaşıklık düzeyinin zamansal değişimi ölçüldüğünde, kendi kendini örgütleyen kentin daha karmaşık gelişim gösterdiği tespit edilmiştir. Ancak işlevsel açıdan ise, planlı gelişen kent senaryoları daha karmaşık olarak modellenmiştir. Elde edilen bulgulardan hareketle kent merkezindeki yapısal değişimde etkili olan mekanizmalar ve kent merkezi gelişiminde planlama pratiğinin konumu karmaşıklık bağlamında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Understanding the dynamic processes in cities and ensuring sustainable development can be achieved by investigating the temporal and spatial complexity inherent in cities. Today, the inadequacy of the Newtonian paradigm in explaining the organizational structure of cities consisting of complex networks and the developments through the knowledge-based perspective have brought a transformation in the mentality. Complexity theory states that relationships are nonlinear and unpredictable, depending on the interaction between the components of self-organizing systems. Cellular automata-Markov chain approach is one of the preferred methods in predictive modeling and land use change studies in complex systems and is widely used in modeling land use/land cover change. Within the scope of the study, the development of Kastamonu city center between the years 1985-2021 was analysed for specific periods, and the change in land use in planning was examined within the framework of complexity theory. The aim of the study is to understand the spatial and non-spatial change dynamics affecting the location preferences of the commercial units in the city center and to develop a quantitative model for the comparative measurement of temporal urban growth. In this context, scenarios were designed with two basic approaches of self-organized and planned development, and simulations were made for the years 2031 and 2057. When the temporal change of the morphological complexity dimension is measured, it has been determined that the self-organizing city shows a more complex development. Based on the findings, the mechanisms that are effective in the structural change in the city center and the position of planning practice in the development of the city center are discussed in the context of complexity.
Benzer Tezler
- Designing ( with ) complexity: Improving adaptive capacity of urban form by design
Karmaşıklığı tasarlamak: Kent formunun uyumlanma yetisini geliştirmek
ONUR TÜMTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OLGU ÇALIŞKAN
- An ecology of political communication: Propaganda geographies and infrastructural uproar in Istanbul
Siyasal iletişimin ekolojisi: Propaganda coğrafyaları ve İstanbul'da altyapısal karışıklık
CAN ZEREN
Doktora
İngilizce
2021
İletişim Bilimleriİstanbul Bilgi Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERHAN ADA
- Cinsiyetli mekânsal hareketlilikler: İş ve evin müzakere alanları
Gendered spatial mobilities: Negotiation territories of work and home
OYA YEŞİM ARMAĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İPEK AKPINAR AKSUGÜR
- Planning with complexity: The analysis of Izmir Uzundere urban transformation project through the advocacy coalition framework
Karmaşıklık ile planlama: İzmir Uzundere kentsel dönüşüm projesinin savunuculuk koalisyonu çerçevesiyle analizi
ŞULE DEMİREL ŞANLI
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YETİŞKUL ŞENBİL
- Eğitim örgütlerinin yapısına alternatif paradigmaların sağladığı bakış açısı ve bir tipoloji çalışması
The view verified by alternative paradigms to education organizations and a typology study
TEZCAN KORUCUOĞLU
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL YÜCEL