Geri Dön

Disleksi tanısı almış okul çağı çocuklarda bilişsel fonksiyonların betimlenmesi

Description of cognitive functions in school-age children diagnosed with dyslexia

  1. Tez No: 769759
  2. Yazar: ALİ BAL
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN BENGİSU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Nöroloji, Education and Training, Neurology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstinye Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 99

Özet

Bu çalışmada disleksili bireylerin bilişsel fonksiyonları incelenerek, disleksili bireylere yönelik uygulanacak olan müdahale programlarının belirlenmesinde ve tanılama süreçleri içerisinde bilişsel test bataryalarının daha etkin bir şekilde kullanılmasına olanak sağlanması amaçlanmıştır. Çalışmaya disleksi tanısı almış 30, normal gelişim gösteren 30 olmakla birlikte toplam 60 birey çalışmaya dâhil edilmiştir. Çalışma katılımcılarına Raven Renkli Progresif Matrisler Testi (RPMT), Stroop Testi, Sayı Dizisi Öğrenme Testi (SDÖT), Bir İnsan Çiz Testi ve Sözel Akıcılık Testleri uygulanmıştır. Çalışma bulguları gruplar arasında karşılaştırmalı olarak incelenmiş, normal dağılan değişkenlerin karşılaştırmalarında bağımsız gruplar t test, normal dağılmayan değişkenlerin karşılaştırılmasında ise mann whitney u test kullanılmıştır. Çalışma sonucunda disleksili katılımcılar Sözel Akıcılık Testindeki perseverasyon bulguları dışında testlerin tamamında anlamlı düzeyde daha düşük skorlar elde etmişlerdir. Analiz sonuçlarına göre disleksi tanısı almış bireyler görsel algı, analiz yeteneği ve zihinsel becerinin değerlendirmesinde kullanılan RPMT uygulanmış, sonuçlar kontrol grubuna göre anlamlı seviyede daha düşük bulunmuştur. Benzer biçimde yürütücü işlevleri ölçmek için kullanılan Stroop Testi bulguları da anlamlı seviyede daha düşük bulunmuştur. Kısa süreli belleği ölçme amaçlı kullanılan SDÖT bulguları da anlamlı şekilde daha düşük olduğu bulunmuştur. Motor koordinasyon ve IQ puanlarını değerlendirme amaçlı uygulanan Bir İnsan Çiz Testi skorlarına da bakıldığında anlamlı seviyede kontrol grubuna göre daha düşük bulunmuştur. Son olarak sözel hafıza ve sözcük depolama yapılarında planlı bir şekilde tarama yapma ve erişim faaliyetlerini incelemek amaçlı Sözel Akıcılık Testleri uygulanmış (perseverasyon hariç) testin tamamında disleksili katılımcılar daha düşük performans sergiledikleri görülmüştür. Sonuç olarak çalışmamızda elde edilen verilere dayanarak dileksinin aynı düzeyde olmasa da bilişsel becerileri olumsuz etkilediği sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this study, it is aimed to examine the cognitive functions of individuals with dyslexia and to enable the use of cognitive test batteries more effectively in the determination of intervention programs to be applied for individuals with dyslexia and in diagnostic processes. A total of 60 individuals were included in the study, although there were 30 individuals diagnosed with dyslexia and 30 with normal development. Raven Color Progressive Matrices Test (RPMT), Stroop Test, Number Sequence Learning Test (SDÖT), One Human Draw Test and Verbal Fluency Tests were applied to the study participants. The study findings were examined comparatively between the groups, independent groups t test were used to compare the normal distributed variables, and mann whitney u test was used to compare the normal distributed variables. As a result of the study, participants with dyslexia obtained significantly lower scores in all tests except for the perseverance findings in the Verbal Fluency Test. According to the results of the analysis, RPMT used in the evaluation of visual perception, analysis ability and mental ability was applied to individuals diagnosed with dyslexia, and the results were found to be significantly lower than the control group. Similarly, the findings of the Stroop Test used to measure executive functions were significantly lower. The findings of ESSCT, which is used to measure short-term memory, were also found to be significantly lower. When the scores of a Human Draw Test applied to evaluate motor coordination and IQ scores were examined, it was found to be significantly lower than the control group. Finally, Verbal Fluency Tests were applied to examine the planned scanning and access activities in verbal memory and word storage structures (except perseverance) and it was seen that the participants with dyslexia performed less in all of the tests. As a result, based on the data obtained in our study, it was concluded that wishing adversely affected cognitive skills, although not at the same level.

Benzer Tezler

  1. Disleksili olan ve olmayan çocuklarda sözcük dağarcığı ve sözel akıcılık becerisinin okuma akıcılığı ile ilişkisinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between vocabulary and verbal fluency skills and reading fluency in children with and without dyslexia

    BEYZA NUR BALÇIK GELİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimÜsküdar Üniversitesi

    Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EVRİM GERÇEK

  2. Disleksi ve konuşma sesi bozukluğu tanısı almış çocukların sözel çalışma belleği ve fonolojik farkındalık performanslarının karşılaştırılması

    A comparison of verbal working memory and phonological awareness performances of children diagnosed with dyslexia and speech sound disorder

    ALEYNA SARIYILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimÜsküdar Üniversitesi

    Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM OĞUZ

  3. Okuma güçlüğü olan ve olmayan ilkokul öğrencilerinin okuma düzeylerinin ve dislektik özelliklerinin karşılaştırılması

    A Comparison of reading levels and dyslectic characteristics of primary school students with and without reading difficulty

    HATİCE GÜNAYER ŞENEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LATİFE BIYIKLI

  4. Disleksi tanısı almış ve almamış çocuklarda çizgi roman ve hikaye kitaplarında okuduğunu anlamanın karşılaştırılması

    Comparison of reading comprehension in comic books and story books of children diagnosed with dyslexia and not diagnosed with dyslexia

    RABİA KARCIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Kulak Burun ve BoğazAnkara Üniversitesi

    Kulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAUF YÜCEL ANADOLU

    DOÇ. DR. SILA AY

  5. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve disleksi tanısı almış çocuklara sahip ebeveynlerin duygusal şiddete maruz kalma düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi

    A research on the levels of exposure to emotional violence of parents with children diagnosed of Attention Deficiency Hyperactivity Disorder (ADHD) and Dyslexia

    TÜRKAN EVLEKSİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Psikolojiİstanbul Arel Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİM KAZAN