Sistem ve yöntem açısından İslâm düşüncesinde müziğin temellendirilmesi
Justification of music in Islamic thought with regard to system and method
- Tez No: 772423
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UBEYDULLAH SEZİKLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Güzel Sanatlar, Müzik, Religion, Fine Arts, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Tarih boyunca mûsikî, estetik açıdan sanatkârların, düşünce açısından filozofların, nazarî açıdan da matematikçilerin çalışma sahası olan bir ilim dalı olmuştur. Bu durum İslâm dünyasında birçok âlimin eserlerinde müziğe yer vermesi sonucunu meydana getirmiştir. Bu yer vermeler kimi zaman icracı nazariyatçılar, kimi zaman ise icrada bulunmayanlar tarafından yapılmıştır. Antik Yunan döneminin mûsikî nazariyatı ile ilgili M.Ö. VI. yüzyıla kadar eskilere dayanan eserleri, Orta Çağ İslâm dünyasına tercüme faaliyetleri vasıtasıyla kazandırılmıştır. Arapça ve Farsçaya tercüme edilen Pisagor, Platon, Aristoteles, Batlamyus, Aristoksenos ve Öklid gibi bilim adamlarının yazılı kaynakları, İslâm dünyası âlimlerini etkilemiş olup, kaleme aldıkları eserlerde mûsikî nazariyatını şekillendirmiştir. Müziği konu edinen İslâm düşüncesi tarihî kaynaklarında müelliflerin ilgi duyduğu alan bağlamında dar kapsamda ya da ayrıntılı olarak bilgiler yer almaktadır. Bu eserlerden bazıları diğerlerine göre farklılıklar arz etmektedir. Öne çıkan ve 'Edvâr' adı verilen bu mûsikî nazariyatı kaynakları, müziğin yüzeysel olarak değil, meşk geleneğinin kağıt üzerine sistematik ve ayrıntılı bir biçimde aktarılması gayesiyle oluşturulmuş ana kaynaklar olarak karşımıza çıkmaktadır. Edvârlar da kendi içerisinde kronolojik olarak incelendiğinde, 'özgün' ve 'nakil' olmak üzere iki farklı şekilde tasnif edilebilir. Bu çalışmamızda IX. – XVI. yüzyıllar arasında 'özgün' olduğunu tespit ettiğimiz edvârlar ve müellifleri üzerinden müziğin temelleri sistem ve yöntem açısından anlamlandırmaya çalışılmıştır. Bu özgünlük tabiidir ki sınırlı alanlarda olmuştur. İncelediğimiz edvârlar tamamıyla birbirinden farklı edvârlar değildir. Bu tezde edvârların örtüştüğü ya da farklılaştığı noktalar konusunda problemler bağlamında değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Throughout history, music wisdom has been occured as the working field of the artists in terms of aesthetics, field of the philosophers in terms of thought and field of the mathematician's in terms of theoretically. This situation resulted in the fact that many scholars in the İslâmic world included music in their works. The works of the Ancient Greek period, which date back to the 6th century BC, related to the theory of music, were acquired through translation activities into the medieval Islamic world. The written sources of scientists such as Pythagoras, Aristotle, Plato, Ptolemy, Aristoxenus and Euclid translated into Arabic and Persian influenced the scholars of the İslâmic world and shaped the theory of music in the works they wrote. In the historical sources of Islamic thought, there are some narrow scope or detailed information in the context of the field of interest of the authors in the works containing music. Some of these works differ from others. These sources of music, which are prominent and called 'adwar', appear as the main sources of music, not superficially, but in order to convey the tradition of practicing in a systematic and detailed manner on paper. Adwars can be classified in two different ways as 'original' and 'transported' when they are examined chronologically. In this study, the foundations of music are tried to be interpreted by us and in terms of system and method through adwars and it's authors who were found to be original between 9 and 16 centuries. In addition, evaluations were made in the context of problems regarding the overlapping or clashing of adwars.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- علم الكلام الجديد في العالم العربي - الألوهية أنموذجاً
Çağdaş Arap dünyasında yeni ı̇lm-i kelam arayışları (Ulûhiyyet örneği)
İBRAHİM İSMAİLOĞLU
Doktora
Arapça
2023
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN YILDIRIM
- ibn Haldûn'un Kur'ân anlayışı
Ibn Khaldun's understanding of the Qur'an
SÜMEYYE SEVİNÇ
Doktora
Türkçe
2020
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHSİN DEMİRCİ
- Türkiye siyasal hayatında uzlaşı kültürü: Milli Görüş partileri örneği
The culture of political compromise in Turkey: The example of Milli Gorus parties
YUSUF YALANIZ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYHAN ZABUN