Etilendiamin-bis-(Ortohidroksifenil) diasedik asidin metal komplekslerinin oluşum sabitlerine çözücü ve iyon etkisinin incelenmesi
Investigation of ionic and solvation effects of the ethylene diamin-bis- (o-hydroxy phenil) diasetic acid on Fe(m) and Cu(IT) complexes
- Tez No: 78028
- Danışmanlar: PROF. DR. CUMA BAYAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Anorganik Kimya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
V. ÖZET Etilen diamin-bis-(o-nidroksi fenil) diasetik asid'in Fe(in) ve Cu(II) komplekslerine çözücü ve iyon etkisinin incelenmesi Tarımsal önemi olan EDDHA (etilen diamin-bis-(o-hidroksifenil) diasetik asid) bilinen yöntemlerle sentez edildi ve Fe(III)-EDDHA, Cu(II)-EDDHA kompleksleri elde edildi. EDDHA' mn Irwing-Rossotti metodu ile potansiyometrik olarak, sulu çözeltide, değişik ligand konsantrasyonlarda, farklı metal/ligand oranlannda farklı iyonik ortamlarda ve konsantrasyonlarda, değişik organik solvent/su karışımlarında protonizasyon sabitleri ve Fe(III)-EDDHA, Cu(II)-EDDHA kompleks oluşumları incelendi. Bilgisayar yazılım programı ile n'A, pL, n değerleri hesaplanarak EDDHA' nn protonizasyon sabitlerine ve Fe(m) ile Cu(ü) kompleks oluşum sabitlerine etkisi irdelendi. EDDHA-Metal kompleks oluşumu. seyreltik ortamda daha belirgin adımlarla gerçekleştiği ama M,1.5 10- 3' M ligand konsantrasyonunun M,1.5 10-3 M ligand konsantrasyonundan daha iyi sonuç verdiği görüldü. Seyrelme arttıkça potansiyometrik titrasyon pH'sı daha yüksek değerde başlayıp daha düşük pH'da bittiğinden başlangıç pH'sı ile kompleksleşmenin bittiği pH arası veri sayısı azalmakta böylece elde edilen eğriler ideal veri sayışma oturtulamadığı bu sebeple çalışmalarda protonizasyon sabitlerinin ve bazı metal kompleks oluşumunu incelemek için ligand konsantrasyonu, 1.5 10 ~3 M olarak seçildi. Ligand konsantrasyonu azaldıkça log P' lar da küçülmekte yani proton disosiyasyonu arttığı izlendi. pL değerleri ise seyrelme ile azaldığı gözlendi. Böylece daha seyreltik ortam kompleks oluşumunu olumsuz yönde etkilediği sonucuna varıldı. n/pL=f(pL) grafiklerinden Fe(m) ve Cu(II) komplekslerinin tek çekirdekli 1/1 kompleksler oldukları anlaşıldı. Denemelerin ikinci aşamasında, [M]/[L] oranının kompleks oluşumuna etkisi incelendi. Kompleks oluşumlarım temsil eden pL'ler (pK),[M]/[L] oram 1/1 'de 1/4 'e gidildikçe yani metal konsantrasyonu azaldıkça kompleks oluşumu olumsuz yönde etkilendiği. M + H4L ML Dönüşümlü denge gereği ligand miktarım sabit tutup metal miktarını azalttıkça denge metal-kompleks oluşumu değil ters yön lehine döndüğünden kompleks oluşumunu olumsuz yönde etkilemediği anlaşıldı. Denemelerin üçüncü aşamasında NO3', SÛ4= Cl“ ve CIO4”'iyonlarının EDDHA' mn protonizasyon ve metaî-ligand kompleks oluşumuna etkisi incelendi. İyonlar ligandın -110-protonizasyon sabitlerini mineral asidlerinin kuvetliliği sırasına ters yönde etkili olduğu anlaşıldı. Şöyle ki en kuvvetli asid olan HCIO4 'nin anyonu CIO4“ EDDHA protonlarının disosiye olmasında en az etkiyi gösterdi: CPün ise en fazla etkiyi gösterdiği gözlendi. Ortamda Cl”iyonunun konsantrasyonunun düşürüldüğünde (10 ) log 3 lardaki büyüme bunun en güzel kanıtıdır (Tablo 3.3.2.3). Ancak bu sıralamaya SÛ4= iyonu uymadığı, çünkü S04= iyonunun iyonik şiddet olarak etkisi anyonik etkisinin önüne geçtiği ve böylece H* disosiyasyonunu olumsuz yönde etkilediği görüldü. Fe(m)-EDDHA kompleksine iyonların etkisinin asitlerin kuvvetlilik sırası HCIO4 > HNO3 >HC1 > H2SO4 şeklinde olduğu gözlenmiştir. Cu(H)-EDDHA kompleksinde aynı durum söz konusu değildir. Cu(II)-EDDHA yamnda yük/yarıçap oram daha büyük olan CPün kompleksleşmeye katılma eğilimi,Cu(U)- EDDHA kompleksinin stabilitesindeki etki farklılığı doğurduğu düşünüllmektedir. Metanol ve 1.4-Dioksamn EDDHA'nın protonizasyon sabitlerine ve Fe(III)-EDDHA ile Cu(n)-EDDHA kompleks oluşumlarına etkisi incelendi. İlk iki basamakta fenol protonları ayrıldığı için metanol de bu protonlar daha kolay koptuğu log £3 ve log $4 değerlerinin küçülmesinden anlaşılmaktadır: Metanol oranı %50'yi geçince potansiyometrik titrasyon olumsuz yönde etkilendiği ve değerlerde sapmalar olduğu görüldü. Metanol ilavesi ile Fe(III)-EDDHA kompleks oluşumu çok daha düşük pH larda başlayıp bittiği için n= f(pL) eğrileri elde edildi. Organik solvent oram % 50 (v/v) yi geçince ölçümlerde stabilite bozulduğu için hesaplanan pL ve logP larda da sapma olduğu görülmüştür. Metanol ilavesinin % 50 (v/v) den az ilave edildiği ortamlarda ise % 0 dan 40 a gidildikçe kompleks oluşumunun olumsuz etkilediği gözlendi. Organik solventlerle çalışmanın ikinci aşamasında metanol ile aynı çalışma şartlarında 1,4-Dioksan kullanılarak yapıldı. Sulu ortamda dioksan oram arttıkça log33 ve logfÎ4 lerde azalma görüldü. Logfo ve log3ı diğerlerinde yükselme gözlenmiştir. Sonuç olarak dioksanın ilavesi ile EDDHA nın 1. ve 2. fenolik protonları daha kuvvetli dissossiye olmuştur, bazik karakterli olan 3. ve 4. protonları ise daha zor disosiye olmuştur. Fe(IH)-EDDHA ve Cu(II)- EDDHA kompleks oluşumu ortama dioksannın girmesiyle olumsuz yönde etkilenmektedir. Sonuç olarak dioksanın metal kompleks oluşumunu olumsuz yönde etkilendiği gözlendi. Son olarak katgıda bulunacağı düşüncesi ile Fe(III)-EDDHA ve Cu(U)-EDDHA kompleksleri nin spektrofotometrik incelemesi yapıldı. Job metodu uygulanarak M/L oranlan ve pK lan bulundu(Tablo 3.5.1.2 ve Grafik 3.5.1.1, Grafik 3.5.1.2). Fe(m) için M/L oram 2/1,Cu(D) için 1/1 olarak bulundu. Fe(III)'deki M/L oram potansiyometrik yöntemle elde -111-edilen sonuçlara uyumamaktadır. Bu durum job metodunun düşük (pH=2.5) asidik ortamda yapılmasından kaynaklanmaktadır. Daha yüksek pH değerlerinde ise Fe(III) 'nin hidrolizinden dolayı hidrokso ve jj, hidrokso komplekslerinin oluşumu söz konusu olabilir ve dolayısyla beklenen yapımın M/L oranından kesinlikle söz etmek mümkün olmayabilir. Cu(II)-EDDHA kompleksinin büyük bir bölümü bazik (pH=6-9) ortamda tamamlandığı için Job eğrisi absorbanslan yaklaşık bu pH'larda yapıldı ve elde edilen verilere bakıldığında ligand Cu(II)'ye karşı tri ve tetra dentat özellik kazanmış ve M/L =1/1 olarak bulunmuştur (Tablo 3.5.1.2 ve Grafik 3.5.1.2).
Özet (Çeviri)
SUMMARY EDDHA, which has agricultural importance, is synthesized using known techniques, and with using this EDDHA, Copper and Iron complexes are also prepared. EDDHA (ethylene diamine-bis-(o-hydroxypehnil diasetic acid), Fe-EDDHA and Cu (EDDHA) Complex formations, using Irwing-Rossotti method in aqueous solutions, with different ligand concentrations and different metal/ligand ratio and in various solvent/water ratios are investigated. A computers program is written to calculate n'A,pL and fl values.Effect of these constants into the EDDHA' s protonisation and complex formation are also studied. It is found that metal-complex formation goes through more distinctive steps in diluted solutions. As the dilution increased potentiometric titration starts at higher pH's and ends at lower pH's, and number of data that can be obtained in between will decrease, with less number of data, protonization constants can not be calculated in very diluted solution. For this reason, 1.5. 10'3 M was chosen to study. As the ligand concentration decreased log P's were decreased too, pL values did not change in line. In conclusion, diluted media deterred the formation of complexes. In the second series of experiments, the effects of M/L ratio are investigated. pL values representing complex formation are not changing as the ration changes. -112-
Benzer Tezler
- Tiyofen-2,5-dikarboksilat komplekslerinin sentezi ve yapısal özelliklerinin X-ışını kırınımı yöntemiyle araştırılması
The synthesis of Thiophene-2,5-dicarboxylate complexes and the research of their structural properties by x-ray diffraction method
SERVET UĞUR OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Fizik ve Fizik MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BÜYÜKGÜNGÖR
- 1,10-fenantrolinlerin indirgenmiş schiff bazları ve geçiş metal kompleksleri
Reduced schiff bases of 1,10-phenanthrolines and transition metal complexes
MURAT AYDEMİR
- Sıvı-sıvı ekstraksiyonu ile metal iyonlarının önderiştirilmesinde fenol-amin tipindeki üç ve dört dişli ligandların verimliliklerinin karşılaştırılması
The comparison of the productivity of tridentate and tetradentate phenole-amine type ligands on the preconcentration of the metal ions with liquid-liquid extraction method
DEMET ÇADIROĞLU
- Synthesis and characterization of carbonyl-tungsten(0) complexes of [N,N'-bis(ferrocenylmethylene)ethylenediamine]
[N,N'-bis(ferrosenmetilen)etilendiamin] lipandının oluşturduğu karbonil-tungsten(0) komplekslerinin sentezi ve karakterizasyonu
CÜNEYT KAVAKLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2005
KimyaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİM ÖZKAR
- Ferrosenildiimin schiff bazı ligandını içeren bazı metal komplekslerinin sentezi ve karakterizasyonu
Synthesis and characterization of some metal complexes of ferrocenyldiimine schiff base ligand
TUĞBA AKCAN KARDAŞ