Geri Dön

Mark Twain'ın Tom Sawyer'ın Maceraları romanının Türkçeye ilk ve yeniden çevirilerinde yanmetinsellik eşiği

The threshold of paratextuality in the first and re-translations of Mark Twain's The Adventures of Tom Sawyer into Turkish

  1. Tez No: 781631
  2. Yazar: MEHTAP EKİNCİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ASLI ÖZLEM TARAKCIOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çeviri ve Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 204

Özet

Bu çalışma Mark Twain'in Tom Sawyer'ın Maceraları isimli romanının İngilizce aslından Türkçeye farklı yayınevlerince 1940'lı yıllardan itibaren yaklaşık 10 yıllık aralıklarla basılmış yedi çevirisini betimsel analiz yöntemiyle Genette'nin öne sürdüğü yanmetinsel unsurlar açısından incelemeyi konu edinmiştir. Bu bağlamda çalışma hem Genette'nin hem de farklı araştırmacıların görüşlerine de dayanarak ilk ve yeniden çeviri eserlerde yer alan yanmetinsellik unsurlarının, Genette'nin (1997b) yanmetinsel unsurların eserlerde nasıl göründüğü hususundaki görüşleriyle paralellik gösterip göstermediğini, yanmetinlerin ilk ve yeniden çevirilerde manipülasyona uğrayıp uğramadığını belirlemiştir ve serlerde görülen manipülasyonların muhtemel sebeplerini betimsel analiz yöntemiyle sunmuştur. Ayrıca bu çalışma kapak ve ekleri, başlık sayfası ve uzantıları ve notlar başlığı altında çevirmen notları veya dipnotları yanmetinlerinde bir yandan çevirmen görünürlüğünü açıklamaya çalışırken bir yandan da bu yanmetinleri Venuti'nin (1995) yerelleştirme ve yabancılaştırma kavramları temelinde incelemiştir. Çalışma sonuçları incelenen yedi çeviri eserde yer alan yanmetinlerin eserlerde bulunuş biçimleri açısından çoğunlukla Genette'nin yanmetinler ile ilgili görüşleriyle örtüştüğünü ve yanmetinlerde manipülasyona en çok uğrayan alanların kapak ve ekleri, başlık sayfası ve uzantıları ve resimler olduğunu göstermiştir. Ayrıca sonuçlar çevirmenlerin kapak ve ekleri, başlık sayfası ve uzantıları ve çevirmen notları veya dipnotları ile görünür olabilmekle birlikte, çevirmen not veya dipnotları aracılığıyla görünür olan her çevirmenin eser genelinde tercih ettikleri metinsel-dilsel normlar incelenmeksizin bu çevirmenlerin yabancılaştırma anlayışına dayalı bir çeviri eser ortaya koyduklarının net bir göstergesi olamayacağını da ortaya çıkarmıştır.

Özet (Çeviri)

This study is about examining the paratextual elements suggested by Genette in the seven translations of Mark Twain's The Adventures of Tom Sawyer novel from the English original to Turkish which were published by different publishers at intervals of about 10 years since the 1940s. The study has been conducted through the descriptive analysis method. In this context, based on the opinions of both Genette and different researchers, the study has determined whether the paratextual elements in the first and retranslated works are in parallel with Genette's (1997b) views on how the paratext elements appear in the texts, and whether the paratexts are manipulated in the first and retranslations. The possible causes of the manipulations seen in the translated works have been presented by using the descriptive analysis method. While trying to explain the visibility of translators under the heading of the translator's notes or footnotes, the cover and its appendages, the title page and its appendages and notes, our study has also examined these paratexts on the basis of Venuti's (1995) concepts of localization and foreignization. The results of the study have shown that the presence of the paratexts in the seven translated works mostly overlaps with Genette's views on paratexts, and the most manipulated areas in the paratexts are the cover and its appendages, the title page and its appendages and the pictures. Moreover, the results have revealed that the translators may have been visible with the cover and its appendages, the title page and its appendages and notes. However, without examining the textual-linguistic norms preferred by each translator throughout the text in the translations, this may not be a clear indication that these translators who are visible through the translator's notes or footnotes have produced a translation work based on the understanding of foreignization.

Benzer Tezler

  1. A comparative and descriptive analysis of the Turkish translations of Mark Twain's the adventures of Tom Sawyer within the context of children's literature

    Mark Twain'in Tom Sawyer'ın Maceraları adlı eserinin Türkçe çevirilerinin çocuk edebiyatı bağlamında karşılaştırmalı ve betimleyici bir incelemesi

    GİZEM TEZYÜREK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ASALET ERTEN

  2. Mark Twain's dual vision of Hawaii: Sublime wilderness in nineteenth-century America

    Mark Twain'in iki yönlü Hawaii tasavvuru: 19. yüzyılda Amerika'da vahşi doğa kavramı

    GÜLSİMA ERYILMAZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Amerikan Kültürü ve EdebiyatıBoğaziçi Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. KIM LUANA FORTUNY

  3. Mark Twain's the adventures of Huckleberry Finn as a challenge of social and racial conventions

    Mark Twain'ın Huckleberry Finn'ın maceraları adlı eserinde sosyal ve ırk düzenine itirazı

    SORAN ABDALLA KHDHIR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Amerikan Kültürü ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERMA LEKESİZALIN

  4. Conflict, compromise and resolution in Mark Twain's Pudd'nhead Wilson

    Mark Twain'in Pudd'nhead Wilson eserinde çatışma, uzlaşma ve çözüm

    KENNETH JOHN VİRZİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    İngiliz Dili ve EdebiyatıYaşar Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FRANCESCA ALEXANDRA CAUCHI

  5. The major characters' quest for freedom in Mark Twain's the Adventures of Huckleberry Finn and Khaled Hosseini's the Kite Runner

    Mark Twain'in 'the Adventures of Huckleberry Finn' inde ve Khaled Hosseini'nin 'the Kite Runner'ında büyük karakterlerin özgürlük arayışı

    MOHAMMAD SABER WAHEDİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    İngiliz Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SEMA ZAFER SÜMER