Geri Dön

تحقيق حاشية على حاشية الخطائي على المختصر في شرح تلخيص المفتاح لعبدالله بن شهاب اليزدي

El-Hattâi'nin Abdullah Bin Şihab el-Yezidî'nin, el-Muhtesar fî Şerhi't-Telhis eserine hâşiyesi üzerine el-Yezidî'nin hâşiyesi, araştırma, tahkik

  1. Tez No: 785452
  2. Yazar: MOHAMMED ABDULELAH JEDI
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BEKİR YILDIRIM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Arap dili, Hâşiyetü'l-Yezdî, El-Hattâî, Telhîsü'l-Miftâh, Tahkik, Arabic language, Al-Yazdi's hashiya, Al-Khata'i, Talkhees al- Miftah, Investigation
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Arapça
  9. Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 269

Özet

Bu tez, eserini belagat kitaplarının en önemlilerinden derleyip es-Sekkâkî ve diğerleri gibi kendisinden önce yaşamış olan alimlerin çalışmalarından istifade ederek Belagat ilminin kurallarını koyan İmam Celâleddîn el-Kazvînî'nin (ö.h.739)“Telhîsü'l-Miftâh fî'l-Meânî ve'l-Beyân ve'l-Bedî”kitabına, Allâme Sâdettin Taftâzânî'nin yazmış olduğu“ Şerhu Telhîsi'l-Miftâh”için yapılmış olan“Hâşiyetü'l-Hatâî”adlı haşiyeye; el-Yezdî tarafından yazılan haşiyenin analizini içermektedir. Bu çalışmanın ilmî değere sahip olması bu durumdan kaynaklanmaktadır. Nasıl ki el-Hattâi'nin haşiyesinin ilim talebeleri arasında önemli bir statüye ve geniş bir kullanıma sahip olduğu açıkça bilinmekteyse El-Yezdî'nin haşiyesi de -söz konusu- bu kitaba yapılmış olan en kıymetli haşiyedir. Çünkü içinde faydalı yorumlar ve önemli tercihler bulunmaktadır. Araştırmacı, çalışmasında el- Yezdî ve el-Hattâî hayatı ve ilmi şahsiyetini araştırırken betimleyici-tarihsel bir yaklaşım izlemiştir. İnceleme bölümünde; metnin harekelenmesi, nüshaların karşılaştırılması, sözlerin ilgili kişilere nispeti, meselelerin çıkarılması ve belgelenmesi hususunda ise yorum ve analize dayalı bilimsel yaklaşım kullanmıştır. Bu çalışmada ulaşılan en belirgin sonuçlar arasında: el-Yezdî'nin, el-Hattâî'nin muhtasar haşiyesindeki problemli lafızların pek çoğunu ele alıp eserdeki lafızlar ve ibarelerdeki kapalılığı gidermesi bulunmaktadır. el-Yezdî'nin açıklama ve dipnotları incelendiğinde bu durum açıkça görülmektedir. Ayrıca, müellif itirazları tartışırken kelimelerin anlamlarını zaman zaman Kur'an-ı Kerim'den zaman zaman da müfessirlerden ve şiirlerden alıntılar yapıp deliller getirerek geniş ve detaylı açıklaması; onun kitabının zenginliğine, engin kültürüne ve ilmî bereketine delalet etmektedir.

Özet (Çeviri)

This thesis aims to investigate the Haashiyat al-Yazdi (d. 1015 AH), on“Hashiyat al-Khata'i (d.: 901 AH) in which he explains the ”Sharh Talkhees al- Miftah“ by the scholar Saad al-Din al-Taftazani (d. 792 AH). Al-Taftazani's book is an explanation of the book ”The Key of The Meanings - The Statement and the Badi '" by Imam Jalal al-Din al-Qazwini (d.: 739 AH), whose book is considered one of the most important rhetorical works of all. He established the rules of rhetoric sciences, and benefited from the efforts of those who preceded him, such as Sakaki and others. Hence the importance of this study and its scientific value. And Haashiyat al-Yazdi is one of the most valuable footnotes to this book, because it contains useful comments and important discussions. It is well known that the footnote of Al-Khatai is widely dealt with by students. The study followed the historical descriptive approach when presenting the biographical and scholarly biographies of two imams: the Yazidi and Al-Khati, and the scientific method used in the investigation and commentary on the book: such as writing the text, justify the text with diacritics, comparing the copies, attributing the sayings, and extracting the issues and documenting them. The most important conclusion of the study was: Al- Yazdi's hashiya explained many of the problematic expressions in Al-Khatai's summarized hashiya, and clarified its ambiguous phrases. This appears in Yazdi's comments, discusions and preferrings. In addition, the author paid attention to discuss objections, his skill in detailing the meanings of words, and his citation of the Qur'an, the sayings of commentators, and poetry at times; it indicates the richness of his book, his vast knowledge.

Benzer Tezler

  1. تحقيق حاشية على تفسير أنوار التنزيل، وأسرار التأويل لملا خسرو من صفحة 168 إلى 289

    Molla Hüsrev'in Hâşiye âlâ Envari't-Tenzîl ve Esrâri't-Te'vîl adlı eserinin 168 - 249 sayfaların tahkiki

    MÜFİDE GÖKLER

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2018

    DinAksaray Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ŞEN

  2. تحقيق ودراسة حاشية على شرح الوقاية للقره باغي قسم العبادات

    Karabaği'nin Hâşiye alâ Şerhi'l-Vikâye adlı eserinin tahkik ve tahlili ibadetler bölümü

    GALİP ELFECİR

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2025

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET BOYNUKALIN

  3. Tahkiku'l-kısmi's-sani min Muhtasari'l-Haşiye 'Ala'l-mutavvel Li'l-Kirmasti

    تحقيق القسم الثاني من مختصر الحاشية على المطوَّل للكرماستي

    YASİN ELHÜSEYİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinBingöl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SAHİP AKTAŞ

  4. حاشية شمس الدين محمد بن يوسف الكرماني على تفسير البيضاوي: (من الفاتحة الى الرعد (دراسة وتحقيق

    Şemseddin Muhammed b. Yusuf el-Kirmânî'nin Beydâvî Tefsiri Hâşiyesi (Fâtiha Suresinden Ra'd suresine kadar) İnceleme ve Tahkik

    SHAKIR MUDHHI HAMDI ALHARDANEE

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL – YAGOOB

  5. حاشية جمال الدين إسحاق بن محمد القرماني على تفسير البيضاوي ( من أول سورة الفتح إلى نهاية سورة القمر) دراسة وتحقيق

    Cemâleddin Ishak b. Muhammed el-Karamânî'nin Beydâvî Haşiyesi ( AL-Fetih Suresini başından Al-Kamer suresinin sonuna kadar): İnceleme ve tahkîk.

    AMAR NAFE EIFAN AL-JANABI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURHAN ÇONKOR