Betimleyici çeviri çalışmaları temelinde Toni Morrison'ın romanlarındaki Afro-Amerikan sesin Türkçeye aktarımı
The translation of the Afro-American voice in Toni Morrison's novels within the framework of descriptive translation studies
- Tez No: 794014
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLPERİ SERT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Toni Morrison Romanları, Afro-merkezcilik, Afro-Amerikan Ses, Çeviri Süreci Normları, Çevirmenin Görünürlüğü/Görünmezliği, Toni Morrison's novels, Afrocentricity, Afro-American Voice, Operational Norms, Translator's (In)Visibility
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 301
Özet
Romanlarının tamamı Türkçeye çevrilen ve Türkiye'de geniş bir okur kitlesine sahip olan Afro-Amerikalı yazar Toni Morrison'un yapıtlarında, Afrika kökenli Amerikalıların dünyası birincil, beyazların dünyası ise ikincil konumdadır. Yazarın bu çalışmaya konu olan The Bluest Eye (1970), Sula (1973) ve Beloved (1987) başlıklı romanlarında da Afro-Amerikan sesin ön planda olduğu görülmektedir. Dolayısıyla bu yapıtlar, Afro-merkezci çerçevede ele alınmıştır. Afro-Amerikan sesi yansıttığı düşünülen öğeler, üç kategoride incelenmiştir: Bunlardan birincisi, tarihsel ve etnodilbilimsel öğeler; ikincisi sosyolinguistik öğeler ve sonuncusu folklorik, mitolojik ve spiritüel öğelerdir. Kaynak metinlerde Afro-Amerikan sesi yansıtan söz konusu öğeler ve bunların erek metinlere aktarım biçimleri, Gideon Toury'nin Betimleyici Çeviri Çalışmaları temelinde ortaya koyduğu“çeviri süreci normları”ve Lawrence Venuti'nin tartışmaya açtığı“çevirmenin görünürlüğü/görünmezliği”çerçevesinde incelenmiştir. İncelemeler sonucunda, son yıllarda gittikçe artan kültürel farkındalık ve duyarlığın romanların 2010'larda yayınlanan yeniden çevirilerine de yansıdığı, 1990'lı yıllarda yayınlanan ilk çevirilere oranla, Afro-Amerikan sesi yansıtma yönündeki çabanın daha belirgin ortaya çıktığı ve çevirmenlerin yeni çevirilerde“görünür”hale geldiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The world of Afro-Americans seems prominent while that of Whites remains in the secondary position in the acclaimed Afro-American novelist Toni Morrison's novels, all of which have been translated into Turkish and enjoyed a wide readership among Turkish readers. The Afro-American voice is noticeable in The Bluest Eye (1970), Sula (1973) and Beloved (1987), the three novels analyzed in the present study. Therefore, these novels have been scrutinized within the framework of Afrocentricity. The elements that are considered to reflect that Afro-American voice are examined under three categories, namely historical and ethnolinguistic elements, sociolinguistic elements and folkloric, mythological and spiritual ones. The extracts from the source and the target texts containing these elements have been comparatively analyzed in accordance with operational norms put forward by Gideon Toury within the framework of Descriptive Translation Studies as well as Lawrence Venuti's concept of“The translator's (in)visibility.”This analysis showed that due to the increase in the cultural awareness and sensitivity in the recent years, the retranslations of these novels, which came out in the 2010's, present a considerable effort on the part of translators into the rendition of the Afro-American voice, compared to those which came out in the 1990's. It has also been found that the translators of those retranslations show the tendency to make themselves more visible as translators.
Benzer Tezler
- Türkiye'de Sözlü Çeviri Etkinliğinin Avrupa Birliği Bağlamında Kurumsallaşma Süreci
Institutionalization of Interpreting in Turkey within the Framework of European Union
ESRA ÖZKAYA SALTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALEV BULUT
- A descriptive study on the translations of wordplays in Catch-22
Catch-22 romanındaki sözcük oyunlarının çevirileri üzerine betimleyici bir çalışma
BURCU TAŞKIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ORHUN YAKIN
- A descriptive approach to (im)possibility of poetry translation: A case study on pseudotranslation
Şiir çevirisinin olabilirliğine (olmazlığına) betimleyici bir yaklaşım: Sözdeçeviri üzerine bir vaka çalışması
ABDULLAH TANYILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIN ÖNER
- İbn Hazm'ın Tavku'l-Hamâme adlı eserinin Türkçe çevirileri üzerinden yeniden çeviri kavramına betimleyici ve eleştirel bir bakış
A descriptive and critical analysis of the concept of retranslation through the Turkish translations of Ibn Hazm's Tavku'l-Hamâme
ŞEHİDE CENGİZ ARSLAN
Doktora
Türkçe
2024
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİN MURAT DEMİR
- Dis/re-appearance of illusion: The quest for an ontology of translation studies
İllüzyonun kayboluşu ve yeniden ortaya çıkışı: Bir çeviribilim ontolojisi arayışı
AYŞE BETÜL SAYIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIN ÖNER