Adnî Divanı - İnceleme (42-94. Gazeller)
Adnî Divan - Examination (42-94. Gazels)
- Tez No: 803587
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET KORKUT ÇEÇEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Adnî, Divan Şiiri, Gazel, Mahmut Paşa, Şerh, Adni, Divan Poetry, Ghazal, Mahmut Pasha, Commentary
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Bu çalışma XV. yüzyıldaki önemli devlet adamlarından ve şairlerinden olan Adnî'nin Türkçe Divanı'nda yer alan elli iki adet gazelinin şerhinden oluşmaktadır. Asıl ismi Mahmut olan Adnî, Fatih Sultan Mehmet döneminde vezirlik ve sadrazamlık gibi önemli görevlerde bulunmuştur. Türk dili tarihi açısından geçiş dönemi sayılabilecek bir zaman diliminde yaşamış olan Adnî, sade ve içten tarzıyla öne çıkmaktadır. Bu çalışmada Adnî'nin Türk edebiyatı tarihindeki yerinin, sanat anlayışının ve edebî yönünün daha iyi anlaşılabilmesi amaçlanmıştır. Çalışma iki bölüm ve sonuç kısmından müteşekkildir. İlk bölümde Adnî'nin, sanatı ve eserleri üzerinde durulmuştur. Çalışmanın asıl kısmını oluşturan ikinci bölümde ise divanda yer alan elli iki gazel şerh edilmeye çalışılmıştır. Ele alınan bu gazellerin şerhinde klasik şerh yöntemine başvurulmuştur. Bu yönteme göre beyitler, öncelikle günümüz Türkçesine göre düzyazıya aktarılmış, ardından da ilgili beyitlerin şerhine geçilmiştir. Açıklamalarda yer alan sözcüklerin ise divan şiiri geleneği içerisindeki mecazi anlamları aktarılmıştır. Yine bu anlamlardan yola çıkılarak şairin vurguladıkları edebî sanatlar ve gelenek bağlamında açıklanmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This work consists of the commentaries of fifty-two ghazals in the Turkish Divan of Adnî, one of the important statesmen and poets of the XV. century. Adni, whose real name is Mahmut, held important positions such as vizier and grand vizier during the reign of Mehmet the Conqueror. Adnî, who lived in a time period that can be considered as a transition period in terms of Turkish language history, stands out with his plain and sincere style. In this study, it is aimed to better understand Adnî's place in the history of Turkish literature, his understanding of art and his literary direction. The study consists of two parts and a conclusion part. In the first part, art and works of Adnî were emphasized. In the second part, which constitutes the main part of the study, the commentary of fifty-two ghazals in the divan were made. The classical commentary method was used in the commentary of these ghazals. According to this method, the couplets were firstly transferred to prose according to today's Turkish, and then the explanations of the related couplets were made. In the explanations, the usages of meaning of the words and figurative meanings within the tradition of divan poetry were given. Again, based on these meanings, it was tried to be explained in the context of literary arts and tradition that the poet emphasized and wanted to tell.
Benzer Tezler
- Berlin Devlet Kütüphanesi (Staatsbibliothek zu Berlin) Ms.or.oct. 3744 numaralı şiir mecmû'ası (Vr. 192b-236a) (İnceleme-transkripsiyonlu metin-dil içi çeviri)
Berlin State Library (Staatsbibliothek zu Berlin) Ms.or.oct. 3744 numbered poetry magazine (Poetry 'mecmû'a') (Leafs 192b-236a) (Examination-text with transcription-intralingual translation)
MERYEM ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜZEYİR ASLAN
- Berlin Devlet Kütüphanesi'nde bulunan Ms. or. oct. 3520 numaralı Mecmû'a-i Eş'âr (1b-86b): İnceleme-metin-MESTAP'a göre tasnif
Berlin State Library's miscellany copy under the shelf mark Ms. or. oct. 3520 (1v-86v): Review, text, MESTAP classification
SADIK EMRE TORBALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLER DOĞAN AVERBEK
- Adni divanı ve Adni divanında benzetmeler
Adni divan and metaphors in Adni divan
OSMAN KUFACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ATİLLA ŞENTÜRK
- Ali Şir Nevâyî'nin Bedâyiʿu'l-Vasat'ı ile Mahmud Paşa'nın Adnî Divanı arasında ses bilgisi ve ekler bakımından bir karşılaştırma
Comparison of sound information and attachments between bedāyiʿuʿl-vasaṭʾi of Ali Şir Nevâyî and adnî divan of Mahmud Paşa
TÜRKAN AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL YÜCEL
- 15. Yüzyıl divan şairlerinden Adnî, Avnî, Cem Sultan, Mihrî Hatun ve Cemalî'de ayet ve hadis iktibasları
The quatations of ayet and hadis in 15th century di̇van poets Adnî, Avnî, Cem Sultan, Mi̇hrî Hatun and Cemalî
REMZİ AĞZIKARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıKırklareli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NİYAZİ ADIGÜZEL