Geri Dön

Çocuklarda abdomen radyografilerinden gastrointestinal obstrüksiyon tanısı için evrişimsel sinir ağı kullanımı

Convolutional neural network usage on abdominal radiographs for the diagnosis of gastrointestinal obstruction in children

  1. Tez No: 803792
  2. Yazar: ERCAN AYAZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN GÜÇLÜ, DOÇ. DR. AYŞE BETÜL OKTAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Biyoistatistik, Radyoloji ve Nükleer Tıp, Biostatistics, Radiology and Nuclear Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyolojik Veri Bilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 105

Özet

Radyografilerde izlenen bağırsak dilatasyonları, kusma, karın ağrısı, kronik kabızlık veya ishal gibi şikâyetlerle başvuran hastalarda sık görülen bir bulgudur. En sık nedenleri bağırsak enfeksiyonları, inflamatuvar hastalıklar ve obstrüksiyonlardır. Bu hastalarda cerrahi gerektiren obstrüksiyon olup olmadığının ayrımının zamanında ve doğru yapılması, ölüme kadar gidebilecek olan nekroz, perforasyon gibi komplikasyonların önlenmesi için çok önemlidir. Bu tezde, ilk olarak abdomen radyografilerinde normal bağırsak gaz dağılımı olan sağlıklı çocuklarla, bağırsak dilatasyonu veya obstrüksiyon bulgusu olan anormal hastaların evrişimsel sinir ağı (ESA) modelleriyle ikili sınıflama kullanılarak ayrımının yapılması amaçlandı. Daha sonra da hasta grubunda cerrahi gerektiren obstrüksiyon hastaları ile diğer bağırsak dilatasyonu veya ileusu bulunan inflamatuvar/enfeksiyöz nedenli hastaların sınıflandırılması hedeflendi. Bu amaçla çocukluk çağındaki hastalarda çekilen 1152 abdomen radyografisi (540 normal, 298 cerrahi tanılı dilatasyon, 314 inflamatuvar/enfeksiyöz dilatasyon) veri kümesi olarak kullanıldı. Bu veri kümesine gerekli ön işlemeler yapıldıktan sonra görüntü analizinde başarısı kanıtlanmış olan 5 ESA modeliyle (ResNet50, InceptionResNetV2, Xception, EfficientNetV2L, ConvNeXtXLarge) transfer öğrenme metodu kullanılarak eğitim, validasyon işlemlerinden sonra test edildi. Sonuç olarak normal ile anormal ayrımında en yüksek doğruluk oranı ResNet50 (0,938) ile elde edildi. Daha sonra otomatik kırpılma ön işleme metoduyla verilerin tanısal değeri olmayan kısımları çıkarıldıktan sonra yapılan analizde en yüksek doğruluk oranları EfficientNetV2L (0,962), ConvNeXtXLarge (0,956) ve InceptionResNetV2(0,950) ile elde edildi. Cerrahi obstrüksiyonlar ile diğer hastaların ayrımında ise en yüksek doğruluk oranı EfficientNetV2L(0,972) ile elde edildi. Sonuç olarak, ESA modelleri, gastrointestinal obstrüksiyon olgularında dijital radyografiye entegre edilerek karar destek sistemi olarak yüksek doğruluk ile kullanılabilir. Anormal radyografiler konusunda hekimi uyararak tanı ve tedavi sürecinin hızlanmasına katkıda bulunabilir.

Özet (Çeviri)

Intestinal dilatations in radiographs are a common finding in patients presenting with symptoms such as vomiting, pain, constipation, or diarrhea. The most common causes are intestinal infections, inflammatory diseases, and obstructions. Timely and accurate differentiation of whether there is an obstruction requiring surgery in these patients is crucial to prevent complications such as necrosis and perforation, which can lead to death. In this thesis, the first aim was to differentiate healthy children with normal intestinal gas distribution in abdominal radiographs from intestinal dilatation or obstruction using convolutional neural network (CNN) models. Then, the classification of patients with surgical obstruction and those with other intestinal dilatation or ileus was aimed. For this purpose, a dataset of 1152 abdominal radiographs taken in childhood (540 normal, 298 surgically diagnosed dilatation, 314 inflammatory/infectious dilatation) was used. After preprocessing of this dataset, five CNN models with proven success in image analysis (ResNet50, InceptionResNetV2, Xception, EfficientNetV2L, ConvNeXtXLarge) were trained, validated, and tested using transfer learning method. Consequently, the highest accuracy in the differentiation between normal and abnormal was achieved with ResNet50 (0.938). Then, after removing the non-diagnostic parts of the data using an automated cropping preprocessing, the highest accuracy rates were achieved with EfficientNetV2L (0.962), ConvNeXtXLarge (0.956), and InceptionResNetV2 (0.950). The highest accuracy in the differentiation between surgical obstructions and others was achieved with EfficientNetV2L (0.972). In conclusion, CNN models can be integrated into radiographs as a decision support system with high accuracy rates in pediatric gastrointestinal obstructions by alerting the physician about abnormal radiographs.

Benzer Tezler

  1. Travma nedeniyle batın BT çekilen çocuk hastalarda mezenter yerleşimli lenf nodlarının değerlendirilmesi ve bulguların akut batın tablosu bulunan hastalarla karşılaştırılması

    Evaluation of mesenteric lymph nodes in pediatric patients who underwent abdominal CT for trauma and comparison of findings with patients with acut abdomen

    EMRAH YAŞAR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Radyoloji ve Nükleer TıpDicle Üniversitesi

    Radyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEMİK TEKE

  2. Çocuklarda göğüs ağrısının nedenleri ve göğüs ağrısı etyolojisinde helikobakter pylori enfeksiyonunun yeri

    Başlık çevirisi yok

    ŞULE KOÇAK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. AYHAN GAZİ KALAYCI

  3. İdyopatik göğüs ağrısıyla başvuran çocuklarda kalp hızı değişkenliği ve efor testinin etkisinin incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    MUSTAFA GÜLOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMAL BAYSAL

  4. Çocuklarda, thoracoabdominal bölgenin major anatomik yapılarının, yüzey anatomisi ile karşılaştırılması

    Comparison of major anatomical structures of thoracoabdominal region with surface anatomy in children

    UMUT ŞENER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    AnatomiAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Anatomi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYFER METİN TELLİOĞLU

  5. Çocuklarda akut apandisit tanısında spiral bilgisayarlı tomografinin yeri

    The role of helical computed tomography in the diagnosis of acute appendicitis in pediatric patients

    SERDAR AYÇİÇEK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Radyoloji ve Nükleer TıpAnkara Üniversitesi

    Radyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. SUAT FİTOZ