Geri Dön

Eski ve Orta Türkçe metinlerinde çekim eki yapıları

İnflectional suffix structures in Old and Middle Turkic texts

  1. Tez No: 818241
  2. Yazar: TANJU SERBEST
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FİKRET TURAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 439

Özet

Bu çalışmada, Eski Türkçe ve Orta Türkçe metinlerinde çekim eklerinin yapıları, benzerlikleri, birbirinden ayrılan yönleri ve gelişimi karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çekim ekleri, isim ya da fiil kökenli sözcüklere eklenerek bunların cümlede diğer kelimelerle bir anlam ilişkisi kurmasını sağlayan yapılardır. Çalışmanın kapsamı, Türkçenin ilk yazılı belgelerinin bulunduğu Köktürkçe döneminden başlamak üzere Eski Anadolu Türkçesine kadar geçen süreçte yayımlanan ilgili dönemlerin öne çıkan temel Türkçe metinleridir. Bu kapsamda öncelikle Eski Türkçe ve Orta Türkçenin kapsamı ve içeriği hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Türkçede çekim kavramı ve çekim ekleri ile ilgili öne çıkan bazı araştırmacıların tasniflerine yer verilmiş ve çalışmamızda kullanılacak olan tasnif belirlenmiştir. Daha sonra seçtiğimiz metinlerdeki çekim eki yapıları taranarak tespit edilmiş ve belirlediğimiz tasnifin içine yerleştirilmiştir. Tezimizin sonuç kısmında ise tespit edilen bulgular ortaya konmuş ve karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir.

Özet (Çeviri)

This study examines the structures, similarities, differences, and development of inflectional suffixes in Old Turkic and Middle Turkic texts comparatively. Inflectional suffixes are linguistic units added to nouns or verbs, enabling them to establish semantic relationships with other words in a sentence. The research focuses on the main Turkic texts of the relevant periods, starting from Orkhon Turkic, which contains the earliest written documents of the Turkic language, and extending to Old Anatolian Turkish. In this context, firstly, the scope and content of Old Turkic and Middle Turkic are briefly outlined. Subsequently, the concept of inflection and inflectional suffixes in Turkish is examined, drawing upon the classification proposed by prominent researchers in the field. The chosen classification is then applied to the inflectional suffix structures found in the selected texts. In the conclusion, our findings are presented and evaluated comparatively.

Benzer Tezler

  1. Kırgızistan Oş ve Celal-Abad bölgesi Türkleri: Sosyo-kültürel yapı ve dil

    Turks of Osh and Zhalal-Abad regions in Kyrgyzstan: The socio-cultural structure and language

    SAIDA BURKHANIDINOVA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. UFUK TAVKUL

  2. Eski ve orta Türkçe metinlerindeki kıyafet adları ve dil incelemesi

    Clothing names in old and middle Turkish texts and language study

    SALİH KÖSE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Türk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM ŞAHİN

  3. Türkçeyle ve Moğolca arasındaki benzer kelimeler ve ekler

    Common words and affixes between Turkish and Mongolian

    BYAMBASUREN TUMENBAYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİKRET TURAN

  4. VIII.-XIII. yüzyıl metinlerinde Türkçe dinî söz varlığı

    Turkish religious terminology in 8th to 13th centuries texts

    BANU GÜZELDEREN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUAT ÜNLÜ

  5. Buddhist çevre eski Uygur Türkçesi metinlerinde asli söz varlığı incelemesi

    The Buddhist environment of the old Uighur Turkish texts of the original promise of the presence of the review

    DİDEM YÜNCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DilbilimMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. CEVDET ERALP ALIŞIK