Eski ve Orta Türkçe metinlerinde çekim eki yapıları
İnflectional suffix structures in Old and Middle Turkic texts
- Tez No: 818241
- Danışmanlar: PROF. DR. FİKRET TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 439
Özet
Bu çalışmada, Eski Türkçe ve Orta Türkçe metinlerinde çekim eklerinin yapıları, benzerlikleri, birbirinden ayrılan yönleri ve gelişimi karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çekim ekleri, isim ya da fiil kökenli sözcüklere eklenerek bunların cümlede diğer kelimelerle bir anlam ilişkisi kurmasını sağlayan yapılardır. Çalışmanın kapsamı, Türkçenin ilk yazılı belgelerinin bulunduğu Köktürkçe döneminden başlamak üzere Eski Anadolu Türkçesine kadar geçen süreçte yayımlanan ilgili dönemlerin öne çıkan temel Türkçe metinleridir. Bu kapsamda öncelikle Eski Türkçe ve Orta Türkçenin kapsamı ve içeriği hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Türkçede çekim kavramı ve çekim ekleri ile ilgili öne çıkan bazı araştırmacıların tasniflerine yer verilmiş ve çalışmamızda kullanılacak olan tasnif belirlenmiştir. Daha sonra seçtiğimiz metinlerdeki çekim eki yapıları taranarak tespit edilmiş ve belirlediğimiz tasnifin içine yerleştirilmiştir. Tezimizin sonuç kısmında ise tespit edilen bulgular ortaya konmuş ve karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study examines the structures, similarities, differences, and development of inflectional suffixes in Old Turkic and Middle Turkic texts comparatively. Inflectional suffixes are linguistic units added to nouns or verbs, enabling them to establish semantic relationships with other words in a sentence. The research focuses on the main Turkic texts of the relevant periods, starting from Orkhon Turkic, which contains the earliest written documents of the Turkic language, and extending to Old Anatolian Turkish. In this context, firstly, the scope and content of Old Turkic and Middle Turkic are briefly outlined. Subsequently, the concept of inflection and inflectional suffixes in Turkish is examined, drawing upon the classification proposed by prominent researchers in the field. The chosen classification is then applied to the inflectional suffix structures found in the selected texts. In the conclusion, our findings are presented and evaluated comparatively.
Benzer Tezler
- Kırgızistan Oş ve Celal-Abad bölgesi Türkleri: Sosyo-kültürel yapı ve dil
Turks of Osh and Zhalal-Abad regions in Kyrgyzstan: The socio-cultural structure and language
SAIDA BURKHANIDINOVA
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UFUK TAVKUL
- Eski ve orta Türkçe metinlerindeki kıyafet adları ve dil incelemesi
Clothing names in old and middle Turkish texts and language study
SALİH KÖSE
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM ŞAHİN
- Türkçeyle ve Moğolca arasındaki benzer kelimeler ve ekler
Common words and affixes between Turkish and Mongolian
BYAMBASUREN TUMENBAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET TURAN
- VIII.-XIII. yüzyıl metinlerinde Türkçe dinî söz varlığı
Turkish religious terminology in 8th to 13th centuries texts
BANU GÜZELDEREN
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUAT ÜNLÜ
- Buddhist çevre eski Uygur Türkçesi metinlerinde asli söz varlığı incelemesi
The Buddhist environment of the old Uighur Turkish texts of the original promise of the presence of the review
DİDEM YÜNCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DilbilimMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. CEVDET ERALP ALIŞIK