Geri Dön

Arapçadan Türkçeye ara dil kullanılarak yapılan edebi metin çevirilerinin eşdeğerlik bağlamında incelenmesi

An analysis of literary text translations from Arabic to Turkish using an secondary language in the context of equivalence

  1. Tez No: 818664
  2. Yazar: SELİN DALMIŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜRKAN DAĞBAŞI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çeviri ve Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 108

Özet

Bu çalışmada Arapçadan doğrudan Türkçeye ve ara dil yoluyla Türkçeye aktarılan farklı türlerdeki edebi metinlerden örnekler seçilmiş ve bu eserlerin çevirileri eşdeğerlik bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Eşdeğerlik değerlendirmesinde Werner Koller'in eşdeğerlik sınıflandırmasında bahsettiği düzanlamsal, yananlamsal, iletişimsel, metinsel ve biçimsel eşdeğerlik sınıflandırmaları, Gideon Tourry'nin erek odaklı kuramında yer alan yeterlik, kabul edilebilirlik sınıflandırmaları ve Nida'nın eşdeğerlik yaklaşımında kullanılan biçimsel ve dinamik eşdeğerlik sınıflandırılmalarından yararlanılmıştır. Araştırmada özellikle kaynak dil olan Arapçadan Türkçeye doğrudan yapılan çevirilerde eksiltme, aşırı yorumlama gibi hedef dile taşınan mesajı doğrudan olumsuz etkileyen problemlere neredeyse rastlanmamıştır. Kaynak metne oldukça bağlı kalarak yapılan çeviriler çoğunlukta olduğu görülmüştür. Ara dil yoluyla yapılan çevirilerde ise sözcüğü sözcüğüne yapılan çevirilerin de mevcut olmasına rağmen anlam yitiminin engellenemediği çevirilerin büyük bir bölümünde kayıpların ortaya çıktığı anlaşılmıştır. Ara dil kullanılarak yapılan çevirilerde doğrudan çevirilere nazaran daha çok çeviri kaybı yaşanmıştır. Son olarak da daha sonra yapılacak çalışmalar için bazı önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

In this study, examples were selected from various literary texts translated from Arabic to Turkish and through an secondary language to Turkish, and the translations of these works were comparatively analyzed in terms of equivalence. In the evaluation of equivalence, the terms of denotative, connotative, text-normative, pragmatic and formal equivalence mentioned in Werner Koller's classification of equivalence, the terms of adequacy and acceptability in Gideon Toury's target-oriented theory, and the terms of formal and dynamic equivalence used in Nida's equivalence approach were employed. In the translations, particularly from the source language Arabic to Turkish, problems directly affecting the message transferred to the target language, such as omission and excessive interpretation, were almost non-existent. Translations that adhered closely to the source text were predominant. However, in translations through an secondary language, although word-for-word translations were present, it was observed that meaning loss occurred in a significant portion of the translations. Translations conducted using an intermediary language resulted in more translation losses compared to direct translations.

Benzer Tezler

  1. Corcȋ Zeydân'ın 'Selâhaddin Eyyûbȋ' adlı romanının Arapça ve İngilizceden Türkçeye yapılan çevirilerindeki kayıplar

    Losses in the translations of the novel 'Saladin' by Jurji Zaydan from Arabic and English into Turkish

    SADİYE İLHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Arap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN DÜZGÜN

  2. Kısas-ı Enbiya

    Başlık çevirisi yok

    BÜLENT GÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    DinHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÜLKÜ ÇELİK

  3. Kışaş-ı enbiya

    Kısas-ı enbiya

    SEBİHA TAŞTEKİN ÖZDEDE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. EMİNE YILMAZ

  4. Türkiye'de öğrenci olan Arapların gündelik Türkçe kullanımında sapmalar

    Distinctions in the daily Turkish use of student Arabs in Türkiye

    AHMED METWALLY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDOĞAN BOZ

  5. Türklere Arapça kelime ve gramer öğretim yöntem ve teknikleri sorunlar ve çözüm önerileri

    Methods and techniques in teaching Arabic words and grammar to Turks problems and solution proposals

    AHMET ALTUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıYalova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN ÖZDEMİR