Quete du savoir et de l'identite dans l'qeuvre au noir de Marguerite Yourcenar
Marguerite Youncenar'ın Zenon adlı eserinde kahramanların bilgi ve kimlik arayışı
- Tez No: 82034
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEL KIRAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fransız Dili ve Edebiyatı, French Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Fransızca
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Gerçekleştirmiş olduğumuz çalışmada, çağdaş Fransız kadın yazarlarından Marguerite Yourcenar'ın“Zenon”adı altında türkçeye çevrilen L'Oeuvre Au Noir adlı eserinde iki ayrı kişilik ve dünya görüşüne sahip roman kahramanlarından Zenon ve Henri-Maximilien Ligre'in çocukluklarından başlayarak ölümlerine dek süren yaşam serüvenindeki değişim ve dönüşümlerini, anlatı göstergebiliminin yöntemleriyle ve Greimas m eyleyenler modelini temel alarak incelemeye çalıştık. Zenon, pozitif düşünce, mutlak bilgi ve kimlik arayışıyla çocukluk yıllarından ölümüne dek, hatta ölümünde bile kaderini kendi iradesiyle yönlendirebilen değiştirebilen ve Paracelse, Leonard De Vinci gibi Rönesans dönemin hümanistlerinin ortak özelliklerini“özerk kişiliğinde”birleştiren kurgusal bir kahramandır. Zenon bütün bu özellikleriyle büyük bir karmaşaya sahne olan Rönesans döneminde, o zamana dek görülmemiş bir şiddetle kilisenin ve dönemin bağnazlıklarına ve kemikleşmiş düşünce anlayışına karşı ayaklanır. L'Oeuvre Au Noir, adım simyacılar için kimyasal bir tepkimede maddenin ayrışıp çözülerek başka bir maddeye dönüşmesi anlamına gelen eski bir simya formülünden alır. Bu aşama simyacıların metalleri altına dönüştürmeleriyle elde ettikleri“Büyük Eser'in”ilk ve en önemli aşamasıdır.“Siyah evreden”sonra sırasıyla“beyaz”ve“kırmızı”evreleri geçirerek değişikliğe uğrayan madde en sonunda altına dönüşür ve“Büyük Eser”gerçekleşir. Üç ana bölümden oluşan romanda, bu üç aşama simgesel olarak Zenon'un zaman içinde mutlak bilgiyi elde etmesi ve kiliseye rağmen yaşamına kendi iradesiyle son vererek başından beri aradığı kimliğini bulmasıyla açıklanmaktadır. İnsanı ve onun dünya üzerindeki konumunun göstergelerle anlatmaya çalışan göstergebilim yöntemleriyle Zenon ve Henri-Maximilien'in dönüşümlerini incelerken, bu kahramanların çevremizdeki farklı kişilikleri ve kendimizi daha iyi algılayabilmemize ışık tuttuğunun ayırdına vardık. Zenon ve Henri-Maximilien, tüm insanlar gibi kendilerini belli bir kader çizgisinde bulurlar, ikisinin de ileriye dönük amaçlan ve sahip olmayı istedikleri belli nesneler vardır. Bunları elde etmek için yola koyulurlar. Zenon'un amacı mutlak bilgi ve bunun aracılığıyla Nietzche'nin felsefesinde olduğu gibi kendi kendini aşan bir insan, yani“üst- insan”olmaktır. Diğeri için ise yaşam, Cesar ve İskender gibi adını duyurarak kahraman olmak, yazdığı şiirlerle ününü duyurarak lüks ve şefaat içinde yaşamaktan ibarettir. Hepimiz amaçlarımızı gerçekleştirirken birtakım güçlüklerle karşılaşır ve çeşitli sınavlardan geçeriz. Bu amaçlara ulaşmaya çalışırken bizi görevlendiren, bize yardım eden, engel olmaya çalışan, bize bilgisini aktararak bilisel gelişmemizi sağlayan çeşitli insan ve etkenlerle karşılaşırız. Anlatı göstergebiliminde de aynı yapının“eyleyenler modeli”ile karşımıza çıktığını görüyoruz. Bu model, bize kişilerin var olma özellikleriyle değil de yaptıkları ve işlevleriyle önemli roller üstlendiklerini göstermektedir. Zenon amaçlarını gerçekleştirmeye çalışırken, içinde bulunduğu dönemin koşullarını de göz önünde bulundurduğumuzda, kendi yaşamına mal olabilecek zorluklarla karşılaşmaktadır. Zenon zaman içinde edindiği bilgilerle ve onun bilisel gelişimini destekleyen insanlar, serüvenci ruhuyla yaptığı yolculuklar, deneyimler ve öğrendiklerini hayata uygulaması sayesinde, kendi dönüşümünü gerçekleştirebilmiştir. Bu çerçevede bilginin evrensel olduğu ve aktarıldığında insandan yitmeyen, onu hiçbir zaman yalnız bırakmayarak düşünsel açıdan güçlü kılan“bilisel bir nesne”olduğu saptanmıştır. Hayatımıza her zaman kendi irademizle yön veremeyebiliriz ya da bir başkasının isteklerini ve bize verdiği görevleri yerine getirerek daha kolay bir yaşam sürdürebiliriz. Her şeye rağmen kendi istek ve iradesini ortaya koymak, Zenon gibi güçlü bir kişiliği karşımıza çıkarırken, yaşamım prenslerin emrinde, onların istekleri doğrultusunda hareket ederek hiçbir amacına ulaşamayan zayıf kişiliğiyle Henri-Maximilien Ligre de Zenon'a karşıt bir kişi modeliyle kendini ortaya koymaktadır. Kilise Zenon'u ölüme mahkûm ederek onu cezalandırmak ister, fakat anlatı şemasında roller değişir, çünkü Zenon kendi isteğiyle canına kıyarak kiliseyi cezalandırır, ölümüyle, bir simyacı olarak, kimyasal tepkimenin ilk safhasını gerçekleştirmiştir. Ayrışan madde aslında kendisidir, kimlik arayışı tamamlanmış ve kendi kendini aşabilmiştir. Simyacıların söylemiyle deney başarıyla tamamlanmış,“Büyük Eser”elde edilmiştir. Romanın son bölümünün adı Zenon'un ölümü değil de“Zenon'un sonudur”, bu bağlamda amaçlarına ulaşan Zenon'un zaferidir. Zenon, Rönesans döneminin kurgusal bir kahramanı olmasına rağmen, aslında kişiliğinde aynı zamanda çağımızın ideal aydın insanını temsil etmektedir. Bu nedenle L'Oeuvre Au Noir klasik bir eser olarak kabul edilebilir.
Özet (Çeviri)
Dans L'Oeuvre au Noir de Marguerite Yourcenar, nous avons essay6 d'&udier la quate du savoir, de 1'identitĞ et la transformation de deux heros, Zenon et Henri- Maximilien Ligre depuis leur enfance jusqu'a leur mort tragique. Nous avons realist cette analyse selon les principes et les methodes de la semiotique narrative en prenant comme base le“modele actantiel”de Greimas. Le titre du roman est empruntS â une vieille formüle alchimique.“L'oeuvre au noir”etait la phase de separation et de dissolution de la matiere qui constituait la phase la plus difficile du“Grand Oeuvre”qui correspondait â la transformation des meiaux en or, le m&al le plus precieux.“L'oeuvre au noir”,“ l'oeuvre au blanc”et“ l'oeuvre au rouge”sont les trois phases subsequantes pour la transformation de la matiere afin d'accecler au“Grand Oeuvre”. Ces trois phases sont expliquees symboliquement dans le roman, constitue de trois principaux chapitres concernant la vie de Zenon, heros fictif representant un jeune rennaissant de la Renaissance. Celui-ci, par ses qualites d'alchimiste, midecin, philosophe, se revolte contre tous les prejuges et les regies etablies de l“Eglise et les conditions de l'epoque. A l'etat initial, les deux heros se presentent comme des ”Sujets autonomes“, manipules par leur propre meta-vouloir. lis se mettent en route ayant leurs propres objets de quete. Z^non, dont le principal objet de quete est ”le savoir“, se transforme dans le temps et avec l'espace, par rintermĞdiaire des agents transformateurs, tels que les voyages, les experiences, la mise en pratique des connaissances acquises et des donateurs du savoir. Par le savoir enrichi, Zenon devient un ”Sujet 6pisternique“. La transformation de Z6non par le savoir nous a montrĞ que le savoir est un objet epistemique circulable et üniversel Le savoir lui a permis de d^couvrir son identite qu'il cherchait depuis le debut de son programme. Nous avons qualify le programme de Zenon comme un programme de conquSte de soi car, Zenon a gard6 jusqu'a l'Ğtat final son statut de Sujet autonome, mâme pendantVI sa mort. En se dormant â la mort, il se realise. CondamnĞ â la mort, il punit son destinataire, le tribunal ayant la vocation de le punir. Cette realisation peut etre expliquee symboliquement comme la matiere transformee en or. Le ”Grand Oeuvre“ s'est realist. Zenon, par sa qualite d'alchimiste, &ait lui-meme son objet qui s'est separâ et s'est dissoud. Le modele actantiel de Greimas nous a aidö â identifier les differents types des sujets et des relations qu'ils etablissent entre eux. Zenon, malgre tous les dangers et les epreuves perilleuses, garde jusqu'a l'&at final sa position de ”Sujet autonome“; par contre Henri-Maximilien, renonçant â sa position de Sujet autonome, nous a present^ un sujet precaire, un ”Sujet h&eronome“ qui a choisi d'etre doming et manipute par un destinateur. Pour Henri-Maximilien, agir selon les principes d'un destinateur &ait le moyen le plus facile pour mener sa vie. Tandis que Zenon s'6tait oblige de faire face aux obstacles pour ses propres objectifs en acrualisant son vouloir interne, c'est pourquoi nous avons qualifio le programme de Henri-Maximilien comme un programme de perte, puisqu'il a 6t6 toujours disjoint de ses objets de quete et qu'il n'a pas actualist son mĞta- vouloir. Le chapitre final, intitule ”La fin de Zenon“ ou le narrateur decrit la mort du rheros 6tait, en effet, la conquete ou la realisation de Zenon, la conjonction de Z6non avec son identite quetee. Par le point de vue d'un alchimiste, la realisation de ”Grand Oeuvre" s'est ainsi efTectu^e. Nous avons remarquG que Zenon repr^sentait un personnage de la Renaissance par ses qualites, lliomme intellectuel de nos jours, c'est la raison pour laquelle cette oeuvre garde son actualite et elle peut etre consid&Ğe comme un roman classique.
Benzer Tezler
- L'identité masculine dans l'œuvre de Drieu La Rochelle
Drieu La Rochelle'in eserlerinde erkek kimliği
BEREN ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Fransızca
2019
Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN BEZCİ
- Maurice Hauriou'da İdare Hukuku ve Genel Kamu Hukuku ilişkisi
The relationship between Administrative Law and General Public Law according to Maurice Hauriou
NİLDA ÇİÇEKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRDEN GÜNGÖREN BULGAN
- La quete de soi dans les oeuvres romanesques de J.M.G. Le Clézio
J.M.G. Le Clézio'nun romanlarında kendini arayış
ŞEVKET KADIOĞLU
Doktora
Fransızca
2005
Fransız Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ZEYNEP MENNAN
- Les expériences des jeunes femmes en col blanc dans l'espace urbain : Le cas de Kadıköy D'Istanbul
Genç beyaz yakalı kadınların kentsel mekân deneyimleri: İstanbul Kadıköy örneği
HANDE BÜYÜKNİSAN
Yüksek Lisans
Fransızca
2021
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN YÜCEL
- Les effets de la spiritualité du new age dans les pratiques de la guérison alternative chez les femmes de 25 à 45 ans vivant à İstanbul
İstanbul'da yaşayan 25-25 yaş arası kadınlarda new age spiritüelliğin alternatif şifa uygulamalarına etkileri
DİDEM SOMTÜRK
Yüksek Lisans
Fransızca
2022
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İPEK MERÇİL