Ankara'da yaşayan bireylerin duygu durumları ve gıda tercihleri
Mood and food preferences of individuals living in Ankara
- Tez No: 821031
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMRA AKAR ŞAHİNGÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Gastronomy and Culinary Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Geçmişten günümüze bireylerin en temel fizyolojik ihtiyacı olan beslenme, yalnız homeostatik (fiziksel) açlık sebebiyle değil aynı zamanda hedonik (duygusal) açlık sebebiyle de gerçekleştirilmektedir. Açlık hissi ya da enerji ihtiyacını karşılamak dışında bireyin olumlu ve olumsuz duygular esnasında yeme davranışı sergilemesi duygusal/emosyonel yeme olarak adlandırılmıştır. Özellikle yüksek kalorili ve sağlıksız gıda tüketimiyle karakterize edilen duygusal beslenmenin farklı boyutları çeşitli çalışmalarda ele alınmıştır. Bu çalışma, olumlu ve olumsuz duygular gibi iç uyaranların yanında gıdanın lezzet ve görünümü gibi dış uyaranların yetişkin bireyin gıda tüketim isteği ve gıda tercihi üzerine etkilerini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Ankara'da ikamet eden 421 yetişkin katılımcının ifadelerine göre olumlu ve olumsuz duyguların yeme isteği üzerinde etkisi olduğu belirlenmiştir. Özellikle olumsuz duyguların gıda tüketme isteği üzerinde etkili olduğu saptanmıştır. Bulgular incelendiğinde yeme isteğini en çok uyandıran duygu durumu olarak can sıkıntısı, en az uyandıran duygu ise korku olarak ifade edilmiştir. Demografik özellikler ve alınan duygusal yeme puanları karşılaştırıldığında özellikle cinsiyet faktörü ön plana çıkmıştır. Kadın ve erkek katılımcılar karşılaştırıldığında, kadınların duygusal yeme puanları erkeklere göre daha yüksek bulunmuştur. Katılımcıların Beden Kitle İndeksi (BKİ) düzeyleri ile duygusal yeme ölçeğinin alt boyutlarında almış oldukları puanlar karşılaştırıldığında, tüm alt boyutlar (gerginlik durumunda yeme, olumsuz duygularla başa çıkabilmek için yeme, kendini kontrol edememe, uyaran karşısında kontrolü kaybetme) ve BKİ arasında pozitif yönlü ve anlamlı korelasyonlar bulunmuştur (sırasıyla r =0,148; 0,102; 0,447; 0,209; p< 0,05). Duygular sırasında gıda tüketme ve tüketmeme oranı karşılaştırıldığında, katılımcıların % 66,7'si olumlu duygular esnasında gıda tüketmediğini belirtirken % 84,6'sı olumsuz duygular esnasında gıda tükettiğini bildirmiştir. Hem olumlu hem de olumsuz duygular sırasında en çok tercih edilen gıda türü tatlı gıdalar olmuştur. Sağlıklı gıda tüketme oranları ele alındığında, hem olumlu duygular hem de olumsuz duygular esnasında sağlıklı gıda tüketme oranı düşük çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
Nutrition, which is the most basic physiological need of individuals from past to present, is carried out not only because of homeostatic (physical) hunger, but also because of hedonic (emotional) hunger. Eating behavior during positive and negative emotions, apart from meeting hunger or energy needs, is called emotional eating. Different dimensions of emotional eating, which is characterized by high calorie and unhealthy food consumption, have been discussed in various studies. This study was carried out to examine the effects of external stimuli such as taste and appearance of food, as well as internal stimuli such as positive and negative emotions, on the food consumption desire and food preference of the adult individual. According to the statements of 421 adult participants residing in Ankara, it was determined that positive and negative emotions had an effect on the desire to eat. It has been determined that negative emotions, in particular, have an impact on the desire to consume food. When the findings were examined, it was stated that the emotion that most aroused the desire to eat was boredom, and the emotion that aroused the least desire was fear. When demographic characteristics and emotional eating scores were compared, the gender factor came to the fore. When male and female participants were compared, women's emotional eating scores were found to be higher than men. When participants' BMI levels were compared with their scores in the sub-dimensions of the emotional eating scale, positive and significant correlations were found between all sub-dimensions (eating under tension, eating to cope with negative emotions, inability to control oneself, losing control in the face of stimuli) and BMI (r, respectively). = 0.148, 0.102, 0.447, 0.209, p < 0.05). When the rate of consuming and not consuming food during emotions was compared, 66.7% of the participants stated that they did not consume food during positive emotions, while 84.6% reported that they consumed food during negative emotions. The most preferred food type during both positive and negative emotions was sweet foods. When healthy food consumption rates are considered, the rate of healthy food consumption was low during both positive emotions and negative emotions.
Benzer Tezler
- Adölesan dönem kızların menarş yaşının belirlenmesi ve seküler değişimin değerlendirilmesi
Determining the age at menarche in adolescent girls and evaluation of secular change
DUYGU HİLAL AKCA YEDİDAĞ
- Yetişkin Bireylerde Duygusal İştah Durumu ve Yeme Davranışının Beden Algısı ve Uyku Kalitesi Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi
Emotional appetite state and eating behavior examining its effect on body perception and sleep quality in adults
ESRA NUR ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LALE SARİYE AKAN
- Bireylerin kaygı düzeylerinin duygusal yeme davranışları üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effects of anxiety levels of individuals on emotional eating behaviours
SEMRA GÜL YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikKTO Karatay ÜniversitesiDisiplinlerarası Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURHAN ÜNÜSAN
- Negatif sayıların insanların algı, tutum ve davranışları üzerine etkisi
The impact of negative numbers on perception, attitude and behavior of people
MEHMET BÜKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeKırıkkale Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL GÖKDENİZ
- Kader öğretiminin Tanrı tasavvurunun şekillenmesindeki etkisi(Ortaokul 8. sınıf örneği)
The impact of fate teaching on the formation of God representation(Example of 8th grade primary school students)
HATİCE YEMENİCİ
Doktora
Türkçe
2024
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ SALİH ZENGİN
PROF. DR. ASIM YAPICI