Tedarikçilerin afetlere hazırlık ve müdahale aşamalarında sözleşmeler ve diğer bağlayıcı durumlar nedeniyle karşılaştıkları risklerin yönetimi
Management of the risks faced by suppliers due to contracts and other binding conditions in disaster preparedness and response stages
- Tez No: 827574
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH OKUMUŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Deprem Mühendisliği, Hukuk, İşletme, Earthquake Engineering, Law, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ulaştırma ve Lojistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Afetler yüzyıllardır insanların hayatlarını etkisi altına alan, günümüzdeki modern toplumların da başa çıkmak zorunda oldukları doğal ya da doğal olmayan olaylardır. Afetler insanların seyrinde giden hayatlarını, toplumdaki ekonomik ve sosyal hayatı hatta politik istikrarın olmadığı ülkelerde siyasal düzeni sekteye uğratabilecek etkiye sahip olarak ortaya çıkabilmektedir. Dünya çapında birçok ülke bulundukları coğrafyanın doğal şartları veya insani tehditler dolayısıyla farklı afetlere maruz kalmaktadır. Türkiye de bulunduğu coğrafyanın şartları gereği zaman zaman başta deprem olmak üzere sel, heyelan vb. afetler yaşamaktadır. 6 Şubat 2023'te yaşanan ve asrın felaketi olarak isimlendirilen Kahramanmaraş depremi ile afetlerin insan hayatını, ekonomik ve sosyal düzeni ne kadar çok etkilediği yaşanan elim tecrübelerle bir kez daha görülmüştür. Afet yönetiminde alınan tedbirler afetlere hazırlık ile başlamaktadır. Afet gerçekleştikten sonra ise afetin etkilerinin azaltılmasına yönelik müdahale çalışmaları önem kazanmaktadır. Afetlerde müdahalede öncelik insan hayatlarının kurtarılmasıdır. Bununla birlikte, diğer önemli müdahale aksiyonu ise afetzedelerin temel gıda ürünlerine erişiminin etkin ve verimli olarak sağlanmasıdır. Bu çalışmada ana amaç sözleşmeden doğan sorumluluklarının gereği olarak tedarikçilerin afet bölgelerine temel gıda ürünlerini ulaştırma sürecinde karşılaştıkları risklerin birbirleriyle ilişkileri çerçevesinde ana risk olan afetzedelerin ihtiyaçlarının etkin ve verimli olarak karşılanamaması riskini tahmin eden bir modelin geliştirilmesidir. Çalışmadaki alt amaç ise sözleşmeden doğan sorumluluklarının gereği olarak tedarikçilerin afet bölgelerine temel gıda ürünlerini ulaştırma sürecinde karşılaştıkları risklerin özgün olarak belirlenmesidir. Çalışma kapsamında, afetzedelerin ihtiyaçlarının etkin ve verimli olarak karşılanamaması riskini etkileyen riskleri belirlemek için afet yönetimi alanındaki beş uzmanla derinlemesine görüşme yapılmıştır. Daha sonra derinlemesine görüşme sonucunda elde edilen metin Maxqda programına yüklenerek kodlanmış ve nitel analiz sonucunda riskler belirlenmiştir. Nitel analiz sonucunda belirlenen riskler arasındaki ilişkilerden yola çıkarak bir Bayes ağ modeli oluşturulmuştur. Bu aşamada da bulanık mantığa uygun şekilde hazırlanan anket formuyla beş uzmanın görüşleri alınarak risk hesaplamaları yapılmış, GeNIe programı kullanılarak depremin gerçekleşme yeri ve zamanı dört farklı senaryo bağlamında (Şile-Gündüz, Şile-Gece, Küçükçekmece-Gündüz, Küçükçekmece-Gece) düşünülerek nihai risk olan afetzedelerin ihtiyaçlarının etkin ve verimli olarak karşılanamaması riskinin ortaya çıkma olasılığı hesaplanmıştır. Daha sonra her bir senaryo için duyarlılık analizi yapılarak nihai risk üzerinde en çok etkiye sahip riskler tespit edilmiştir. Çalışmada ileri sürülen Bayes ağ modelinin geçerli olup olmadığını anlama amacıyla üç aşamalı bir test gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında yapılan nitel analiz bulgularına göre nihai risk olan afetzedelerin ihtiyaçlarının etkin ve verimli olarak karşılanamaması riskini etkileyen temel risklerin tedarikçinin hizmet vermekten kaçınması, tedarikçinin malı zarardan koruyamaması, iletişim aksaklığı, ulaşım aksaklığı, tedarikçinin tecrübesizliği, tedarikçinin etik dışı uygulamaları, eksik teslimat, geç teslimat ve düşük kaliteli teslimat olduğu tespit edilmiştir. Nicel analiz kapsamında ise nihai risk olasılıkları hesaplanmış, Bayes ağ modeline yönelik senaryo analizi, duyarlılık analizi ve geçerlilik analizi gerçekleştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Disasters are natural or unnatural events that have affected people's lives for centuries and that today's modern societies have to deal with. Disasters can occur with the effect of disrupting the lives of people, the economic and social life in the society, and even the political order in countries where there is no political stability. Many countries around the world are exposed to different disasters due to the natural conditions of their geography or humanitarian threats. Due to the conditions of the geography where Turkey is located, Turkey experiences floods, landslides, etc., especially earthquakes from time to time. With the Kahramanmaraş earthquake, the disaster of the century, which took place on February 6, 2023, it has been seen once again with the painful experiences how much disasters affect human life, economic and social order. Measures taken in disaster management begin with disaster preparedness. After disasters occur, response efforts to reduce the effects of the disaster gain importance. The priority in responding to disasters is to save human lives. However, another important response action is to ensure effective and efficient access to basic food products for the victims. The main purpose of this study is to develop a model that predicts the risk that the needs of the disaster victims cannot be met effectively and efficiently within the framework of the relationships between the risks faced by the suppliers in the process of delivering basic food products to disaster areas as a requirement of their contractual responsibilities. The sub-purpose of the study is to specifically determine the risks faced by suppliers in the process of delivering basic food products to disaster areas as a requirement of their contractual responsibilities. Within the scope of the study, in-depth interviews were conducted with five experts in the field of disaster management to identify the risks that affect the risk of not meeting the needs of the disaster victims effectively and efficiently. Then, the text obtained as a result of the in-depth interview was loaded into the Maxqda program and coded, and the risks were determined as a result of the qualitative analysis. Based on the relationships between the risks determined as a result of the qualitative analysis, a Bayesian network model was created. At this stage, risk calculations were made by taking the opinions of five experts with a questionnaire prepared in accordance with fuzzy logic. The probability of the occurrence of the risk of not meeting the needs of the disaster victims effectively and efficiently has been calculated. Then, sensitivity analysis was performed for each scenario and the risks that had the most impact on the final risk were determined. A three-stage test was conducted in order to understand whether the Bayesian network model proposed in the study is valid. According to the qualitative analysis findings, the main risks affecting the risk of not meeting the needs of the disaster victims effectively and efficiently, which is the final risk, are the supplier's refusal to provide service, the supplier's inability to protect the goods from damage, communication failure, transportation disruption, supplier's inexperience, supplier's unethical practices, incomplete delivery, late delivery and low quality delivery. Within the scope of the quantitative analysis, the final risk probabilities were calculated, scenario analysis, sensitivity analysis and validity analysis were carried out for the Bayesian network model.
Benzer Tezler
- Supplier selection and collaboration for determining joint facility location for humanitarian relief distribution
İnsani yardım malzemelerinin dağıtımı için ortak tesis yerinin belirlenmesinde tedarikçi seçimi ve işbirliği
EREN ŞALLI
Doktora
İngilizce
2019
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiDoğuş ÜniversitesiTedarik Zinciri Yönetimi ve Lojistik Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PERAL TOKTAŞ PALUT
- A supplier selection model for designing framework agreements in relief chain
İnsani yardım tedarik zincirinde çerçeve anlaşmaları tasarımı için tedarikçi seçimi modeli
DENİZ AK
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKadir Has ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BURCU BALÇIK (KOYUNCU)
- Proje yönetiminde tedarikçi seçimi için bir model önerisi
A model proposal for supplier selection in project management
SÜLEYMAN TOSUN
Doktora
Türkçe
2014
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMİH ÖNÜT
- Türkiye Müteahitler Birliği'ne üye inşaat firmalarında risk yönetimi üzeerine alan araştırması
A Survey on risk management in construction firms member of Turkish Constractors Association
ZEYNEP ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET MURAT ÇIRACI
- Afet lojistiğinde beş seviyeli, çok dönemli ve çok ürünlü tamsayılı bir model önerisi ve vaka çalışması
A five-level, multi-period and multi-product integer model proposal and a case study in disaster logistics
HÜSEYİN SOYÖZ
Doktora
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGazi ÜniversitesiHarekat Araştırması Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR ÖZYÖRÜK